Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και στη χώρα μας είναι σε εξέλιξη μια συζήτηση για την αντιμετώπιση της ανόδου της ακροδεξιάς και για τη συνεργασία της κεντροαριστεράς, αλλά και ευρύτερα μεταξύ κεντροαριστεράς, Αριστεράς και Πρασίνων.
Η αλήθεια είναι ότι σε πολλές χώρες υπάρχει κουλτούρα συνεργασίας, ενώ οι Πράσινοι συμμετέχουν σε κυβερνήσεις συνεργασίας σε οκτώ χώρες, μεταξύ άλλων σε Αυστρία, Γερμανία, Βέλγιο, Ιρλανδία, Ισπανία, ενώ σε άλλες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) δεν εκπροσωπούνται ούτε στο Ευρωκοινοβούλιο ούτε στο εθνικό κοινοβούλιο. Οι κυβερνήσεις συνεργασίας στις περισσότερες περιπτώσεις βασίζονται όμως σε προγραμματικές συμφωνίες. Τρία τέσσερα είναι τα κεντρικά θέματα παρόμοιων συνεργασιών:
– κλιματική πολιτική για μείωση της κρίσης και προσαρμογή στα νέα δεδομένα
– κοινωνική πολιτική
– ανθρώπινα δικαιώματα – δημοκρατία.
Η κουβέντα στην Ελλάδα άνοιξε ξανά πρόσφατα σε μια εποχή που ρευστοποιείται ξανά το πολιτικό σύστημα και όλα τα πολιτικά κόμματα έχουν μπει σε βαθιά κρίση. Στη Γαλλία, από την άλλη, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, στο οποίο συμμετέχουν Σοσιαλιστές, Αριστερά και Πράσινοι, ήταν σχεδόν υποχρεωτική απάντηση στην άνοδο της ακροδεξιάς. Στην Ολλανδία οι Πράσινοι και το Εργατικό Κόμμα έχουν συμπήξει εδώ και καιρό κοινό πολιτικό χώρο στις εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές – στις εθνικές εκλογές ήταν δεύτερο σε δύναμη κόμμα ενώ στις ευρωεκλογές πρώτο.
Κάπως απλοϊκά ίσως, θα λέγαμε ότι ζούμε ξανά στην Ελλάδα την αποσύνθεση του κομματικού τοπίου. Κόμματα που οι πολίτες δεν γνώριζαν καν την ύπαρξή τους αποκτούν κοινοβουλευτική και ευρωκοινοβουλευτική παρουσία, ο Κασιδιάρης δίνει το χρίσμα σε κόμμα της τελευταίας στιγμής και αυτό μπαίνει στη Βουλή. Πέρα από όλα τα άλλα ζητήματα που εγείρονται, βασικό είναι η ύπαρξη ενός σημαντικού ποσοστού εκλογέων που στρέφονται (ξανά) σε ακροδεξιές πολιτικές λόγω οργής και όχι επειδή πείθονται ότι η ακροδεξιά θα προσφέρει λύσεις.
Από την άλλη, η βαθιά κρίση στην Αριστερά και στο ΠΑΣΟΚ έχει ανοίξει τη συζήτηση για τις προοπτικές εκλογικής συνεργασίας της κεντροαριστεράς, ίσως και συμπερίληψης των Πρασίνων σε μια ευρύτερη εκλογική συνεργασία, στη βάση της συνεργασίας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ίσως και του πετυχημένου αλλά από τα κάτω πειράματος της παράταξης Αθήνα Τώρα, που με επικεφαλής τον Χάρη Δούκα κέρδισε τις εκλογές στον Δήμο Αθηναίων. Στο σχήμα συμμετέχουν πράγματιενεργά στελέχη από τον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, της ανανεωτικής Αριστεράς και των Πρασίνων, αλλά σχηματίστηκε στη βάση ενός κοινού προγράμματος για την πόλη.
Είναι ανάγκη των καιρών μια τέτοια συνεργασία σε εθνικό επίπεδο; Θα έλεγα καταρχάς ναι, αλλά υπό προϋποθέσεις. Πέρα από τα ποια θα είναι τα πρόσωπα, το πιο κρίσιμο που ενδιαφέρει την κοινωνία είναι ποια είναι η πρόταση, ποιο είναι το πιθανό πρόγραμμα που θα μπορούσε να κάνει βιώσιμη μια παρόμοια συνεργασία. Παρακολουθώ τη σχετική πολιτική συζήτηση αλλά βρίσκω πολύ φτωχό το περιεχόμενό της. Επικεντρώνεται πολύ στο τι ενδιαφέρει το κομματικό προσωπικό και πολύ λιγότερο στο τι ζητάει η κοινωνία. Η συζήτηση με όρους παρελθόντος δεν συγκινεί κανέναν. Ακόμη και το θέμα της αναδιανομής και της κοινωνικής δικαιοσύνης με όρους περασμένων δεκαετιών αντιφάσκει με τη διαπίστωση ότι η φορολόγηση του πλούτου δεν μπορεί να γίνει σε εθνικό επίπεδο και άρα η αναδιανομή μέσω της φορολόγησης των πλουσίων είναι αδιέξοδη σε εθνικό επίπεδο. Μια συμμαχία που θα υπόσχεται κοινωνική δικαιοσύνη που θα βασίζεται κυρίως σε φορολόγηση σε εθνικό επίπεδο είναι ένα σήμα προς τους πολίτες ότι οι υποσχέσεις δεν θα τηρηθούν. Εξάλλου η μεσαία τάξη έχει συρρικνωθεί.
Υπάρχει μια άλλη πολιτική αναδιανομής που θα βασίζεται σε άλλα εργαλεία; Ναι, υπάρχει και αυτό το εργαλείο λέγεται κλιματική πολιτική. Η κλιματική κρίση πλήττει πιο έντονα εκείνους που είναι ήδη αδύναμοι, έχουν χαμηλά εισοδήματα, βιώνουν την ενεργειακή φτώχεια, αναπνέουν ρύπανση και ζουν σε υποβαθμισμένες γειτονιές και κατοικίες. Δεν έχουν να μειώσουν τη σπατάλη ενέργειας γιατί απλούστατα δεν μπορούν να πληρώνουν λογαριασμούς για δροσισμό ή θέρμανση. Αυτούς θέλουμε να βοηθήσουμε μέσα από μια στοχευμένη κλιματική πολιτική που θα έχει θετικό κοινωνικό πρόσημο. Και παράλληλα μια τέτοια πολιτική θα συμβάλει στη στροφή σε πράσινες μορφές οικονομίας και θέσεων εργασίας, στη συμπερίληψη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και όλων των πολιτών στις μεγάλες, αναγκαίες και δίκαιες αλλαγές που απαιτούνται.
Μπορεί η Αριστερά και η κεντροαριστερά μαζί με νέες δυνάμεις να στραφούν σε νέες κατευθύνσεις και να συναντήσουν τα πράσινα προτάγματα και τον πράσινο χώρο, ασχέτως αν σήμερα ο χώρος αυτός έχει αδύναμη κομματική επιρροή; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα για την κεντροαριστερά και τον πράσινο χώρο: μπορούν να διαμορφώσουν ένα πολιτικό πρόγραμμα που αφορά τους πολλούς και τις πολλές, όχι απλώς κομματικά επιτελεία; Μόνο τότε μπορεί να είναι πειστικό το εγχείρημα και να κινητοποιήσει την κοινωνία. Αλλιώς θα είναι ένα άδειο πουκάμισο.
Διαβάστε επίσης
«Πυρά» Καρυστιανού για Μητσοτάκη, Κλάπα, Αδειλίνη: Ζείτε μέσα στη σήψη – Επιτέλους πέφτουν οι μάσκες
Στο τραπέζι των προτάσεων για την προεδρία της Δημοκρατίας η Γιάννα Αγγελοπούλου
Εργατικό δυστύχημα στα ναυπηγεία της Σαλαμίνας – Νεκρός μεταλλεργάτης
Κάσος: Μετά την… παρατήρηση από μακριά, η Αθήνα ρίχνει το βάρος στη διπλωματία
50 χρόνια μετά τη χούντα: Ανάμεσα σε Λουδοβίκους και βαρόνους
Ακρίτα για Σακελλαροπούλου: «Τι φοβάται άραγε; Την οργή των οικογενειών;»
