Στον πάγο παραμένει επί τέσσερις μήνες η νέα δικογραφία για την πολύκροτη υπόθεση του ναρκόπλοιου «Noor 1». Δεν έχει καν ξεκινήσει η ανάκριση για την υπόθεση που αφορά το σκέλος εκείνο στο οποίο –με βάση την ποινική δίωξη που ασκήθηκε τον περασμένο Μάρτιο– εμπλέκεται ο εφοπλιστής Ευάγγελος Μαρινάκης και τρεις συνεργάτες του.
Κι αυτό γιατί το Δικαστικό Συμβούλιο του Πειραιά –μέχρι και αργά το μεσημέρι της Παρασκευής– δεν είχε ακόμη αποφανθεί επί των αιτήσεων που υπέβαλαν οι τέσσερις κατηγορούμενοι στις αρχές Απριλίου, ζητώντας την ακυρότητα όλης της προδικασίας και κατά συνέπεια την «εξαφάνιση» της κακουργηματικής δίωξης που ασκήθηκε σε βάρος τους. Μιας βαριάς δίωξης που αφορά εγκληματική οργάνωση η οποία μεταξύ άλλων φέρεται να συνδέεται και με τη χρηματοδότηση του φορτίου του θανάτου, που είναι κομβικό σημείο στο εγκληματικού παζλ, το οποίο όμως δεν διαλευκάνθηκε ούτε κατά την πολύμηνη δίκη που διεξάχθηκε σε πρώτο βαθμό με τους κατηγορουμένους εκείνης της δικογραφίας.
Η προϊσταμένη πάντως της Εισαγγελίας Πειραιά Ειρήνη Τζίβα, η οποία διενήργησε την προκαταρκτική εξέταση και άσκησε στις 23 Μαρτίου τις ποινικές διώξεις αποδίδοντας στον Βαγγ. Μαρινάκη και στους τρεις συνεργάτες του κεντρικό ρόλο στην υπόθεση, έχει ήδη υποβάλει τις προτάσεις της στο αρμόδιο συμβούλιο από τις 12 Μαΐου, απαντώντας με νομικά επιχειρήματα στις αιτιάσεις περί ακυρότητας των ερευνών της.
Αναμένοντας το βούλευμα
Παρά όμως τη σοβαρότητα της υπόθεσης της οποίας η διερεύνηση βρίσκεται σε κομβικό σημείο, το Τριμελές Δικαστικό Συμβούλιο Πρωτοδικών Πειραιά, στο οποίο προεδρεύει ο Ιωάννης Μαλλούχος, δεν είχε –τουλάχιστον μέχρι και την τελευταία εργάσιμο της εβδομάδας– προχωρήσει στην έκδοση βουλευμάτων (τέσσερα, όσες και οι σχετικές αιτήσεις ) με τα οποία θα δέχεται ή θα απορρίπτει τους ισχυρισμούς των κατηγορουμένων, σηματοδοτώντας έτσι την ποινική πορεία της υπόθεσης.
Διαδικαστικά πρώτα εισηγείται εισαγγελέας και στη συνέχεια εκδίδονται τα βουλεύματα στα οποία θα πρέπει να αναπτύσσεται και το σκεπτικό της όποιας απόφασης (ομόφωνης ή κατά πλειοψηφία) λάβει το δικαστικό συμβούλιο.
Το ίδιο συμβούλιο πάντως, με διαφορετική σύνθεση κάθε φορά αλλά με πρόεδρο πάντα τον Ιωάννη Μαλλούχο, δεν είχε στηρίξει στο παρελθόν, όταν χρειάστηκε να αποφανθεί σχετικά, τις έρευνες της κ. Τζίβα.
Με ένα σκεπτικό που είχε προκαλέσει κατάπληξη είχε απορρίψει με βούλευμα (αναιρέθηκε από τον Αρειο Πάγο) το εύλογο αίτημα της εισαγγελέα για άρση του τηλεφωνικού απορρήτου του ισοβίτη –καταδικασμένου πρωτοδίκως για το «Noor 1»– Ευθύμη Γιαννουσάκη. Αργότερα το συμβούλιο και μετά την άσκηση των νέων διώξεων, παρά την αντίθετη εισήγηση της εισαγγελέα Σκαφίδα, με ομόφωνη απόφασή του δεν επικύρωσε τη διάταξη Τζίβα με την οποία είχε απαγορευθεί η έξοδος από τη χώρα και στους τέσσερις κατηγορουμένους (Ευάγγελο Μαρινάκη, Νίκο Συντιχάκη, Βαγγέλη Μπαϊρακτάρη, Ηλία Τσακίρη).
Τώρα, τρίτη φορά που ασχολείται με την υπόθεση (η σημαντικότερη, προφανώς) έχει επιδείξει μεγάλη καθυστέρηση που αν συνεχιστεί είναι πολύ πιθανόν να φτάσει ο Οκτώβριος και η απόφασή του να συμπέσει με την έναρξη της δίκης στο εφετείο για τους 2,1 τόνους ηρωίνης, στην οποία πρωτόδικες καταδίκες αντιμετωπίζουν δεκαπέντε άτομα (από τους 32 αρχικά κατηγορουμένους) εκείνης της δικογραφίας.
Οι πέντε εξ αυτών έχουν καταδικαστεί σε ισόβια, σε κανέναν όμως δεν αποδόθηκε από το δικαστήριο του πρώτου βαθμού ο ρόλος του αρχηγού της εγκληματικής οργάνωσης, που είχε εισαγάγει την ηρωίνη από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στην Ελευσίνα. Η απόφαση αυτή, η οποία εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2016, είχε χαρακτηριστεί επιεικής και έκανε δεκοκτώ μήνες να καθαρογραφεί. Το γεγονός της πολύμηνης καθυστέρησης είχε προκαλέσει την παρέμβαση του υπουργού Δικαιοσύνης Σταύρου Κοντονή, ο οποίος είχε παραγγείλει διενέργεια πειθαρχικής έρευνας.
Εφεση στην απόφαση για τους οκτώ
Μάλιστα, η εισαγγελέας της έδρας του πρωτόδικου δικαστηρίου Μαρία Τρουπή άσκησε έφεση εναντίον της απόφασης για οκτώ από τους καταδικασθέντες, οι οποίοι θα κριθούν εκ νέου από το εφετείο σε μηδενική βάση. Ενδεικτικά, στην έφεσή της των 52 σελίδων η κ. Τρουπή διαφωνεί με το σκεπτικό των δικαστών που έκριναν τον ιδιοκτήτη εταιρείας αυτοκινήτων, πρώην παράγοντα της ΠΑΕ Ολυμπιακός Αιμίλιο Κοτσώνη, ένοχο μόνο για απλή συνέργεια στη διαμετακόμιση. Κατά την εκτίμησή της ο Κοτσώνης (δέκα χρόνια ποινή με αναστολή) και ο ισοβίτης Ευθ. Γιαννουσάκης εμπλέκονται στη «διαμετακόμιση της ηρωίνης από κοινού».
Σύμφωνα με την έφεση, η εταιρεία Arab Waves του Αιμ. Κοτσώνη δημιουργήθηκε «ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να ενεργοποιηθεί τραπεζικός λογαριασμός στο όνομά της, μέσω του οποίου θα προωθούνταν το τίμημα της αγοραπωλησίας των ναρκωτικών στους προμηθευτές τους».
«Ηταν ο άνθρωπος –αναφέρει– που το 2012 βρισκόταν πίσω από κάθε επιχειρηματική κίνηση σχετιζόμενη με το πλοίο (…). Σε συνεργασία με τους συγκατηγορουμένους του Γιαννουσάκη – Μπουρδούβαλη – Κουρούβανη και Φάρο, αλλά και με άλλους άγνωστους συνεργούς του προγραμμάτιζε με προσεκτικό και μεθοδευμένο τρόπο τις κινήσεις για την υλοποίηση του παράνομου σχεδίου».
Οι ισχυρισμοί Μαρινάκη για τη δίωξη
Σύμφωνα τώρα με την αίτηση Μαρινάκη επί της οποίας αναμένεται η έκδοση του βουλεύματος, η εισαγγελέας Τζίβα δεν είχε δικαίωμα να διενεργήσει έρευνα για τα σκοτεινά σημεία της υπόθεσης του «Noor 1», αλλά ούτε –αξιολογώντας στη συνέχεια τα στοιχεία τα οποία συνέλεξε– να ασκήσει την ποινική δίωξη που άσκησε.
Υπενθυμίζεται ότι η κατηγορία αφορά συγκεκριμένα: «Συγκρότηση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση που επιδιώκει τη διάπραξη περισσότερων κακουργημάτων που προβλέπονται στη νομοθεσία περί ναρκωτικών, της διεύθυνσης της ανωτέρω εγκληματικής οργάνωσης, της διακίνησης ναρκωτικών ουσιών (χρηματοδότηση, διαμετακόμιση, εισαγωγή, μεταφορά, αγορά, κατοχή, πώληση, αποθήκευση) κατά συναυτουργία και κατ’ εξακολούθηση, τελεσθείσα στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνωσης, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 187 ΠΚ, από δράστες που κατ’ επάγγελμα χρηματοδοτούν την τέλεση πράξεων διακίνησης και διακινούν ναρκωτικές ουσίες και το προσδοκώμενο όφελος των δραστών υπερβαίνει το ποσό των 75.000 ευρώ». Tα αδικήματα φέρεται ότι τελέστηκαν από 01-01-2012.
Ο Βαγγ. Μαρινάκης, επιδιώκοντας να κηρυχθεί άκυρη η ποινική δίωξη (επικαλείται σχετική νομολογία) που τον εμπλέκει στην υπόθεση, διατυπώνει μια σειρά από αντιρρήσεις σχετικά με τη νομιμότητα των εισαγγελικών ενεργειών. Υποστηρίζει ότι η κ. Τζίβα έπρεπε να ψάξει άλλα αδικήματα –με βάση την παραγγελία που της είχε αποσταλεί– και άλλα διερεύνησε, ενώ τη μέμφεται αποδίδοντάς της σκοπιμότητα για την επιλογή της να μη συμπεριλάβει αναλυτικό «κατηγορητήριο» στην κλήτευση που του είχε αποστείλει καλώντας τον να δώσει εξηγήσεις ως ύποπτος.
Σύμφωνα με την αίτησή του (ένδικο μέσο του οποίου κάνει χρήση), η κλήτευσή του για παροχή εξηγήσεων ήταν αόριστη με αποτέλεσμα να υπονομευθεί το υπερασπιστικό του δικαίωμα για παροχή των απαραίτητων εξηγήσεων.
Επικαλείται ότι οι παραγγελίες που είχαν αποσταλεί στην εισαγγελέα αφορούσαν τη διερεύνηση των αδικημάτων της λαθρεμπορίας καυσίμων, φοροδιαφυγής, εγκληματικής οργάνωσης και νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (είχε συσχετιστεί στη δικογραφία και παραγγελία της εισαγγελέα Αρείου Πάγου προκειμένου να διερευνηθεί η προέλευση του χρηματικού ποσού των 622.000 ευρώ σε μετρητά που αποπειράθηκε να εισαγάγει ο έτερος κατηγορούμενος Νικόλαος Συντιχάκης κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» στις 23-9-2014 από το Ντουμπάι). Δεν αφορούσαν δηλαδή παραβάσεις του ν. 4139/2013 περί ναρκωτικών, οπότε δεν διενεργήθηκε προκαταρκτική εξέταση για το εν λόγω αδίκημα και άρα θα έπρεπε η εισαγγελέας να μην προχωρήσει στην άσκηση διώξεων για ναρκωτικά.
Επικαλείται ακόμη ότι:
– Η εισαγγελική λειτουργός δεν νομιμοποιούνταν να διεξαγάγει προκαταρκτική εξέταση για το συγκεκριμένο αδίκημα, αφού εκκρεμεί και διεξάγεται κύρια ανάκριση από την ανακρίτρια Πειραιά.
– Η κλήτευσή του προς παροχή εξηγήσεων ήταν άκυρη καθώς δεν προσδιορίζονταν τα αδικήματα για τα οποία καλούνταν σε ανωμοτί εξηγήσεις, άρα ήταν άκυρες και οι εξηγήσεις που έδωσε.
«Είναι σαφές και αποδεδειγμένο ότι φαλκιδεύτηκαν, και μάλιστα με τρόπο που απογοητεύει, τα υπερασπιστικά μου δικαιώματα».
Ο αντίλογος
Στην αντίπερα όχθη η κ. Τζίβα υπέβαλε προτάσεις αντικρούοντας τις τέσσερις σχετικές αιτήσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, υποστηρίζει –προφανώς– ότι δεν δημιουργείται καμία ακυρότητα, επισημαίνοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, μεταξύ άλλων νομικών επιχειρημάτων ότι:
Δεν είναι παράτυπη ούτε και πρωτοφανής η έγγραφη κλήτευση υπόπτου σε εξηγήσεις η οποία δεν αναφέρει επακριβώς τα αδικήματα για τα οποία διενεργείται η προκαταρκτική εξέταση. Το έγγραφο της κλήτευσης σε εξηγήσεις υπόπτου άλλωστε δεν είναι κατηγορητήριο. Ο νομικός χαρακτηρισμός της πράξης γίνεται με την άσκηση της ποινικής δίωξης.
Ετσι ή αλλιώς ο κλητευθείς ως ύποπτος, όπως ρητά προβλέπει το άρθρο 31 παρ. 2 του ΚΠΔ, έχει δικαίωμα να λάβει γνώση και αντίγραφα όλη της δικογραφίας προτού προχωρήσει στις γραπτές ή και προφορικές εξηγήσεις του.
Τα πλήρη κατηγορητήρια συντάσσονται από τους ανακριτές εάν και όταν πια έχει ασκηθεί η ποινική δίωξη. Ο ανακριτής καλεί σε απολογία τον κατηγορούμενο ο οποίος σε αυτό το στάδιο δικαιούται να λαμβάνει απόλυτη γνώση των πράξεων που του αποδίδονται, οι οποίες και πρέπει να προσδιορίζονται επακριβώς.
Οπως μάλιστα τόνιζαν στο Documento νομικοί κύκλοι, στην προκειμένη περίπτωση οι κατηγορούμενοι έλαβαν τα αντίγραφα της δικογραφίας που τους αφορά, ενώ τους χορηγήθηκαν και οι ανάλογες προθεσμίες προκειμένου να προετοιμάσουν τις εξηγήσεις τους.
Οι ίδιοι νομικοί κύκλοι εκτιμούν ακόμη ότι και ο ισχυρισμός ότι διεξάγονταν παράλληλα διενέργεια τακτικής ανάκρισης και προκαταρκτικής εξέτασης για τις ίδιες πράξεις δεν είναι βάσιμος αφού είχε ήδη δημιουργηθεί εκκρεμοδικία από την ποινική δίωξη (για την υπόθεση του «Noor 1» που έχει δικαστεί σε πρώτο βαθμό) και άρα νομίμως η εισαγγελέας διενήργησε προκαταρκτική εξέταση για το συγκεκριμένο αδίκημα, αφού εκκρεμούσε και διεξαγόταν κύρια ανάκριση από την ανακρίτρια Πειραιά.
Να σημειωθεί εδώ ότι η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου ήταν ενήμερη ως προϊσταμένη αρχή για κάθε κίνηση της κ. Τζίβα και είναι αυτή που όταν μελέτησε τη δικογραφία (και τη σχετική πoρισματική αναφορά) την χαρακτήρισε ως ιδιαίτερα μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος και ζήτησε να χρεωθεί σε ανακριτή κατά της διαφθοράς.
Σύμφωνα με τη σχετική παραγγελία, η ανάκριση εάν και όποτε ξεκινήσει θα πρέπει να εξετάσει και το ενδεχόμενο συσχέτισης ως συναφούς και της δικογραφίας η οποία εκκρεμούσε ήδη στην ανακρίτρια Πειραιά (για τους άγνωστους δράστες του «Noor 1» την οποία επίσης επικαλείται ο Μαρινάκης ως επιχείρημα των παρατυπιών Τζίβα) και επιπλέον να ερευνήσει και την τυχόν άσκηση συμπληρωματικής ποινικής δίωξης για λαθρεμπορία από κοινού και κατ’ εξακολούθηση, φοροδιαφυγή, συγκρότηση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση.
