Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος ανέλαβε να τρέξει την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών για φέτος, αποσπώντας τη σχετική αρμοδιότητα από το πεδίο ευθύνης της υφυπουργού Αικατερίνης Παπανάτσιου.
Έτσι η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, η δεύτερη σε έναν χρόνο, πρόκειται να υλοποιηθεί από τη Γενική Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής, η οποία υπάγεται απευθείας στον Ευκ. Τσακαλώτο.
Η έκθεση της Κομισιόν
Ο λόγος, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι ότι ο καθορισμός των αντικειμενικών αξιών αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση από τα… παλιά και συγκεκριμένα από τον Ιούνιο του 2018, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή –στην έκθεση συμμόρφωσης της ελληνικής οικονομίας κατά τη διάρκεια του προγράμματος που βρισκόταν σε εξέλιξη– ανέφερε πως οι τιμές που είχαν ανακοινωθεί δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα και πως οι ελληνικές αρχές έχουν προχωρήσει σε μια μεγάλη προσπάθεια αλλαγών στις αντικειμενικές αξίες με στόχο τη σταδιακή εξίσωσή τους με τις τιμές αγοράς. Ακόμη αναφερόταν ότι οι ελληνικές αρχές έχουν δεσμευτεί να αναπροσαρμόσουν σταδιακά τις αντικειμενικές αξίες σε ποσοστό τουλάχιστον 50% της εναπομείνασας διαφοράς με τις εμπορικές αξίες το 2019 και να τις ευθυγραμμίσουν πλήρως το 2020.
Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, η χώρα μας ελέγχεται κάθε φορά που οι θεσμοί επισκέπτονται την Ελλάδα για τη σύνταξη της τριμηνιαίας έκθεσης σχετικά με την πορεία της οικονομίας, γεύση της οποί- ας αναμένεται να πάρει το υπουργείο Οικονομικών το επόμενο δεκαήμερο. Με δεδομένο λοιπόν ότι οι νέες αντικειμενικές αξίες, όπως αυτές θα διαμορφωθούν στη δεύτερη φάση τους φέτος, αποτελούν υποχρέωση, η ανάληψη της ευθύνης προσαρμογής από τον ίδιο τον υπουργό Οικονομικών καταδεικνύει τη σπουδαιότητα του θέματος.
ΕΝΦΙΑ και νόμος Κατσέλη
Πλην, όμως, έχει περάσει ένας μήνας και η προκήρυξη για την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος από πιστοποιημένους αναλυτές για να προτείνουν τιμές σχεδιάζοντας τον νέο χάρτη αντικειμενικών αξιών δεν έχει κοινοποιηθεί. Στοιχείο που εντείνει τη φημολογία ότι ο ΕΝΦΙΑ για φέτος θα προχωρήσει με τις τιμές που ίσχυσαν πέρσι, μεταθέτοντας τον χρόνο αναπροσαρμογής των αξιών για μετά τις εκλογές, δεδομένου ότι το 2019 αποτελεί προεκλογική χρονιά.
Ταυτόχρονα, πηγές από το ΥΠΟΙΚ εκτιμούν ότι υπάρχει κοινός τόπος για συνέργειες με το νέο θεσμικό πλαίσιο που θα αντικαταστήσει στις αρχές Μαρτίου τον νόμο Κατσέλη, αφού για τη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων λαμβάνεται ως απαραίτητο στοιχείο η αντικειμενική αξία του κάθε ακινήτου σε σχέση με το υπόλοιπο του δανείου των δανειοληπτών.
Ο ΕΝΦΙΑ το 2019 αναμένεται να υπολογιστεί με τις τιμές που ίσχυσαν πέρσι, μεταθέτοντας τον χρόνο αναπροσαρμογής των αξιών για μετά τις εκλογές
Μεταβιβάσεις και κτηματαγορά
Το να παραμείνουν αμετάβλητες οι τιμές ζώνης φαίνεται ότι εξυπηρετεί τους σκοπούς του υπουργείου Οικονομικών, αφού με αυτό τον τρόπο δεν θα διαταραχτεί η ανοδική πορεία στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Για χιλιάδες περιοχές της χώρας τα έξοδα και οι φόροι μεταβίβασης μειώθηκαν από το νέο έτος, ενώ όσον αφορά τον ΕΝΦΙΑ θα αποτυπωθεί ξεκάθαρα στα ειδοποιητήρια η μείωση του φόρου έως και 100 ευρώ.
Με την αλλαγή του χρόνου ενεργοποιήθηκαν και για τους φόρους μεταβίβασης ακινήτων οι αντικειμενικές αξίες που καθορίστηκαν τον Ιούνιο του 2018, το οποίο σημαίνει ότι επήλθαν μειώσεις φόρων σε 2.122 ζώνες, ενώ για 4.302 περιοχές δεν επήλθε καμία μεταβολή.
Πηγές από το ΥΠΟΙΚ αναφέρουν ότι βασικός στόχος είναι να αποφευχθεί ο αιφνιδιασμός των μικροϊδιοκτητών, ειδικά στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο που η κτηματαγορά εμφανίζει δείγματα ανάκαμψης. Οσον αφορά τον ΕΝΦΙΑ η κυβέρνηση δεν δεσμεύεται από τη συμφωνία με τους θεσμούς για να προχωρήσει σε επανυπολογισμό του φόρου με βάση τις αντικειμενικές αξίες που θα καθοριστούν φέτος. Δηλαδή θα χρησιμοποιηθούν οι τιμές ζώνης που χρησιμοποιήθηκαν για τον ΕΝΦΙΑ το 2018. Η διαφορά για τους ιδιοκτήτες είναι ότι θα ισχύσει ο νέος τρόπος υπολογισμού, που φέρνει μειώσεις έως 30% για τους έχοντες ατομική περιουσία έως 60.000 ευρώ και γενικότερα μειώσεις των επιβαρύνσεων για τους έχοντες ατομική περιουσία έως 200.000 ευρώ, οι οποίες όμως δεν μπορούν να ξεπερνούν τα 80-100 ευρώ.
Οι κινήσεις του υπουργείου
Πλέον σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο:
1 Η Γενική Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών θα πρέπει να προχωρήσει σε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την επιλογή των πιστοποιημένων εκτιμητών που θα αναλάβουν να εισηγηθούν τις νέες τιμές ζώνης των ακινήτων. 2 Ο υπουργός Οικονομικών θα πρέπει να εκδώσει απόφαση για την ανάθεση του έργου στους πιστοποιημένους εκτιμητές που θα καθοριστούν.
3 Οι εκτιμητές θα πρέπει να καταθέσουν τις εισηγήσεις τους ανά περιοχή στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. Με υπουργική απόφαση, που επίσης θα πρέπει να εκδοθεί, θα θεσπίζεται διαδικασία καταχώρησης εισηγήσεων για τις τιμές ζώνης και από εκπροσώπους των δημοτικών συμβουλίων. Επίσης, θα μπορούν να προστεθούν και στοιχεία που έχουν στην κατοχή τους οι τράπεζες.
4 Αν υπάρξουν κωλύματα στον καθορισμό των τιμών ζώνης με τη διαδικασία εισηγήσεων που θα κατατίθενται από τους εκτιμητές, τους δήμους και τις τράπεζες, την επίλυση θα αναλαμβάνει τριμελής επιτροπή στην οποία θα εκπροσωπούνται το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, το νεοσύστατο αυτοτελές τμήμα Εκτιμήσεων και Προσδιορισμού Αξιών Ακινήτων που έχει συσταθεί στη Γενική Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών αλλά και η διεύθυνση Φορολογίας Κεφαλαίου και Περιουσιολογίου της ΑΑΔΕ.