Με κωδικές ονομασίες αναφέρονται στελέχη της Sandoz, της θυγατρικής εταιρείας του κολοσσού Novartis στις ΗΠΑ, που ερευνάται με ακόμη 18 φαρμακευτικές εταιρείες από την αμερικανική Δικαιοσύνη για χειραγώγηση τιμών και πριν από λίγες ημέρες κρίθηκε ένοχο πρώην στέλεχος της εταιρείας για συμμετοχή σε καρτέλ φαρμάκου στις ΗΠΑ.
Πρόκειται για στελέχη της Sandoz τα οποία, όπως αναφέρεται στο κείμενο της αγωγή των 524 σελίδων που είχε δημοσιοποιήσει το Documento συνεργάστηκαν με τις αμερικανικές αρχές στο πλαίσιο διερεύνησης του σκανδάλου. Οπως ακριβώς συνέβη και στην Ελλάδα με τα πρόσωπα τα οποία συνεργάστηκαν με την ελληνική Δικαιοσύνη στο πλαίσιο διερεύνησης του «Novartis gate». Μόνη διαφορά είναι ότι κανείς δεν χαρακτήρισε τα πρόσωπα αυτά «κουκουλοφόρους» και δεν τόλμησε να τους απειλήσει με αποκάλυψη της ανωνυμίας τους, όπως έκαναν οι Ανδρέας Λοβέρδος, Αδωνης Γεωργιάδης και άλλα πολιτικά πρόσωπα από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.
Η υπόθεση αφορά, όπως αποκάλυψε το Documento, στους 19 μεγαλύτερους παρασκευαστές γενόσημων φαρμάκων, όπως οι Teva, Mylan, Phizer κ.ά. Οι εταιρείες φέρονται, σύμφωνα με την αγωγή που κατέθεσε ο γενικός εισαγγελέας Γουίλιαμ Τονγκ από το Κονέτικατ έπειτα από καταγγελίες (complaint) 44 πολιτειών των ΗΠΑ, να συνεργάστηκαν μεταξύ τους από τον Ιούλιο του 2013 μέχρι και τον Ιανουάριο του 2015. Η συνεργασία απέφερε αυξήσεις σε 112 γενόσημα φάρμακα ακόμη και σε ποσοστό 1.000%. Στελέχη των εταιρειών επικοινωνούσαν μεταξύ τους τακτικά ώστε να διαμορφώσουν μία κοινή στρατηγική στον χώρο του γενόσημου φαρμάκου σε ό,τι αφορά τις τιμές των σκευασμάτων.
Στα 7 εκατομμύρια έγγραφα γίνεται αναλυτική αναφορά σε επικοινωνίες στελεχών σε κρίσιμες ημερομηνίες. Ορισμένα από αυτά συνεργάστηκαν με τις αμερικανικές αρχές των 44 πολιτειών των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της έρευνας, παρέχοντας χρήσιμες πληροφορίες. Οι «συνεργαζόμενοι μάρτυρες», όπως ονομάζονται, είναι τουλάχιστον έξι. Οι πέντε από αυτούς αναφέρονται με κωδικές ονομασίες. Πρόκειται για τον πρώην διευθυντή Τιμολόγησης της Sandoz με την κωδική ονομασία CW-1, τον πρώην διευθυντή Πωλήσεων και Μάρκετινγκ στη Rising Pharmaceuticals, Inc και τη Sandoz με κωδική ονομασία CW-2, δύο πρώην ανώτεροι υπάλληλοι πωλήσεων της Sandoz ως CW- 3 και CW-4 και ένας πρώην ανώτερος υπάλληλος της Glenmark με το κωδικό όνομα CW-5.
O CW-1 και οι 185 τηλεφωνικές επικοινωνίες
Στις σελίδες της αγωγής περιγράφονται οι κινήσεις και οι επαφές του κάθε μάρτυρα ξεχωριστά, όπως και στελεχών των φαρμακευτικών εταιρειών. Ο μάρτυρας CW-1, για παράδειγμα, είχε αναπτύξει πολύ καλές σχέσεις με τη διευθύντρια Στρατηγικού Μάρκετινγκ και Εθνικών Λογαριασμών της Teva Νίσα Πάτελ. Η εταιρεία θεωρούνταν «ανταγωνιστής υψηλής ποιότητας» της Sandoz. Από τις 12 Απριλίου 2013 μέχρι και τον Αύγουστου του 2016 ο CW-1 επικοινώνησε τηλεφωνικά 185 φορές με την Πάτελ. Οι επικοινωνίες αφορούσαν σε «κάθε σημαντική αύξηση τιμών» που θα έκανε κάθε εταιρεία στα φάρμακά της.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά σε μία από τις πρώτες τους επικοινωνίες, η Πάτελ ρώτησε τον CW-1 πώς θα χειριζόταν τις αυξήσεις των τιμών. Μάλιστα η Πάτελ εξήγησε στον CW-1 ότι είχε προσληφθεί στην Teva προκειμένου να «εντοπίσει προϊόντα στα οποία η Teva θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές τους». Ο CW-1 ενημέρωσε την Πάτελ ότι η Sandoz θα ακολουθούσε οποιαδήποτε αύξηση τιμών που θα έκανε η Teva σε «σε αλληλεπικαλυπτόμενα φάρμακα» και πως η Sandoz δεν θα έπαιρνε τους πελάτες της Teva μετά τις αυξήσεις.
Ισχυρούς δεσμούς με τον μάρτυρα CW-2 είχαν όμως και τα στελέχη της Teva Κέβιν Γκριν (διευθυντής Εθνικών Λογαριασμών από το 2006 έως και και το 2013) και Ντέιβιντ Ρέκενταλερ (αντιπρόεδρος πωλήσεων της Teva στα γενόσημα φάρμακα), την περίοδο που ο CW-2 ήταν ανώτερος διευθυντής της Sandoz. Οι δεσμοί αυτοί είχαν ανοίξει τον δρόμο στην Πάτελ για να εργαστεί μάλιστα στην Teva.
Ο CW-5 και οι αυξήσεις των Teva και Glenmark
Η Πάτελ είχε επίσης πολύ στενές επαφές και με τον μάρτυρα CW-5, o οποίος ήταν ανώτερος υπάλληλος της Glenmark. Η εν λόγω εταιρεία ήταν ένας από τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές της Teva. Ωστόσο η Πάτελ είχε καταφέρει να αναπτύξει σχέσεις τόσο με τον CW-5 όσο και με ακόμη ακόμη δύο στελέχη της εταιρείας. Η Πάτελ ξεκίνησε τις επαφές της με τον CW-5 προτού εργαστεί για την Teva. Τoν Μάιο του 2013 μάλιστα αποφάσισε να ακολουθήσει τις αυξήσεις των τιμών στις οποίες προχώρησε η Glenmark. Πάτελ και CW-5 επικοινωνούσαν τακτικά τηλεφωνικώς ειδικά κάθε φορά που οι δύο εταιρείες προχωρούσαν σε αυξήσεις, με άμεσο αντίκτυπο και στις δύο. Τον Μάιο του 2014 ο CW-5 έφυγε από την Glenmark. Τότε οι επικοινωνίες τους σταμάτησαν για έξι μήνες και η Πάτελ ανέπτυξε σχέσεις με άλλο στέλεχος της εταιρείας.
Τo εντυπωσιακό με τη συγκεκριμένη υπόθεση είναι ότι καμία από τις 19 φαρμακευτικές εταιρείες δεν αντέδρασε για τους μάρτυρες με τις κωδικές ονομασίες. Σε αντίθεση με την Ελλάδα που στην περίπτωση της Novartis οι προστατευόμενοι μάρτυρες στοχοποιήθηκαν από την αντιπολίτευση ως γραμμή άμυνας απέναντι στην έρευνα των εισαγγελέων, καθώς οι μάρτυρες είχαν καταθέσει την εμπλοκή πολιτικών προσώπων στο σκάνδαλο.
