Με τη Γάζα υπό συνεχή βομβαρδισμό και έναν ακραίο πόλεμο προπαγάνδας που αποπροσανατολίζει από τα γεγονότα και τα εγκλήματα κατά αμάχων που συντελούνται στα παλαιστινιακά εδάφη, οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των κρατών της Δύσης και του λεγόμενου παγκόσμιου Νότου γίνονται όλο και πιο ξεκάθαρες. Η απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών –με αρκετές υποομαδοποιήσεις– διευρύνεται επικίνδυνα, ενώ κράτη που μέχρι πρότινος θεωρούνταν «μπαλαντέρ», όπως επί παραδείγματι η Τουρκία του Ερντογάν, η Σαουδική Αραβία ή ακόμη και η Ιορδανία, αναγκάζονται να διαλέξουν πλευρά όσο το αιματοκύλισμα συνεχίζεται.
Το κεντρικό αφήγημα που αναδύεται από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή –όπως εκφράστηκε εξάλλου και στην άκαρπη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ εξαιτίας του αμερικανικού βέτο σε ένα ουσιαστικά νερόβραστο σχέδιο ψηφίσματος που κατέθεσε η Βραζιλία– είναι ότι οι δύο πλευρές καθορίζονται από το εάν στηρίζουν σταθερά και χωρίς κανέναν ενδοιασμό το Ισραήλ στην επίθεση κατά της Γάζας, εστιάζοντας περισσότερο στα θύματα της Χαμάς, ή εάν υποστηρίζουν ότι πρέπει να καταδικαστούν οι επιθέσεις εναντίον αμάχων ανεξαρτήτως εθνικότητας και να επιβληθεί εκεχειρία στις εχθροπραξίες που συνεχίζονται ακατάπαυστα.
Με τα «Σιδερένια σπαθιά» έξω από το θηκάρι
Στην πλευρά των άνευ όρων υποστηρικτών του Ισραήλ εντοπίζεται, όπως καταδεικνύεται και από τις τοποθετήσεις τους, ο απόηχος της λογικής και της ρητορικής που επέβαλαν οι ΗΠΑ μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους το 2001. Από εκείνη την πολιτική ξεπήδησαν όροι που χρησιμοποιεί σήμερα το Ισραήλ, όπως ο «άξονας του κακού» ή οι «παράπλευρες απώλειες» και φυσικά ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας».
Οι «σπόροι του κακού» που φυτεύτηκαν τότε και οδήγησαν στις επεμβάσεις σε Αφγανιστάν και Ιράκ ξανακάρπισαν αργότερα στη μάχη κατά του ISIS και τώρα αποτελούν το τέλειο εργαλείο για το Ισραήλ στη μάχη του κατά της Χαμάς και τη στρατηγική μακροπρόθεσμη νίκη του επί των Παλαιστινίων. Σε τέτοιες περιπτώσεις η ρητορική των κρατών και των κυβερνήσεων μετουσιώνεται σε πράξη κι έτσι στην επιχείρηση «Σιδερένια σπαθιά», όπως ονομάστηκε η πολιορκία της Γάζας, η Δύση δηλώνει έτοιμη να σταθεί επί του πρακτέου ακόμη και στο πεδίο μαζί με το Ισραήλ.
Ο βασικός πυρήνας του στρατοπέδου αυτού δεν είναι άλλος από το μέτωπο Μπάιντεν – Σούνακ – Σολτς (και ακολουθεί με μια απόσταση ο Μακρόν). Και οι τρεις ηγέτες, που επισκέφτηκαν το Ισραήλ την εβδομάδα που μας πέρασε, ωθούν ολόκληρο το δυτικό μπλοκ σε εμπλοκή του στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση ακόμη και στο πολεμικό πεδίο, παρά τις αγριότητες που διεξάγονται από την πλευρά του Ισραήλ τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Οχθη.
Στα παραπάνω συντείνουν τόσο οι αποφάσεις για μετακίνηση δύο αεροπλανοφόρων από πλευράς ΗΠΑ στην ανατολική Μεσόγειο όσο και οι 2.000 στρατιώτες που υποσχέθηκε να στείλει ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στο Ισραήλ, η επίσημη στήριξή του στα fake news για το πλήγμα στο νοσοκομείο της Γάζας, οι δεσμεύσεις του για πρόσθετη χρηματοδότηση προς το Ισραήλ, οι δηλώσεις στήριξης από τον Βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ και τα drones που υποσχέθηκε ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς.
Την ώρα που το αίμα αμάχων ρέει ποτάμι σε Γάζα και Δυτική Οχθη με τις ευλογίες τους κι ενώ ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δηλώνει ότι ο πόλεμος αυτός θα έχει διάρκεια και δεν θα είναι σύντομος, οι προαναφερθέντες ηγέτες στις δηλώσεις τους υποστηρίζουν ότι οι αποφάσεις τους έχουν στόχο να προστατεύσουν το Ισραήλ και ταυτόχρονα να δράσουν αποτρεπτικά σε μια διεύρυνση της σύγκρουσης. Παράλληλα, υποκριτικά, αφού το μόνο που κατάφεραν είναι να πείσουν το Ισραήλ να επιτρέψει το άνοιγμα της διόδου της Ράφα για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, μιλούν για προστασία των αμάχων ανεξαρτήτως εθνικότητας.
H εύθραυστη ισορροπία και η αποτροπή κλιμάκωσης
Κρίνοντας όμως από τις αντιδράσεις της άλλης πλευράς, δηλαδή Ιράν, Χεζμπολάχ του Λιβάνου, αραβικές χώρες και πλέον Τουρκία και… Ρωσία, οι κινήσεις αποτροπής της κλιμάκωσης όχι μόνο δεν πετυχαίνουν τον στόχο τους, αλλά εκλαμβάνονται ως πρόκληση.
Η επικέντρωση της Δύσης στο μέτωπο της Ουκρανίας και η μακρά απουσία της από την περιοχή της Μέσης Ανατολής, από όπου έφυγε ουσιαστικά ηττημένη στο Αφγανιστάν και κουρασμένη από το Ιράκ μόνο και μόνο για να βρεθεί με μισή καρδιά και ελάχιστες δυνάμεις στη Συρία, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την εικόνα που προκύπτει. Το μορατόριουμ εντάσεων στο παλαιστινιακό, που ουσιαστικά είχε επιβληθεί μέσω των προηγούμενων ισραηλινών επιδρομών στη Γάζα και με την ακροδεξιά τρομοκρατία των εποίκων και της κυβέρνησης Νετανιάχου στη Δυτική Οχθη, σε συνδυασμό με την… υπόγεια προετοιμασία από την πλευρά της Χαμάς του μακελειού της 7ης Οκτωβρίου, είχαν δημιουργήσει ένα περιβάλλον εύθραυστης σταθερότητας.
Οι ΗΠΑ αλλά και άλλες δυτικές χώρες το προηγούμενο διάστημα παρακολουθούσαν από μακριά το Ισραήλ –με εφόδιο τις Συμφωνίες του Αβραάμ και την εξομάλυνση των σχέσεων με το Μαρόκο, το Μπαχρέιν, τα ΗΑΕ και το Σουδάν– να έρχεται κοντά σε χώρες που θεωρούνταν θανάσιμοι εχθροί, όπως η Σαουδική Αραβία και η Τουρκία. Παράλληλα τα σχέδια για μια μοιρασιά από την οποία θα επωφελούνταν όλες οι πλευρές, όπως παρουσιάστηκαν σε πρόσφατες συνόδους κορυφής των G20 και των BRICS ή σε άλλες διπλωματικές επαφές, ήταν έτοιμα.
Οι αγριότητες φρέναραν την αραβική μεσολάβηση
Η εικόνα εξομάλυνσης και σταθερότητας δέχτηκε το πρώτο πλήγμα με την επίθεση της Χαμάς και τον ολοκληρωτικό αποκλεισμό της Γάζας, οι κάτοικοι της οποίας έμειναν εν μέσω βομβαρδισμών και μετακίνησης στρατευμάτων χωρίς φαγητό, νερό, ρεύμα και καύσιμα. Το δεύτερο και πιο επικίνδυνο πλήγμα ήταν η μετακίνηση αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή και το τρίτο ήταν ο βομβαρδισμός του νοσοκομείου Αλ Αχλι και η προσπάθεια ενοχοποίησης των οργανώσεων των Παλαιστίνίων και γι’ αυτό.
Η συνάντηση μεσολάβησης με την αραβική πλευρά της σύγκρουσης που είχε προγραμματιστεί μες στην εβδομάδα μετά το χτύπημα στο νοσοκομείο ακυρώθηκε άμεσα από τον βασιλιά Αμπντάλα Β΄ της Ιορδανίας, στενότατο σύμμαχό τους στην περιοχή και οικοδεσπότη της σχεδιαζόμενης τετραμερούς μεταξύ Μπάιντεν – Μαχμούντ Αμπάς – Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Η μεροληπτική στάση της Ουάσινγκτον προς το Ισραήλ ανάγκασε τον Αμπντάλα μετά την ακύρωση της συνάντησης να προειδοποιήσει: «Ολόκληρη η περιοχή της Μέσης Ανατολής στέκεται στο χείλος της αβύσσου». Οι εξελίξεις επίσης ανάγκασαν τη Σαουδική Αραβία να αποσυρθεί από τις συνομιλίες με το Ισραήλ και το Ιράν να απειλήσει με άμεση κλιμάκωση, την ώρα που οι επιθέσεις της Χεζμπολάχ στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ πύκνωναν. Παράλληλα ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν αλ Σαούντ και ο Ιρανός ομόλογος του Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν, οι διμερείς σχέσεις των οποίων ομαλοποιήθηκαν πρόσφατα, συναντήθηκαν στην Τζέντα, στο περιθώριο συνόδου του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, για να συζητήσουν την κατάσταση.
Από την πλευρά της η Αίγυπτος αρνήθηκε την ισραηλινή πρόταση μετακίνησης των Παλαιστίνιων της Γάζας στο Σινά, η οποία ουσιαστικά θα μετέφερε τη διαχείριση του «προβλήματος» στην αιγυπτιακή πλευρά των συνόρων, ενώ η Τουρκία διά στόματος Ερντογάν σήκωσε εκ νέου αντιδυτική παντιέρα με πύρινες δηλώσεις όσον αφορά την κίνηση των ΗΠΑ για μεταφορά αεροπλανοφόρων στην ανατολική Μεσόγειο.
Σε πολεμική ετοιμότητα ο Πούτιν
Από κοντά ήρθαν και οι δηλώσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν από το Πεκίνο, όπου παρέστη στη Σύνοδο Κορυφής για το πρόγραμμα επενδύσεων και ανάπτυξης της Κίνας «Μια ζώνη, ένας δρόμος», σύμφωνα με τις οποίες η Ρωσία ξεκινά συνεχείς περιπολίες στον εναέριο χώρο πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα με αεροσκάφη εξοπλισμένα με πυραυλικά συστήματα Kinzhal που έχουν βεληνεκές 1.000 χιλιομέτρων και φτάνουν στη Μεσόγειο. Ο Ρώσος πρόεδρος μάλιστα συμπλήρωσε, οριακά ειρωνικά: «Αυτό δεν αποτελεί απειλή, αλλά προσπάθεια να διατηρήσουμε τον έλεγχο της κατάστασης στη Μεσόγειο».
Την ίδια ώρα η οργή στον αραβικό κόσμο και πέραν αυτού, ιδιαίτερα μετά το χτύπημα στο νοσοκομείο Αλ Αχλι, ξεχείλισε. Ποτάμια κόσμου κρατώντας σημαίες της Παλαιστίνης και φωνάζοντας συνθήματα κατά του Ισραήλ, των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Γερμανίας και άλλων δυτικών χωρών πλημμύρισαν τους δρόμους πόλεων από το Μαρόκο μέχρι την Τουρκία και το Ιράν. Σε πολλές περιπτώσεις οι διαδηλωτές στράφηκαν εναντίον πρεσβειών των χωρών της Δύσης, κάνοντας μάλιστα προσπάθειες να εισβάλουν στους χώρους τους, ενώ στόχος έγιναν και κάποιες πρεσβείες του Ισραήλ. Οι διαδηλωτές σε Μαρόκο και Μπαχρέιν ζητούσαν μεταξύ άλλων την αποχώρηση των κυβερνήσεών τους από τις Συμφωνίες του Αβραάμ με το Ισραήλ.
Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι τοποθετήσεις των διάφορων πλευρών καταδεικνύουν ένα και μόνο: η διεθνής κοινότητα όπως τη γνωρίζαμε είναι πλέον αντιμέτωπη με μια υπαρξιακή απειλή. Ο πόλεμος της Ουκρανίας χάραξε τις διαχωριστικές γραμμές στον κόσμο που προέκυψε μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, η νέα δε αυτή κρίση στη Μέση Ανατολή υπάρχει κίνδυνος να αποτελέσει το φιτίλι για μια καταστροφική έκρηξη.
Διαβάστε επίσης: Πόλεμος στη Γάζα: Προτροπή Μπάιντεν σε Ισραήλ να καθυστερήσει τη χερσαία επίθεση
Μπάιντεν: Στηρίζει Ισραήλ και Ουκρανία με έκτακτη ενίσχυση πολλών δισεκατομμυρίων
Αντιδρά το Κρεμλίνο για το διάγγελμα Μπάιντεν – «Απαράδεκτη η σύγκριση με τη Χαμάς»
