Ενόσω οι Ταλιμπάν άρπαζαν την εξουσία στο Αφγανιστάν το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου αλλά και οι συνεργαζόμενες εταιρείες επικοινωνίας «μυρίστηκαν» ευκαιρία και στις 15 Σεπτεμβρίου ο υπουργός Νότης Μηταράκης έδινε με απευθείας ανάθεση 59.300 ευρώ σε μία εκ των δύο θυγατρικών της Edelman στην Ελλάδα, ονόματι Wearerecipe.
Η σύμβαση προβλέπει την οργάνωση επικοινωνιακής εκστρατείας ώστε να αποτραπούν δυνητικά αιτούντες άσυλο να έρθουν στην Ελλάδα. Το γεγονός ότι στο Αφγανιστάν δεν υπάρχουν ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανεξάρτητα από τους Ταλιμπάν προφανώς για τον αναθέτοντα υπουργό ήταν ασήμαντη λεπτομέρεια.
Η ανάθεση έργου στην Edelman δεν προέκυψε αναπάντεχα καθώς αποτελεί μοτίβο. Προσφάτως οι Reporters United αποκάλυψαν ότι η εν λόγω εταιρεία στρατηγικής επικοινωνίας με έδρα το Λονδίνο είχε αναλάβει αντί 980.000 ευρώ τον καλλωπισμό της εικόνας της κυβέρνησης στο εξωτερικό.
Συμπτωματικά, με την Edelman είχε συνεργαστεί το 2009 ως ανώτερος σύμβουλος ο χρυσοπληρωμένος ανά τον κόσμο επικοινωνιολόγος Σταν Γκρίνμπεργκ, αλλά στην Ελλάδα ταξιδεύει ως… απλός φίλος του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Πολλά τα κοινά και τα ερωτήματα
Μέχρι πρότινος η μοναδική θυγατρική της Edelman στην Ελλάδα ήταν η Communication Effect, όπως μαρτυρεί και η ιστοσελίδα της μητρικής (με διαφορετική διεύθυνση από αυτήν που έχει δηλώσει η Communication Effect). Η Wearerecipe στη «λακωνική» ιστοσελίδα της ενημερώνει ότι είναι μέλος του δικτύου εταιρειών της Edelman. Εντούτοις, Communication Effect και Wearerecipe μοιράζονται και άλλα κοινά. Πρόεδρος και αντιπρόεδρος στα ΔΣ αμφότερων είναι τα ίδια άτομα, ενώ τα γραφεία τους εντοπίζονται στην ίδια διεύθυνση (Μιλτιάδου 13, Χαλάνδρι).
Η Wearerecipe, αν και ως εταιρεία είναι σχετικά νέα στην αγορά, αφού ολοκλήρωσε την καταχώρηση στο ΓΕΜΗ στις 26.2.2020, κατάφερε να αναδειχθεί σε «διεθνή» παίκτη εξασφαλίζοντας απευθείας ανάθεση (ΑΔΑ: ΨΛΑ046ΜΔΨΟ Ν6Π) 59.300 ευρώ χωρίς ΦΠΑ στο Αφγανιστάν ώστε να αποτρέψει δυνητικούς πρόσφυγες στην Ελλάδα μέσω της «διαφήμισης» των διαδικασιών παροχής ασύλου αλλά και της διαβίωσης στη χώρα μας.
Το θέμα έφερε στη δημοσιότητα η «Αυγή» (17.9.2021) και στη συνέχεια (30.9.2021) κατατέθηκε σχετική επερώτηση στη Βουλή προς τον Ν. Μηταράκη από 43 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία τονίζεται ότι η Wearerecipe έχει βασικό μέτοχο την Communication Effect, «γεγονός που αντίκειται στην περ. ε της παρ. 4 του άρ. 73 του ν. 4412/2016 περί στρέβλωσης του ανταγωνισμού και, συνεπώς, η αναθέτουσα αρχή όφειλε εξ αρχής να γνωρίζει και να αποφύγει».
Επισημαίνονται επίσης αναρτήσεις στη Διαύγεια και στο ΚΗΜΔΗΣ (Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων), όπου αποδεικνύεται ότι Wearerecipe και Communication Effect έχουν λάβει μέσω απευθείας αναθέσεων 280.780 ευρώ χωρίς ΦΠΑ σε διάστημα μόλις 17 μηνών.
Το ερώτημα βέβαια που εύλογα προκύπτει, πέραν των ανήθικων αντιμεταναστευτικών πολιτικών θέσεων της κυβέρνησης –δεν έχουν σχέση με την εταιρεία–, είναι σε ποια ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα γίνει αυτή η εκστρατεία όταν, ως γνωστόν, οι Ταλιμπάν δεν διακατέχονται από φιλελεύθερες αντιλήψεις περί ελευθεροτυπίας. Πόσα χρήματα έχουν δαπανηθεί μέχρι στιγμής ή πρόκειται να δαπανηθούν από τα διατεθέντα κονδύλια; Υπάρχει σχετικό υλικό που να αποδεικνύει ότι όντως η επίμαχη διαφημιστική καμπάνια γίνεται πραγματικά;
Πολλές καταγγελίες για ατασθαλίες
Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου απασχολεί τη δημοσιότητα. Δημοσίευμα της «Καθημερινής» στις 28.5.2020, που επικαλείτο «διαβαθμισμένο έγγραφο διεθνούς οργανισμού», επισήμαινε «κακοδιαχείριση» και «οικονομικές ατασθαλίες».
Παρόμοια διαφημιστική καμπάνια του εν λόγω υπουργείου είχε δημοσιοποιήσει το Documento στις 8.6.2021, με έγκριση κονδυλίου 24.514,80 ευρώ για τον σχεδιασμό «καμπάνιας ενημέρωσης» σε δυνητικά αιτούντες άσυλο από χώρες όπως το Αφγανιστάν. Στις 26.11.2020 το Documento είχε αποκαλύψει ότι ο Ν. Μηταράκης έδινε για παροχή συμβουλών 6 εκατ. ευρώ στην Planet ΑΕ, εταιρεία που διευθύνει η Μάχη Καραγιάννη, σύζυγος του Σπύρου Πλασκοβίτη, εκπροσώπου της Τράπεζας της Ελλάδος.
Κυβέρνηση για λίφτινγκ από την Edelman
Στις 17 Σεπτεμβρίου οι Reporters United αποκάλυπταν ότι η Edelman έλαβε 980.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ με έργο τη διαφήμιση της κυβέρνησης στο εξωτερικό για οκτώ μήνες.
Η τελική επικύρωση της συμφωνίας έγινε μεταξύ της Enterprise Greece (ΑΕ υπό την εποπτεία ΥΠΕΞ) και της Edelman στις 6.7.2021, παρότι η συνεργασία φαίνεται να είχε ξεκινήσει ήδη από το καλοκαίρι του 2020 δίχως την ύπαρξη επίσημου συμβολαίου.
Ταυτόχρονα, Communication Effect και Wearerecipe δεν κρύβουν ότι είναι μέρη του δικτύου θυγατρικών της Edelman. Επομένως μπορεί κάποιος βάσιμα να υποθέσει ότι η Edelman μοιράζει «δουλειές» στις εγχώριες θυγατρικές μια και οι σχέσεις της με την κυβέρνηση δεν κρύβονται.
Καμία εξήγηση από τη Wearerecipe
Το Documento επικοινώνησε με τη Wearerecipe για συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με τη διαφημιστική εκστρατεία στο Αφγανιστάν, για να λάβουμε τελικώς μια «μη απάντηση». Συγκεκριμένα, το μέλος του ΔΣ της εταιρείας Γιάννης Καρδαράς δήλωσε ότι «θα ήταν παράτυπο ως διαφημιστική να απαντήσουμε για θέματα και υλικά που σχετίζονται με τον εκάστοτε εντολέα μας και τις ενέργειες επικοινωνίας του.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνουμε να απευθυνθείτε καταρχάς στο υπουργείο που έχει την ιδιοκτησία του έργου, με τη σημείωση πως, ως επί το πλείστον, τα ερωτήματά σας απαντώνται στη σχετική απόφαση ανάθεσης που έχει αναρτηθεί στη Διαύγεια και την οποία αναφέρετε». Σχετικά ερωτήματα θέσαμε και στον υπουργό Ν. Μηταράκη, αλλά μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχαμε λάβει απάντηση.