«Συμποσιακά»: Τα χρονογραφήματα του Κώστα Βάρναλη που αφορούν τη ζωή γύρω από το τραπέζι

Η ματιά του ποιητή ως χρονογράφου πάνω στην κοινωνία.

Ο τρίτος τόμος με χρονογραφήματα του Κώστα Βάρναλη (προηγήθηκαν τα «Αττικά» και τα «Αστυνομικά») που επιμελήθηκε ο Νίκος Σαραντάκος περιλαμβάνει 154 κείμενα τα οποία είναι γραμμένα από το 1939 έως το 1957 σε πέντε αθηναϊκές εφημερίδες («Πρωία», «Ηνωμένος Τύπος», «Προοδευτικός Φιλελεύθερος», «Η Αυγή», «Προοδευτική Αλληλεγγύη») και είναι εμπνευσμένα από την καθημερινή ζωή της Αθήνας και της Αττικής.

Ο ποιητής, ο οποίος μετά την απόλυσή του για πολιτικούς λόγους από τη μέση εκπαίδευση τον Φεβρουάριο του 1926 εργάστηκε αρχικά σε λεξικά και εγκυκλοπαίδειες και στη συνέχεια στον Τύπο, έγραψε μέχρι τη συνταξιοδότησή του περίπου 3.500 χρονογραφήματα. Σε αυτό τον τόμο, τα «Συμποσιακά», έχουν συγκεντρωθεί όσα αφορούν το κρασί, το τσιγάρο, τον καφέ, το αλάτι (το «θείον άλας»), το πιπέρι (που άλλοτε ήταν τόσο πολύτιμο όσο το χρυσάφι), το γιαούρτι, το αυγό, τις συζητήσεις γύρω από το τραπέζι της ταβέρνας, τις παρέες στο καφενείο που παίζουν χαρτιά και τάβλι («αντί να θεωρείται πληγή αυτό το φοβερό κι εκνευριστικό παιχνίδι, διασκεδάζει και τους παίκτες και τους θεατές»).

«Δεν υπάρχει πιο βάρβαρη κι ανάγωγη μόδα από το δημόσιο μηρυκασμό της τσίκλας. Στο δρόμο, στα λεωφορεία, στους κινηματογράφους, κάποιος θα βρεθεί να μηρυκάζει αυτήν την αηδία και τις περισσότερες φορές μπροστά στη μύτη σου! Κι όλοι νέοι. Νέα ήθη!» έγραφε το 1951 στον «Προοδευτικό Φιλελεύθερο». Τα χρονογραφήματα του Βάρναλη, τα οποία ποτέ δεν περιφρόνησε σε σχέση με το λογοτεχνικό του έργο, βρίθουν πληροφοριών για την εποχή (μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα κείμενα που γράφτηκαν στην Κατοχή), ενώ ταυτόχρονα αποτελούν απολαυστικά αναγνώσματα για τον τρόπο που προσάρμοζε την ευρυμάθειά του σε ένα πλαίσιο ενδελεχούς παρατήρησης της καθημερινότητας.