Γιατί οι συνταξιούχοι δεν μπορεί να είναι ευχαριστημένοι από τις επιστροφές, που δεν θα είναι πλήρεις και πιθανότατα όχι για όλους
Η αναμενόμενη έκδοση της απόφασης του ΣτΕ για τις παράνομες παρακρατήσεις στις συντάξεις από τη μία προκαλεί αίσθημα αδικίας στους συνταξιούχους και από την άλλη αποτελεί δισεπίλυτο πρόβλημα για τον ΕΦΚΑ και τα οικονομικά του.
Οι δικαστές του ΣτΕ φαίνεται ότι επιλέγουν να αδικήσουν τους συνταξιούχους, οι οποίοι όλως αντισυνταγματικώς και παρανόμως απώλεσαν μεγάλα ποσά από τις απονεμόμενες συντάξεις τους κατά τη μνημονιακή περίοδο, επικαλούμενοι ως λόγο (σύμφωνα με πληροφορίες) το δημόσιο συμφέρον.
Αυτό συμβαίνει διότι τα αναδρομικά δεν θα δοθούν στο σύνολό τους αλλά μόνο, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, για την περίοδο από τον Ιούνιο του 2015 (όταν και εκδόθηκε η προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ) και μέχρι να τεθεί σε ισχύ ο νόμος Κατρούγκαλου (13 Μαΐου 2016). Ομως ακόμη και αυτό το περιορισμένο χρονικό διάστημα των περίπου έντεκα μηνών δημιουργεί τεράστια προβλήματα στη ρευστότητα του ΕΦΚΑ, αφού καλείται να αποδώσει πίσω στους περίπου 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους ποσό που αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ (3,26 δισ. για τις κύριες συντάξεις και 723 εκατ. για τις επικουρικές).
Αυτά τα ποσά αντιστοιχούν στις αντισυνταγματικές περικοπές που είχαν διενεργήσει ο Γιώργος Βρούτσης (ως υπουργός της κυβέρνησης Σαμαρά) και νωρίτερα ο Γιώργος Κουτρουμάνης.
Ανω των 10 δισ. οι απώλειες
Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι βάσει της απόφασης του ΣτΕ (Ιούνιος του 2015) παράνομες κρίθηκαν μόνο οι περικοπές του 2ου μνημονίου, δηλαδή των δώρων Χριστουγέννων – Πάσχα, του επιδόματος αδείας, και των νόμων 4051/2012 και 4093/2012.
Αναλυτικότερα:
• Για τα δώρα: αφορά συνταξιούχους άνω των 60 ετών, οι οποίοι το 2012 λάμβαναν (400+200+200) 800 ευρώ από την κύρια σύνταξη και δύο μηνιαίες συντάξεις από την επικουρική.
• Για τον ν. 4051/2012: αφορά κύριες συντάξεις πάνω από 1.300 ευρώ που υπέστησαν μείωση 12% στο υπερβάλλον τμήμα της σύνταξης. Οι απαιτήσεις κυμαίνονται από 12 έως και πάνω από 1.500 ευρώ ετησίως. Για τις επικουρικές αφορά όλες τις συντάξεις που έως 250 ευρώ είχαν μείωση 10%, έως 300 ευρώ 15% και άνω των 300 ευρώ 20%. Οι απαιτήσεις κυμαίνονται από 12 έως και πάνω από 1.200 ευρώ ετησίως!
• Για τον ν. 4093/2012: αφορά συντάξεις που είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής πάνω από 1.000 ευρώ και οι οποίες έως 1.500 ευρώ υπέστησαν μείωση 5%, έως 2.000 ευρώ μείωση 10%, έως 3.000 ευρώ μείωση 15%, ενώ οι συντάξεις πάνω από 3.000 ευρώ υπέστησαν μείωση 20%. Οι απαιτήσεις κυμαίνονται από 400 έως και πάνω από 4.000 ευρώ για κύριες, ενώ για τις επικουρικές από 100 έως και πάνω από 700 ευρώ ετησίως!
• Το ετήσιο κόστος οφειλών διαμορφώνεται ως εξής: λόγω περικοπής δώρων (σε κύριες και επικουρικές) περί τα 2,3 δισ. ευρώ, ενώ των ν. 4051/2012 και 4093/2012, περί το 1,2 δισ. ευρώ. Δηλαδή το σύνολο είναι περίπου στα 3,5 δισ. ευρώ ετησίως.
• Τα συνολικά ποσά (έστω για 40 μήνες) μετά την απόφαση του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) ανέρχονται σε 11,5 δισ. ευρώ, μείον 15% (συνταξιούχοι που έφυγαν από τη ζωή), σύνολο περί τα 10 δισ. ευρώ!
• Συνολικά αν εφαρμόζονταν οι αποφάσεις, οι οφειλές ανά συνταξιούχο ξεπερνούν τις 9.000 ευρώ ετησίως, ενώ για 40 μήνες ανέρχονται σε 30.000 ευρώ!
Δεν έδωσε όλες τις περικοπές
Ολα αυτά ωστόσο, και με δεδομένο ότι ούτε ο νόμος Κατρούγκαλου επέστρεψε όλα όσα περιέκοψαν αντισυνταγματικά και άρα άκυρα οι νομοθετήσεις Βρούτση και Κουτρουμάνη, σημαίνουν ότι θα έπρεπε να υπάρξει (με βάση την απόφαση του ΣτΕ τον Ιούνιο 2015) συνέχιση των αναδρομικών με οφειλές οι οποίες ανέρχονται σε 3 δισ. ευρώ ετησίως και συγκεκριμένα:
– Την αναδρομική καταβολή αντίστοιχων ποσών (λόγω δώρων), όπως προβλέπεται από τον νόμο Κατρούγκαλου, δηλαδή προσαύξηση 16,7% σε όσους έχουν καταβάλει επιπλέον εισφορές για τον λόγο αυτό. Οφειλές οι οποίες ανέρχονται (για κύριες και επικουρικές) σε 2,3 δισ. ευρώ ετησίως.
– Την αναδρομική καταβολή ποσών από τη διόρθωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης (ΑΚΑΓΕ), καθώς εφόσον οι παράνομες περικοπές «αφανίστηκαν», θα έπρεπε να μειωθεί και η εν λόγω εισφορά, η οποία υπολογίζεται στα αρχικά ανύπαρκτα ποσά (άνω των 1.400 ευρώ κλιμακωτά), συμπεριλαμβανομένων και των παράνομων περικοπών. Οι οφειλές αυτές κυμαίνονται από 42 έως και πάνω από 3.000 ευρώ. Συνολικά φτάνουν περίπου στα 400 εκατ. ευρώ ετησίως. -Την αναδρομική καταβολή αντίστοιχων ποσών (στο ύψος των παράνομων περικοπών) σε επικουρικές, καθώς κατά τον επανυπολογισμό (ιδιαίτερα του τέως ΙΚΑ–ΕΤΑΜ) συμπεριλήφθησαν και οι περικοπές αυτές. Οφειλές που φτάνουν έως και πάνω από 2.500 ευρώ, συνολικά περί τα 300 εκατ. ευρώ ετησίως.
Πιλοτική δίκη
Η αναμενόμενη απόφαση αφορά την πιλοτική δίκη που είχε εκκινήσει το υπουργείο Εργασίας και συζητήθηκε τον προηγούμενο Ιανουάριο. Αφορά τις διεκδικήσεις των συνταξιούχων αφενός για ποσά συντάξεων που παρακρατούνταν ως μνημονιακές περικοπές, αφετέρου τη μη καταβολή δώρων και επιδομάτων, παρότι οι περικοπές αυτές είχαν κριθεί αντισυνταγματικές με σειρά αποφάσεων της ολομέλειας του ίδιου δικαστηρίου το 2015.
Σε κάθε περίπτωση το μεγάλο διακύβευμα στη συγκεκριμένη δίκη θα είναι αν τελικά οι δικαστές του ΣτΕ θα αποφασίσουν ότι θα πρέπει να επιστραφούν τα ποσά σε όλους τους συνταξιούχους ή μόνο σε αυτούς που έχουν ασκήσει αγωγές. Σε αυτή την περίπτωση τα πράγματα είναι επίσης δυσοίωνα, καθότι οι δικαστές του ΣτΕ μάλλον θα αποφασίσουν να αναλάβουν τον ρόλο του Πόντιου Πιλάτου και να μην αποφανθούν, νίπτοντας τας χείρας τους. Ετσι αναμένεται να αφήσουν την πολιτική απόφαση στον υπουργό Εργασίας Γ. Βρούτση, ο οποίος και είχε προωθήσει τις αντισυνταγματικές περικοπές (ο λύκος να φυλάξει τα πρόβατα δηλαδή).