Ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάϊντεν ανέλαβε τα καθήκοντά του και τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας εξακολουθούν να κινούνται στον αστερισμό του «δεδομένου» και του «προβλέψιμου».
Ακούγοντας κάποιος τις δηλώσεις τους, θα πιστέψει ότι «η Ελλάδα ξαφνικά σώθηκε από την τουρκική απειλή» και ότι «ο τρόπος θέασης του περιφερειακού συστήματος ασφαλείας από την Ουάσιγκτον θα αλλάξει εν μία νυκτί». Προφανώς η Κυβέρνηση της Ν.Δ. θεωρεί ότι τα υπόλοιπα κράτη της υφηλίου ενεργούν όπως η ίδια, η οποία μεταλλάσσεται ως κόμμα αναλόγως με το αν βρίσκεται στη διακυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση.
Στις ΗΠΑ το σύστημα λήψης αποφάσεων είναι σταθερό, καθώς η λειτουργία θεσμών δεν επιτρέπει παλινωδίες και μεταλλαγή του ορισμού των συμφερόντων και των σκοπών της εξωτερικής πολιτικής κατά πώς βολεύεται ο κάθε ανεύθυνος πολιτικός. Οι δικλείδες ασφαλείας (σ.σ. τα περίφημα ‘checks and balances’) δεν επιτρέπουν σε κανέναν «να λέει και μια κουβέντα παραπάνω». Δε θα επέτρεπαν σε κανέναν κ. Μητσοτάκη να καταγγέλλει τη Συμφωνία των Πρεσπών και μετά την ανάληψη της εξουσίας, να την «τιμά» και να την αποθεώνει δεχόμενος τις ευχαριστίες και τα συγχαρητήρια της πολιτικής ηγεσίας της Βορείου Μακεδονίας. Δε θα επέτρεπαν σε κανένα Διεθνολόγο να χρησιμοποιεί την επιστημονική του ιδιότητα για να επηρεάσει τους πολίτες κατά της Κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και αφότου γίνει Βουλευτής ή/και Υπουργός με τη Ν.Δ., να υλοποιεί ουσιαστικά την πολιτική της Κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α.! Δε θα επέτρεπαν σε κανέναν κ. Κικίλια, κ. Γεωργιάδη, κ. Πλεύρη ή κ. Κουμουτσάκο να δηλώνει πόσο «επιζήμια» θα ήταν η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο και μετά την υπουργοποίηση να επαίρεται ότι «η Ν.Δ. μεγάλωσε την Ελλάδα» πράττοντας ακριβώς το ίδιο!
Οι ΗΠΑ διαθέτουν μια σταθερή εσωτερική δομή και χαράσσουν τη στρατηγική τους με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, αναγιγνώσκοντας τα πάγια συμφέροντα, τα διαρκή διακυβεύματα και τις πιο επιτακτικές προκλήσεις ασφαλείας τους. Καλό θα ήταν για τα στελέχη της Ν.Δ. να ρίξουν μια ματιά όχι στα κείμενα κάποιου «αριστερού ιδεοληπτικού», αλλά στο βιβλίο για το θεσμικό πλαίσιο διαμόρφωσης της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ του κ. Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου, Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων και πρώην Βουλευτή και Υπουργού της Ν.Δ., ο οποίος αναφέρει: «Οι ουσιαστικές αρμοδιότητες και ο αντίκτυπος των περισσοτέρων συμμετεχόντων στα θέματα εξωτερικής πολιτικής [των ΗΠΑ] περιορίζονται περισσότερο από ό,τι σε άλλους τομείς και η νοοτροπία τους απέναντι στα υφιστάμενα κάθε φορά equilibria διαμόρφωσης εξωτερικής πολιτικής είναι πιο συντηρητική. Αυτό το status quo αλλάζει τόσο αργά, ώστε συχνά να κατηγορείται το σύστημα για αδυναμία προσαρμογής στα εξωτερικά δεδομένα».
Άραγε είναι θέμα άγνοιας ή εκούσιας αποσιώπησης; Η αναπαραγωγή της ελπίδας για μεταστροφή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής λόγω αλλαγής στον προεδρικό θώκο συνδέεται με τη διαιώνιση μιας αντίληψης υπέρ της αδράνειας και της παθητικότητας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, μιας άποψης ότι «δεν είναι στο χέρι μας να αλλάξουν τα πράγματα» και όλα καθορίζονται από την Αμερικανική Προεδρία, η οποία είτε θα επιβεβαιώσει τις ελπίδες μας είτε θα μας απογοητεύσει, καθιστώντας την Ελληνική Κυβέρνηση άμοιρη ευθυνών.
Η Ελληνική Κυβέρνηση δεν είναι άμοιρη ευθυνών και η διακυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το απέδειξε προχωρώντας στην – επωφελή για τα εθνικά συμφέροντα – επίλυση ενός χρονίζοντος εθνικού ζητήματος, όπως το ονοματολογικό της Βόρειας Μακεδονίας. Το απέδειξε, επίσης, όταν κινητοποίησε το Πολεμικό Ναυτικό μετά την έξοδο του Barbaros στο Αιγαίο, με αποτέλεσμα ο τουρκικός στόλος να επιστρέψει στα Δαρδανέλια ή όταν απάντησε δυναμικά στις τουρκικές ιταμές υπερπτήσεις στο νησί της Ρω απονέμοντας εύσημα στους στρατιωτικούς μας για τις προειδοποιητικές βολές κατά του τουρκικού ελικοπτέρου, που επιχείρησε υπέρπτηση. Ο τότε Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δεν έλαβε τις συγκεκριμένες αποφάσεις κοιτώντας προς την Ουάσιγκτον, αλλά αποκλειστικά προς τη διαφύλαξη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας.
Η Ελλάδα οφείλει να προχωρά σε συμμαχίες με τους ισχυρότερους δυνατούς εταίρους. Ωστόσο, οι συμμαχίες – συμπεριλαμβανομένης της ελληνοαμερικανικής – συγκροτούνται επί ίσοις όροις και στη βάση ανταλλαγμάτων, τα οποία καθιστούν πολύτιμο το ένα μέρος για το άλλο. Δε συγκροτούνται με όρους εξάρτησης και μονομερούς προσκόλλησης, όπως και δε διαφυλάσσονται όταν ο ένας χάνει κάθε κύρος και αξιοπιστία κάνοντας στροφές 180 μοιρών, αναλόγως με το αν βρίσκεται ή δε βρίσκεται στην εξουσία.
O Ιωάννης Αθ. Σαρακιώτης είναι δικηγόρος – Βουλευτής Φθιώτιδας ΣΥ.ΡΙΖ.Α.–Προοδευτική Συμμαχία, αναπληρωτής τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων
