Μια συνέντευξη με τον τραγουδιστή των Tindersticks μοιάζει με απλή κουβέντα μεταξύ φίλων.
Το βρετανικό συγκρότημα των Tindersticks που μετράει τριάντα χρόνια ζωής πρόκειται να έρθει ξανά στην Ελλάδα για μια μοναδική συναυλία. Μας αγαπούν και τους αγαπάμε τους Tindersticks! Δεν είναι μόνο τα τραγούδια τους που συντρόφευσαν ανθρώπους της δικής μου γενιάς στη «δόξα και στον θάνατό τους» που λέει κι ο ποιητής, δεν είναι μόνο η φωνή του τραγουδιστή τους, του 58άχρονου Στούαρτ Στέιπλς, που μοιάζει να βγαίνει από αρχαίο μαντείο, όπως του είπα στη συζήτηση που είχαμε.
Είναι και οι άρρηκτοι δεσμοί τους με τη χώρα μας, που ξεκίνησαν ακριβώς την ίδια εποχή που άρχιζε και το ταξίδι τους στο παγκόσμιο μουσικό στερέωμα. Από το Βερολίνο όπου βρισκόταν με το συγκρότημα στο πλαίσιο περιοδείας τους (και με ένα εξαιρετικό και κάπως αλλιώτικο ολοκαίνουργιο άλμπουμ στις αποσκευές τους) είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε με τον Στούαρτ Στέιπλς για ένα σωρό πράγματα που άπτονταν της μουσικής των Tindersticks και της ευρύτερης αντίληψής του για τη ζωή και την τέχνη του τραγουδιού.
Μεγάλωσε στο Νότιγχαμ
Ο Στούαρτ Στέιπλς γεννήθηκε στην εργατική πόλη του Νότιγχαμ, στοιχείο που ασυνείδητα ενδεχομένως πέρασε και στα τραγούδια του. «Η γειτονιά μου ήταν γεμάτη μουσική και μπορούσα να συναντώ ανθρώπους διαφορετικών κοινωνικών τάξεων, αποκτώντας τελικά όση αυτοπεποίθηση χρειαζόμουν σε νεαρότατη ηλικία» εξομολογείται και σύντομα η κουβέντα πηγαίνει στη χώρα μας: «Μπορούσα για παράδειγμα να συναντώ ανθρώπους που έλεγαν πως θα κάνουν διακοπές στην Ελλάδα, ενώ εγώ δεν είχα τέτοια οικονομική δυνατότητα».
Συνεχίζει με μια σύντομη ιστορία που πάντα λέει: το καλοκαίρι του 1992 οι Tindersticks επρόκειτο να διαλυθούν προτού καν βγάλουν τον πρώτο τους δίσκο. Ο Στέιπλς τα άφησε όλα και ήρθε για ολιγοήμερες διακοπές στην Κέρκυρα. Εκεί που έγραψε ένα απ’ τα πρώτα μεγάλα τραγούδια τους. Οταν επέστρεψε στο Λονδίνο και έπαιξε το τραγούδι στους μουσικούς συντρόφους του αποφάσισαν ότι ήρθε η στιγμή να ικανοποιήσουν την ανάγκη τους να εκφραστούν και όχι τη δισκογραφική εταιρεία τους. Από την Ελλάδα και την Κέρκυρα, λοιπόν, πάρθηκε η απόφαση να συνεχίσουν και να μη διαλυθούν. Δεν είναι μικρό πράγμα για ένα γκρουπ που πλέον έχει χαράξει τη δική του πορεία.
Δεν δηλώνει σπουδαγμένος τραγουδιστής ούτε καν ταλαντούχος. Πιστεύει πως τον ωφέλησε η επαφή του με ανθρώπους οι οποίοι είχαν το χάρισμα της μουσικής: «Με το τραγούδι διαπραγματεύομαι με το μέσα μου κάθε φορά, είναι σαν άνοιγμα κάποιων ιδιότυπων πυλών. Προσπαθώ, αλλά νιώθω ότι αποτυγχάνω». Τόση ταπεινοφροσύνη…
Η τεχνική της δικής του τραγουδοποιίας βασίζεται και πάλι στη συνεργασία με τους άλλους. Μπορεί να εμπνευστεί μια μελωδία από μόνος του ή από το παίξιμο του πιάνου και της κιθάρας των υπόλοιπων Tindersticks. Βασικός πυλώνας όμως των τραγουδιών τους, έτσι όπως φτάνουν σε όλους εμάς, είναι η τελική τους ενορχήστρωση.
Εκλεκτικές συγγένειες
Μακριά απ’ αυτόν οι «συγγένειες» με το βρετανικό prog-rock της δεκαετίας του 1970. «Αν μου πεις ότι μοιάζουμε μουσικά με τους Genesis, θα μου κάψεις τον εγκέφαλο» λέει με χιούμορ, ωστόσο βρίσκει πιο πολλά κοινά μεταξύ γερμανικών krautrock συγκροτημάτων, σαν τους Neu! και τους Tangerine Dream, με τους Tindersticks. Ανατρέχει ακόμη στη νιότη του, τότε που οι νέοι ήταν χωρισμένοι σε… φυλές: οι πάνκηδες, οι χίπηδες κ.ο.κ., εφόσον όλοι έπρεπε να έχουν μια ταυτότητα. Πάντως απ’ τη σημερινή εποχή θεωρεί πως οι μόνοι θιασώτες ενός είδους με ταυτότητα καλοδιατηρημένη είναι οι γκοθάδες.
Δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με την κλασική μουσική, παρόλο που τα έγχορδα επενδύουν συχνά τα τραγούδια των Tindersticks. «Αλλοτε με συγκινεί ένας κλασικός μουσουργός και άλλοτε όχι, δεν θα έλεγα όμως ότι είμαι βυθισμένος στην κλασική μουσική» παραδέχεται. Κι όταν τον ρωτάω για τον καταναλωτικό χαρακτήρα της ποπ που κατάφερε να περάσει στις λαϊκές μάζες, απαντάει ως εξής: «Κι εγώ στα λαϊκά στρώματα απευθύνομαι, αφού απ’ αυτά προέρχομαι. Η ποπ ήταν η μόνη μουσική που ανοιγόταν μπροστά μας και η μόνη προσβάσιμη μορφή μουσικής δημιουργίας».
Μιλάμε και για την Κλερ Ντενί, τη Γαλλίδα σκηνοθέτρια που έχει συνεργαστεί εκτενώς με τους Tindersticks στα σάουντρακ των ταινιών της. «Η Ντενί ήρθε και μας βρήκε backstage έπειτα από μια συναυλία μας. Ζήτησε να χρησιμοποιήσει δύο κομμάτια μας κι εγώ της είπα: “Γιατί να μην αναλάβουμε εμείς ολόκληρο το σάουντρακ;”». Με τον ίδιο σεβασμό μιλάει και για την Αμερικανίδα τραγουδοποιό Λάσα ντε Σέλα που απεβίωσε το 2010 στα 37 της: «Εμπιστεύομαι την Κλερ Ντενί όπως ακριβώς εμπιστευόμουν και τη Λάσα ντε Σέλα. Οι δύο αυτές γυναίκες είναι σαν πολικοί αστέρες κατά τη γνώμη μου».
Για το τέλος σχολιάζω πως το «The secret of breathing», ένα απ’ τα καινούργια τραγούδια τους, είναι στιχουργικό αριστούργημα. «Το δικό σου μυστικό, Στούαρτ, ποιο είναι για να μπορείς να αναπνέεις καλλιτεχνικά;» τον ρωτάω. Και μου απαντάει επιστρατεύοντας και πάλι το χιούμορ του: «Το ίδιο ερώτημα θέτω κι εγώ μ’ αυτό το τραγούδι. Παρακαλώ αν βρείτε την απάντηση να την πείτε και σε μένα».
INF0
H συναυλία
των Tindersticks θα δοθεί
στο City Theater
της Αθήνας
το Σάββατο
2 Νοεμβρίου
Διαβάστε επίσης:
Θοδωρής Σκυφτούλης: Ύποπτες οι εποχές µας για να κάνεις πλακίτσα
Ζιλιέτ Μπινός και Ρέιφ Φάινς στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Στην πρόβα: Στο μυαλό της Μπλανς Ντιμπουά (Photos)
Τιμ Ρόμπινς: Ηθοποιός με άποψη και νεύρο
Είμαστε φτιαγμένοι από αστρόσκονη
Στην Πρόβα: Είδαμε την «Κόρη του λοχαγού» -Ένας ύμνος στην αγάπη