Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε τελικά το απόγευμα της Τετάρτης 18 Μαρτίου κάποια μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού: μερικό κλείσιμο σχολείων (τα οποία θα παραμείνουν ανοιχτά για τα παιδιά όσων δουλεύουν στο εθνικό σύστημα υγείας και σε άλλες κομβικές θέσεις) και απαγόρευση μεγάλων συγκεντρώσεων.
Τα μέτρα αυτά είναι περιορισμένα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες με αντίστοιχη εξάπλωση του ιού. Και ενώ τα οικονομικά του μέτρα (όπως πιθανό πάγωμα των στεγαστικών δανείων για όσους έχουν ανάγκη) σχετικά βοηθάνε οικονομικά ένα κομμάτι του πληθυσμού, σε καμιά περίπτωση δεν απομακρύνονται από την καθαρά φιλελεύθερη οικονομική πολιτική που αυτή η κυβέρνηση ασπάζεται.
Ενώ άλλες ευρωπαϊκές χώρες –συχνά με συντηρητική κυβέρνηση, όπως η Ελλάδα– έχουν προχωρήσει σε επιτάξεις κλινικών και σε επιδόματα εργασίας για όσους δεν έχουν εισόδημα ή το εισόδημά τους επηρεάστηκε από την πανδημία, οι Βρετανοί Συντηρητικοί φαίνεται να ενδιαφέρονται να διανείμουν τον κρατικό προϋπολογισμό σε ιδιωτικά χέρια.
Ετσι αντί για επιτάξεις ιδιωτικών κλινικών, νοικιάζουν τα κρεβάτια με αντίτιμο 2,5 εκατομμύρια λίρες την ημέρα. Αντί για πάγωμα ενοικίων, δίνουν ελαφρύνσεις στους ιδιοκτήτες κατοικίας, ειδικά σε αυτούς που εισοδηματικά ανήκουν στην κατηγορία των μεγαλοϊδιοκτητών.
Αντί να προχωρήσουν σε κλείσιμο όλων των κέντρων (σινεμά, εστιατόρια, μουσεία) επίσημα, ζήτησαν από τον κόσμο να αποφεύγει αυτά τα μέρη. Αυτό έχει την επίπτωση ότι οι επιχειρηματίες τέτοιων κέντρων δεν μπορούν να προχωρήσουν σε κλείσιμο γιατί δεν θα εισπράξουν την αντίστοιχη ασφάλεια. Με άλλα λόγια αυτό το μέτρο προστατεύει πάνω από όλα τις ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες είναι και βασικοί χρηματοδότες του συντηρητικού κόμματος.
Η βρετανική κυβέρνηση ακολουθεί επομένως μια στρατηγική αμιγούς οικονομικού φιλελευθερισμού σε θατσερικά πρότυπα, όπου πάνω από όλα τοποθετείται η προστασία της οικονομικής ανάπτυξης και του ιδιωτικού κέρδους, με ελάχιστη παρέμβαση του κράτους.
Ο Μπόρις Τζόνσον σε όλα τα διαγγέλματα μέχρι στιγμής μιλάει επανειλημμένα για την προστασία της οικονομικής ανάπτυξης ως προτεραιότητα αυτής της κυβέρνησης – ακόμη και τώρα, μέσα στο χάος της πανδημίας. Τονίζει επίσης τη σημασία της προσωπικής ευθύνης: καλούμαστε ως άτομα να μη συχνάζουμε στα μαγαζιά ή τα εστιατόρια, αλλά χωρίς καμιά κυβερνητική παρέμβαση.
Οι εσωτερικές εκλογές των Εργατικών για την εκλογή νέου ηγέτη του κόμματος σημαίνουν επίσης ότι οι Συντηρητικοί δεν έχουν καμία αντιπολίτευση αυτήν τη στιγμή. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ακολουθούν ίδια πορεία με την κυβέρνηση: μιλάνε για «δρακόντεια» μέτρα προστασίας, όταν τα μέτρα εδώ ωχριούν μπροστά στις εξελίξεις των άλλων ευρωπαϊκών κρατών.
Ετσι δυστυχώς φαίνεται ότι θα ζήσουμε μια πανδημία με σαφώς χειρότερους όρους για τον πληθυσμό απ’ ό,τι αλλού. Η βρετανική παράδοση του θατσερικού φιλελευθερισμού και η λατρεία του ατόμου και της προσωπικής ευθύνης, αντί για τη θωράκιση του κράτους πρόνοιας και της συλλογικής πολιτικής ευθύνης, θα καταλήξει, πολύ φοβάμαι, στο να θρηνήσουμε πολύ περισσότερα θύματα.
Η Χριστίνα Κωνσταντακοπούλου είναι καθηγήτρια Κλασικής και Αρχαίας Ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Μπίρμπεκ στο Λονδίνο
