Είναι ο πολιτικός που ξέρει να χρησιμοποιεί καλύτερα απ’ όλους τον κοινωνικό αυτοματισμό. Ο Κωστής Χατζηδάκης άλλωστε για να καταστρέψει τον ΟΣΕ, την Ολυμπιακή Αεροπορία και προσφάτως τη ΔΕΗ έστρεψε εναντίον τους τα βέλη της κοινωνίας. Από το 2021 άλλαξε επίπεδο και χρησιμοποίησε τον κοινωνικό αυτοματισμό για να εισέλθουν ιδιώτες στην έκδοση συντάξεων (είχε προηγηθεί ο Γιάννης Βρούτσης που από το 2019 άρχισε να αυξάνει με γεωμετρική πρόοδο τις εκκρεμείς συνταξιοδοτήσεις), καθώς αίφνης οι υπάλληλοι του ΕΦΚΑ χαρακτηρίστηκαν τεμπέληδες. Για κάποιους – ακόμη και εντός ΣΥΡΙΖΑ– που έβλεπαν το μέλλον κοντά στο «επιτελικό κράτος», αυτή η εξέλιξη έχει αποτελέσει πηγή πλουτισμού, σε βάρος βέβαια των υποψήφιων συνταξιούχων. Το ίδιο συνέβη όποτε ο Κ. Χατζηδάκης ενεργοποίησε τον κοινωνικό αυτοματισμό. Κερδισμένοι ήταν οι λίγοι σε βάρος των πολλών.
Κεφαλικός φόρος
Τώρα στο στόχαστρο είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Καλύτερα, όσοι αυτοαπασχολούμενοι έχουν ατομικές επιχειρήσεις. Σε αυτούς τους 735.320 ελεύθερους επαγγελματίες η κυβέρνηση Μητσοτάκη αρνείται στην ουσία το ενδεχόμενο ζημίας με σκοπό να εισπράξει 874 εκατ. ευρώ επιπρόσθετο φόρο – μειώνεται στα 606 εκατ. αν υπολογιστεί η μείωση του τέλους επιτηδεύματος. Πλέον όσοι έχουν ατομική επιχείρηση (εξαιρούνται μπλοκάκια και αγρότες) θα καλούνται να καταβάλλουν, είτε κερδίζουν από την εργασία τους είτε όχι, κεφαλικό φόρο ύψους 1.590 ευρώ ετησίως – κατ’ έλασσον φόρο 1.102 ευρώ και 488 ευρώ τέλος επιτηδεύματος, που τώρα ανέρχεται στα 650 ευρώ ετησίως και θα μειωθεί κατά 25%. Εδώ εισέρχεται ο κοινωνικός αυτοματισμός. Η μια κοινωνική τάξη (μισθωτοί –συνταξιούχοι) απέναντι στην άλλη (ελεύθεροι επαγγελματίες). Αν μη τι άλλο, το αφήγημα είναι αληθές. «Το 71% των ελεύθερων επαγγελματιών εμφανίζει εισόδημα κάτω από 10.920 ευρώ, δηλαδή χαμηλότερο από τον κατώτατο μισθό» υποστηρίζει ο Κ. Χατζηδάκης και το διαλαλούν πλέον οι «παπαγάλοι» για να δείξουν το μέγεθος της φοροδιαφυγής της τάξης που στοχοποιείται.
Τα ίδια είχαν συμβεί στο παρελθόν, στις αρχές της μνημονιακής εποχής, όταν στοχοποιήθηκαν οι δημόσιοι υπάλληλοι σαν τεμπέληδες ώστε να μειωθεί ο καταβαλλόμενος μισθός τους και εν συνεχεία οι συνταξιούχοι που έβγαιναν πρόωρα στη σύνταξη ώστε να μειωθούν οι συντάξεις τους. Τώρα ήρθε η σειρά όσων ελεύθερων επαγγελματιών λειτουργούν σε καθεστώς ατομικής επιχείρησης και όχι υπό τη σκέπη κάποιας εταιρείας.
Συγκρατούν τις τιμές
Το ερώτημα που τίθεται ευθέως είναι γιατί οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Κ. Χατζηδάκης επιτίθενται στις ατομικές επιχειρήσεις. Πώς είναι δυνατόν με τόσα ηλεκτρονικά εργαλεία που διαθέτει η ΑΑΔΕ να μην μπορούν να διασταυρωθούν οι φοροφυγάδες; Το συμπέρασμα είναι εύκολο να εξαχθεί αν κάποιος γνωρίζει τους αριθμούς.
Στην ουσία της ελληνικής πραγματικής οικονομίας το μέγεθος της αυτοαπασχόλησης είναι τόσο μεγάλο που στερεί το «δικαίωμα των εναρμονισμένων πρακτικών» για τη διατήρηση της αισχροκέρδειας – ο πληθωρισμός της απληστίας δουλεύει πολύ καλά βέβαια όπου υπάρχουν μόνο μεγάλα σχήματα, όπως ο ενεργειακός τομέας, τα σουπερμάρκετ και η εφοδιαστική αλυσίδα. Στην ουσία οι «μικροί» της κατακερματισμένης ελληνικής αγοράς συγκρατούν τις τιμές.
Για να καταλάβουμε τι συμβαίνει, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ (ετήσια έκθεση επιχειρηματικότητας 2021-22), το 63,2% όσων ανοίγουν κάποια επιχείρηση στην Ελλάδα το κάνει για λόγους βιοπορισμού ακριβώς επειδή οι δουλειές είναι λίγες. Επιπρόσθετα από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) προκύπτει ότι στο πρώτο πεντάμηνο του 2023 η πλειονότητα των νεοσυσταθεισών επιχειρήσεων είναι ατομικές: οι 8.737 σε σύνολο 23.839. Αυτό οφείλεται κυρίαρχα στο γεγονός ότι αρκετοί στην Ελλάδα προχωρούν σε αυτή την επιλογή διότι δεν βρίσκουν θέση μισθωτής απασχόλησης.
Επιχειρηματίες από ανάγκη
Γενικά προκύπτει ότι το 40% του περίπου 1,3 εκατομμύριο επαγγελματικών ΑΦΜ είναι επιχειρηματίες ανάγκης. Αλλωστε το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει και από τα στοιχεία απασχόλησης του ΕΦΚΑ, καθώς οι επιχειρήσεις με αριθμό μητρώου εργοδότη είναι περίπου 285.000 (22%, ανεξάρτητα αν είναι ατομικές ή υπό καθεστώς εταιρείας) σε σύνολο 1,3 εκατ. επαγγελματικών ΑΦΜ. Οι υπόλοιποι με τον προσωπικό τους κάματο προσπαθούν να αντεπεξέλθουν.