Ο ελληνικός τουρισμός περισσότερο από ποτέ την τελευταία εξαετία αναδείχθηκε ως ισχυρός στυλοβάτης για την εθνική μας οικονομία.
Οι τουριστικοί επιχειρηματίες, σε ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων παρέχοντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες σε Ελληνες και ξένους επισκέπτες. Παράλληλα διατήρησαν τη βέλτιστη σχέση ποιότητας και τιμής.
Το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) παρουσίασε πρόσφατα μια μελέτη για τα αποτελέσματα του ελληνικού τουρισμού κατά την περυσινή σεζόν, τα οποία δείχνουν ότι διατηρήθηκε και το 2017 η δυναμική που καταγράφει ο τομέας την τελευταία εξαετία.
Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης, ο ελληνικός τουρισμός εμφάνισε το 2017 αύξηση εσόδων από το εξωτερικό κατά 11,4% ή 1,45 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2016. Η συνολική αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας κινήθηκε στο 1,56 δισ. ευρώ. Δηλαδή από 16,7 δισ. ευρώ άμεση συνεισφορά στο ΑΕΠ το 2016 έφθασε τα 18,3 δισ. ευρώ το 2017. Επίσης, ο τουρισμός συνέβαλε άμεσα στη δημιουργία του 10,3% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ η άμεση και έμμεση συμβολή του εκτιμάται από 22,6% έως 27,3%.
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι τα οφέλη από την αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας διαχύθηκαν περισσότερο από ποτέ και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Και αυτό γιατί για κάθε 1 ευρώ τουριστικού εσόδου το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά 2,2 έως 2,65 ευρώ. Σε τρεις μόνο περιφέρειες, της Κρήτης, του Νοτίου Αιγαίου και των Ιονίων Νήσων, ο τουρισμός συνεισφέρει άμεσα στη δημιουργία άνω του 47,4% του ΑΕΠ των εν λόγω προορισμών.
Παράλληλα ο τουρισμός αποτέλεσε βασικό μοχλό για την κάλυψη θέσεων εργασίας που χάθηκαν από άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας στη διάρκεια της κρίσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, η τουριστική δραστηριότητα συμβάλλει πλέον άμεσα στην αιχμή της σεζόν στο 16,9% της απασχόλησης και συνολικά, άμεσα και έμμεσα, μεταξύ 37,2% και 44,8%.
Επιπλέον, το 2017 με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις ο τουριστικός τομέας κάλυψε το 80% του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Οι εισπράξεις αυτές ισούνται με το 74% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα, εξαιρουμένων των εισπράξεων από εξαγωγή πλοίων και καυσίμων. Αν στις ταξιδιωτικές εισπράξεις συνυπολογιστούν και οι εισπράξεις από αερομεταφορές και θαλάσσιες μεταφορές από τον εισερχόμενο τουρισμό, το σύνολο των ταξιδιωτικών εισπράξεων ισούται με το 82% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων, πλην πλοίων και καυσίμων.
Ο ΣΕΤΕ, μέσω των δράσεών του εντός και εκτός της χώρας, έχει εστιάσει σε ζητήματα όπως η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και ο εμπλουτισμός του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Σε διάστημα δώδεκα μηνών έχει πραγματοποιήσει δεκαπέντε περιφερειακές συναντήσεις σε Πάτρα, Αλεξανδρούπολη, Βόλο, Σαντορίνη, Θεσσαλονίκη, Κέρκυρα, Ρέθυμνο, Ρόδο, Τρίπολη, Λαμία, Ιωάννινα, Λέσβο, Κω, Καστοριά και Αγιο Νικόλαο. Στις συναντήσεις αυτές συζητούνται θέματα σε σχέση με τη στρατηγική του ΣΕΤΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ενίσχυση του κοινωνικού αποτυπώματος του τουρισμού και την ουσιαστική διασύνδεση τομέων όπως η αγροδιατροφή και ο πολιτισμός, που μπορούν άμεσα να ενισχύσουν ποιοτικά την εμπειρία που προσφέρει η χώρα.
Από τη πλευρά του το ΙΝΣΕΤΕ, μεταξύ άλλων, παράγει χρήσιμο μελετητικό έργο το οποίο αξιοποιείται στο πλαίσιο ανάληψης πρωτοβουλιών για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού τομέα. Επίσης, υλοποιεί δράσεις κατάρτισης και εκπαίδευσης ενισχύοντας τις δεξιότητες των επαγγελματιών του τομέα στο πλαίσιο της επίτευξης του στόχου για παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου. Ενδεικτικά, από τον Οκτώβριο του 2017 έως τον Απρίλιο του 2018 το SETE Training του ινστιτούτου πραγματοποίησε 55 σεμινάρια. Στα σεμινάρια αναπτύχθηκαν 29 θεματολογίες από τους 23 εκπαιδευτές και οι συμμετέχοντες έφθασαν τους 1.160. Επίσης, με τη συνεισφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ συνεχίζεται η συνεργασία του ινστιτούτου με το Πανεπιστήμιο Κορνέλ. Τo συγκεκριμένο πανεπιστήμιο διαθέτει υψηλού επιπέδου και διεθνώς αναγνωρισμένο τμήμα Hotel Administration, ένα από τα πρώτα που δημιουργήθηκαν στην Αμερική, το οποίο απευθύνεται σε επαγγελματίες του τουρισμού σε όλο τον κόσμο. Τα προγράμματα που προσφέρονται μέσα από τη συνεργασία αυτή απευθύνονται στους επαγγελματίες του κλάδου και είναι ειδικά σχεδιασμένα από τους καθηγητές βάσει των διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων ποιότητας του πανεπιστημίου.
Παράλληλα, η Marketing Greece, μέσα από τις δράσεις που υλοποιεί για την προώθηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, συμβάλλει στη βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών της τουριστικής ζήτησης. Στόχος των δράσεων είναι η υποστήριξη των τουριστικών επιχειρήσεων και προορισμών για την αύξηση της μέσης δαπάνης των επισκεπτών, την άμβλυνση της εποχικότητας και την καλύτερη γεωγραφική κάλυψη του ταξιδιωτικού ρεύματος.
Ο ΣΕΤΕ έχει προσδιορίσει τις προϋποθέσεις που απαιτείται να ικανοποιηθούν για να παραμείνει σε αναπτυξιακή τροχιά ο ελληνικός τουρισμός τα επόμενα χρόνια και να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητά του. Οι προϋποθέσεις αυτές αφορούν τη δημιουργία εθνικού χωροταξικού σχεδίου, τη διατήρηση της πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας, τη διασφάλιση της ασφάλειας δικαίου, τη διαμόρφωση ενός ρεαλιστικού και σταθερού φορολογικού πλαισίου και τη λειτουργία ενός ευέλικτου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
* Ο Γιάννης Ρέτσος είναι πρόεδρος του ΣΕΤΕ