Τα τέσσερα χρόνια της κυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος για τον Πολιτισμό της χώρας. Η απερχόμενη κυβέρνηση επιδόθηκε σε έναν πολυμέτωπο αγώνα ενάντια στον Πολιτισμό και τους ανθρώπους του, προωθώντας την ιδιωτικοποίηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και την απαξίωση των εργαζόμενων στο σύγχρονο Πολιτισμό. Οι επιλογές που έγιναν ασφαλώς και δεν ήταν τυχαίες. Είχαν ξεκάθαρη σκοπιμότητα να δημιουργήσουν τις συνθήκες που θα οδηγούσαν τον πολιτισμό της χώρας -ή, καλύτερα, και τον πολιτισμό- στα χέρια της ιδιωτικής εκμετάλλευσης και του κέρδους. Διότι, όπως αποδείχθηκε ακόμη μία φορά, για τη Νέα Δημοκρατία και η καλλιτεχνική δημιουργία έχει μόνο εμπορική αξία.
Απέναντι σε αυτή την «εκφυλιστική τακτική» έρχεται να αντιπαρατεθεί το ολιστικό πρόγραμμα που καταθέτει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως μια βάση για την προοδευτική διακυβέρνηση που θα έρθει με τις εκλογές της 21ης Μαΐου.
Από το πρόγραμμά μας γίνεται σαφές πως ο Πολιτισμός για εμάς δεν εξαντλείται στο πεδίο της πολιτιστικής κληρονομιάς, της παράδοσης και της υψηλής Τέχνης. Για μας, ο Πολιτισμός δεν μπορεί παρά να είναι συμπεριληπτικός, να ευαισθητοποιεί ενάντια στις ανισότητες και τις διακρίσεις, το ρατσισμό, το σεξισμό, τη ΛΟΑΤΚΙ+φοβία και να συμβάλλει στη δημιουργία πολιτών με οικολογική συνείδηση, δημοκρατικό ήθος, κριτική σκέψη και ενεργό ρόλο στη δημόσια ζωή.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Πολιτισμός σημαίνει άνοιγμα των οριζόντων μέσω των οποίων αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα. Ο Πολιτισμός ταυτίζεται με τη δυνατότητα να συμμετέχουν όλες οι κοινωνικές ομάδες, χωρίς κανέναν φραγμό, στην καλλιτεχνική δημιουργία. Πυρήνας της πολιτικής μας είναι η πολιτισμική Δημοκρατία, που θα εγγυάται την καθολική πρόσβαση στον Πολιτισμό. Με έμφαση ακριβώς στις κοινωνικές ομάδες που, για ποικίλους λόγους, βιώνουν τον αποκλεισμό. Με σεβασμό στην πολυφωνία, την τοπικότητα και τη διαφορετικότητα και στόχο τη συμπεριληπτική λειτουργία της Δημοκρατίας.
Όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να υλοποιήσουμε αυτήν την πολιτική στόχευση, πρώτη και πιο σημαντική δέσμευσή μας είναι η αύξηση της χρηματοδότησης του υπουργείου Πολιτισμού από τον κρατικό προϋπολογισμό, με προοπτική να προσεγγίσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Μεγάλο βάρος του προγράμματός μας πέφτει στην ενίσχυση και ανάπτυξη της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης για τις παραστατικές τέχνες. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, σχεδιάζεται η ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων πανεπιστημιακών τμημάτων, η ίδρυση Πανεπιστημιακών Σχολών Παραστατικών Τεχνών, η δημιουργία τριετούς ανώτερης εκπαίδευσης για τα τεχνικά και υποστηρικτικά επαγγέλματα του πολιτιστικού τομέα, η εποπτεία του πλαισίου λειτουργίας των ιδιωτικών σχολών.
Προκειμένου να λυθεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που προκάλεσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη στους ανθρώπους του Πολιτισμού, σχεδιάζεται νέα διαβάθμιση των τίτλων σπουδών της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης (μουσικής, χορού, θεάτρου, κινηματογράφου) σε βαθμίδα αντίστοιχη με αυτήν της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης. Αυτονόητο είναι ότι θα καταργηθεί το περίφημο Προεδρικό Διάταγμα 85/2022, ενώ με συγκεκριμένη ρύθμιση θα προχωρήσει η μεταφορά της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης στο υπουργείο Παιδείας και η ένταξη των καλλιτεχνικών ειδικοτήτων στη βαθμίδα Τεχνολογικής Εκπαίδευσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, απαντώντας στα πάγια αιτήματα των καλλιτεχνών, θα αναγνωρίσει και θα βελτιώσει τα εργασιακά δικαιώματα στον Πολιτισμό, με τη δημιουργία ξεκάθαρου προστατευτικού πλαισίου. Παράλληλα, θα προχωρήσει στην ενίσχυση του υπουργείου Πολιτισμού σε ανθρώπινο δυναμικό, ώστε να αντιμετωπιστεί η υποστελέχωση σε κρίσιμους τομείς, που σχετίζονται με την έρευνα, την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Στην ίδια λογική της συμπερίληψης εντάσσεται και η δέσμευσή μας για ενίσχυση του σύγχρονου Πολιτισμού και της καλλιτεχνικής δημιουργίας, κυρίως των μορφών Πολιτισμού που αναπτύσσονται μέσα σε μικρές ανεξάρτητες ομάδες και αφορούν στη σύνδεση των Τεχνών, του Πολιτισμού και των νέων τεχνολογιών. Στοχεύουμε στην αναβάθμιση του θεσμού των επιχορηγήσεων, ώστε να συμπεριλαμβάνει, όχι μόνο την παρουσίαση έργου, αλλά και την καλλιτεχνική έρευνα.
Η άποψη της Αριστεράς γενικότερα και του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ειδικότερα για τον Πολιτισμό είναι πολύ διαφορετική από την πολιτική που ακολούθησε η απερχόμενη κυβέρνηση. Με την κυβέρνηση προοδευτικής συνεργασίας που θα προκύψει από τις εκλογές θα επανέλθουν στο προσκήνιο τα πνευματικά, αισθητικά και ηθικά πλεονεκτήματα του πολιτισμού.
*Η Σοφία Κομηνέα είναι υποψήφια βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Β3 Αθηνών, Νότιος Τομέας. Σπουδάζει στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών. Μεταπτυχιακό στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών
