Μια συζήτηση με τον Ιρλανδό συγγραφέα με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου.
Ήδη από το πρώτο του μυθιστόρημα, τα «Φαντάσματα του Μπέλφαστ», ο Ιρλανδός Στιούαρτ Νέβιλ κέρδισε το ενδιαφέρον του παγκόσμιου αναγνωστικού κοινού, απέσπασε διεθνή βραβεία και έκανε συγγραφείς όπως ο Τζέιμς Ελρόι να μιλούν για τη νέα ξεχωριστή φωνή του crime fiction.
Πρόσφατα κυκλοφόρησαν στα ελληνικά τα «Λόγια νεκρών» (Εκδόσεις Μεταίχμιο, μτφρ. Βάσια Τζανακάρη), το έβδομο μυθιστόρημά του, στο οποίο η ηρωίδα του Σερίνα Φλάναγκαν, αρχιεπιθεωρήτρια της αστυνομίας, αναλαμβάνει να διαλευκάνει την υπόθεση αυτοκτονίας ενός επιχειρηματία με βαριά αναπηρία. Με αφορμή την κυκλοφορία επικοινωνήσαμε με τον συγγραφέα.
Πώς γεννιούνται οι ιστορίες σας;
Συνήθως από μια στιγμή, μια κατάσταση ή μια ερώτηση που θέλω να απαντήσω. Στα «Λόγια νεκρών» η ερώτησή μου ήταν μέχρι πού είναι ικανός να φτάσει ένας άνθρωπος του θεού όταν χάσει την πίστη του. Τοποθετώ τους χαρακτήρες σε αυτήν τη συνθήκη και η ιστορία ξεδιπλώνεται εξερευνώντας τις επιλογές που θα έκαναν.
Στα πρώτα βιβλία σας κεντρικός ήρωας είναι ο αστυνομικός επιθεωρητής Τζακ Λένον ενώ στα επόμενα αναλαμβάνει η αρχιεπιθεωρήτρια Σερίνα Φλάναγκαν. Για ποιο λόγο δεν συνεχίσατε με έναν χαρακτήρα που ήταν ήδη γνωστός στους αναγνώστες;
Απλώς βρήκα τη Φλάναγκαν πιο ενδιαφέρουσα από τον Λένον. Στη σύγχρονη αστυνομική λογοτεχνία υπάρχουν πολλοί χαρακτήρες όπως ο Λένον, δηλαδή μοναχικοί, σκληροί, άντρες ντετέκτιβ. Όταν ενέταξα τη Φλάναγκαν στο «Πέπλο σιωπής» είχα υπολογίσει να έχει μόνο ένα μικρό μέρος. Βάζοντάς την όμως στη σελίδα η ιστορία έγινε τόσο δική της όσο και του Λένον. Σύντομα κατάλαβα ότι ήθελα να περάσω περισσότερο χρόνο μαζί της, οπότε ανέλαβε τη σειρά.
Με το πέρασμα των χρόνων οι ήρωες της Άγκαθα Κρίστι και του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ έγιναν πιο δημοφιλείς από τους συγγραφείς τους. Νιώσατε ποτέ ότι απειλείστε από τους ήρωές σας;
Δεν νομίζω ότι θα κολλήσω ποτέ με έναν μόνο χαρακτήρα ώστε να γίνει πρόβλημα. Τα τελευταία βιβλία μου λειτουργούν σαν αυτόνομες ιστορίες, δεν εντάσσονται σε κάποια σειρά και δεν είμαι σίγουρος ότι θέλω να επιστρέψω στους ίδιους χαρακτήρες.
Η ιρλανδική αστυνομική μυθοπλασία επηρεάζεται περισσότερο από την αντίστοιχη αμερικανική παρά από την αγγλική. Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;
Οι Ιρλανδοί και οι Αμερικανοί τρέφουν παρόμοια δυσπιστία για την κυβέρνηση και την εξουσία. Η παραδοσιακή αγγλική λογοτεχνία μυστηρίου τείνει να αφορά την αποκατάσταση της τάξης μέσω της εξουσίας, ενώ η αμερικανική αστυνομική λογοτεχνία έχει να κάνει κυρίως με την αμφισβήτηση και την απόρριψή της. Θεωρώ ότι αυτό ταιριάζει περισσότερο στην ιρλανδική νοοτροπία.
Είχατε μιλήσει παλιότερα για την επιρροή του Τζέιμς Ελρόι στο έργο σας. Πώς νιώσατε όταν μάθατε ότι είχε διακρίνει το ταλέντο σας από το πρώτο σας μυθιστόρημα;
Πολύ περήφανος. Η αναγνώριση από συγγραφείς που θαυμάζεις ενισχύει την αυτοπεποίθησή σου και κάποιες φορές το χρειάζεσαι.
Στα βιβλία σας το Μπέλφαστ δεν είναι απλώς φόντο αλλά μια ζωντανή πόλη που περιγράφεται σαν χαρακτήρας μυθιστορήματος. Πόσο άλλαξε η ζωή εκεί τα τελευταία χρόνια;
Η ζωή έχει αλλάξει εντελώς και όχι μόνο στο Μπέλφαστ αλλά σε όλη τη Bόρεια Ιρλανδία. Το Μπέλφαστ είχε γίνει όπως κάθε σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη. Πριν από λίγα χρόνια λόγω μιας μεγάλης πυρκαγιάς σε πολυκατάστημα διακόπηκε η λειτουργία μεγάλου μέρους του κέντρου της πόλης και υπήρχε η αίσθηση ότι επανήλθαμε στα παλιά. Τώρα με το Brexit υπάρχει πραγματικός φόβος ότι επιστρέφουμε στο παρελθόν.
Το 2005 ο IRA κήρυξε το τέλος του ένοπλου αγώνα. Πόσο επηρέασε αυτή η απόφαση τη ζωή στη Βόρεια Ιρλανδία;
Δεν επηρέασε πολύ τα πράγματα, γιατί παρότι ο IRA βρίσκεται σε εκεχειρία από το 1997, ξέρουμε ότι εξακολουθεί να αποτελεί μια βουβή απειλή.
Πώς είναι η ζωή σας μετά το ξέσπασμα του κορονοϊού;
Τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ, με τα παιδιά μου να είναι σε τηλεκπαίδευση από το σπίτι. Απλά πράγματα όπως το να πάμε στο σουπερμάρκετ έχουν γίνει τρομακτικά και απολαύσεις όπως ένα γεύμα σε εστιατόριο αποτελούν πλέον ανάμνηση. Τώρα που κυκλοφορούν τα διάφορα εμβόλια ανυπομονώ για τη στιγμή που η ζωή θα επανέλθει στη φυσιολογική της ροή.
Πιστεύετε ότι η πανδημία θα επηρεάσει το έργο σας;
Όλοι οι συγγραφείς που γνωρίζω αναρωτιούνται πώς να αντιμετωπίσουν την πανδημία. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι πρέπει να την αγνοήσουμε. Νομίζω ότι δεν θα βγουν πολύ καλά γραπτά για την εποχή αυτή, παρά μόνο αρκετά αργότερα. Τόσο μεγάλα γεγονότα μπορούμε να τα δούμε και να τα αναλύσουμε μόνο αρκετά μετά το τέλος τους.
Info
Το μυθιστόρημα «Λόγια νεκρών» του Στιούαρτ Νέβιλ κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση της Βάσιας Τζανακάρη
