Η κυβέρνηση προχώρησε στη Βουλή σε μια fast track διαδικασία συζήτησης για την πρότασή της για την αξιοποίηση των 32 δισ. των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης έως και το 2026. Αφού επί μήνες αγνόησε προκλητικά την κοινωνία και τους κοινωνικούς φορείς με την απουσία της όποιας διαβούλευσης για την αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας, οργάνωσε μια κατ’ επίφαση συζήτηση για τα μάτια του κόσμου.
Στους τέσσερις πυλώνες και στα 170 έργα που παρουσίασε μέσω του συνοπτικού σχεδίου ανάκαμψης δεν μπορούν να κρυφτούν οι νεοφιλελεύθερες επιλογές που προωθεί με ιδεολογικό μανδύα η έκθεση Πισσαρίδη. Τα πάντα υποτάσσονται στις αγορές και στην εξυπηρέτηση των μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων.
Στον πρώτο πυλώνα, «πράσινη μετάβαση», που είναι ο κρίσιμος πυλώνας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, σε αντίθεση με την προγραμματική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ που αναθέτει το 50% στην κοινωνική οικονομία (τοπική αυτοδιοίκηση, ενεργειακές κοινότητες, νοικοκυριά κ.λπ.), η κυβέρνηση αναθέτει τα πάντα στις αγορές και στον ιδιωτικό τομέα και ιδιαίτερα στις μεγάλες εταιρείες του ενεργειακού χώρου.
Στον δεύτερο πυλώνα, τον «ψηφιακό μετασχηματισμό» του κράτους, της διοίκησης, των επιχειρήσεων, το κρίσιμο ζήτημα είναι ποιος καρπώνεται κυρίως το όφελος της αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών στο πλαίσιο της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Φυσικά η απλοποίηση των διαδικασιών και η ταχεία διεκπεραίωση των υποθέσεων αποτελούν εξαιρετικά σημαντικό έργο ως συνέχεια του κράτους, που άλλωστε είχε ξεκινήσει επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ομως δεν μπορείς να μιλάς για ψηφιακό μετασχηματισμό π.χ. δημόσιων επιχειρήσεων όπως τα ΕΛΤΑ – με φόντο την ιδιωτικοποίηση– και να προχωράς τώρα στο κλείσιμο εκατοντάδων υποκαταστημάτων σε απομακρυσμένες περιοχές και σε νησιά όπως η Ανάφη, όπου το εκεί υποκατάστημα αποτελεί τη μοναδική εταιρεία ταχυμεταφορών ενώ επίσης εκπροσωπεί και τη Eurobank.
Στον τρίτο πυλώνα, για την «κοινωνική συνοχή», όσα ωραία ακούγονται για ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, για αύξηση των θέσεων εργασίας κ.λπ., όλα αυτά προσκρούουν στην υφιστάμενη κυβερνητική πολιτική καθώς και στο υπό κατάθεση αντεργατικό έκτρωμα της ΝΔ, που διαμορφώνουν μια πραγματικότητα απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, κατάλυσης των συλλογικών συμβάσεων, απλήρωτων υπερωριών, καθήλωσης των αμοιβών και του κατώτατου μισθού.
Σε ό,τι δε αφορά την υγεία, προβλέπεται 1,5 δισ. σε έξι χρόνια, όταν μόνο στον προϋπολογισμό του 2021 οι δαπάνες ανέρχονται σε 4,257 δισ. Και βεβαίως δεν υπάρχει επέκταση των δομών υγείας ούτε κουβέντα για ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό.
Στον τέταρτο πυλώνα, των «ιδιωτικών επενδύσεων» με τον μανδύα των ΣΔΙΤ, παραδίδονται δημόσιες υποδομές στα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα, όπως οδοποιία, αρδευτικά έργα, τουριστικοί λιμένες, ιαματικές πηγές, ακόμη και η προσβασιμότητα στις παραλίες σε βάρος του περιβάλλοντος, του δημόσιου συμφέροντος και του κοινωνικού οφέλους.
Τέλος, μερικές κεντρικές επισημάνσεις:
Α) Ελλειψη εξειδίκευσης και κατανομής σε περιφερειακό επίπεδο. Β) Ελάχιστα κονδύλια σε πολιτικές νησιωτικότητας.
Γ) Η Αναπτυξιακή Τράπεζα θα διαχειριστεί μόνο 500 εκατ. ευρώ από τα 12,5 δισ. των δανείων που θα διατεθούν τα επόμενα χρόνια αποκλειστικά από τις τράπεζες. Κατανοούμε φυσικά τι σημαίνει αυτό για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τη συνολική διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας.
Συμπερασματικά, το Ταμείο Ανάκαμψης επιφυλάσσει έναν δημόσιο τομέα χωρίς διακριτό στρατηγικό ρόλο, οι μεγάλοι ιδιωτικοί παίκτες της εγχώριας και της διεθνούς αγοράς αναλαμβάνουν κεντρικό ρόλο, η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα αποδιαρθρώνεται, ενώ, τέλος, η κυβέρνηση της ΝΔ χωρίς διάλογο με τους πολίτες, τους κοινωνικούς φορείς και συνολικά την κοινωνία δεσμεύει με την απόφασή της αυτή και τις επόμενες κυβερνήσεις, αφού πλέον τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται εκτείνονται πέραν της θητείας της σημερινής κυβέρνησης.
Ως επιδόρπιο θα αναφέρω το αστρονομικό ποσό 8 εκατ. ευρώ που θα διατεθεί για έξι χρόνια στην Εθνική Επιτροπή κατά της Διαφθοράς. Ουδέν σχόλιο, ειδικά στις… μέρες Φουρθιώτη.
Ο Νίκος Συρμαλένιος είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Κυκλάδων
