Στέλιος Καλαϊτζής για την παράσταση «Ερυθρό»: «Ας μιλήσουμε για μια ιστορία…»

Η ιστορία στην οποία αναφέρεται ο Στέλιος Καλαϊτζής λέγεται «Ερυθρό» και θα μπορούσε να διαδραματίζεται δίπλα μας, σε κάθε σπίτι και οικογένεια, χωρίς διακρίσεις, καθώς είναι μια ιστορία για τη βία, κυρίως την κρυφή βία. Το θέατρο «ΠΚ» φιλοξενεί μια ξεχωριστή παράσταση, με τον Στέλιο να έχει αναλάβει την μπαγκέτα του σκηνοθέτη.

Η παράσταση βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του Παναγιώτη Μπαρμπαγιάνη και η κουβέντα μας ξεκίνησε με το πώς προέκυψε η συγκεκριμένη συνεργασία, αν βρήκε ο Στέλιος το κείμενο, ή το κείμενο τον ίδιο.

«Πρώτα θα ήθελα να αναφερθώ στον Παναγιώτη και το πόσο τον εκτιμώ από την πρώτη στιγμή της γνωριμίας μας, όχι μόνο για τη βασική του ενασχόληση σαν εργοθεραπευτής, αλλά και για όλες τις παράλληλες δράσεις του. Το κείμενο μου το έφερε μετά από μια παράσταση στην οποία έπαιζα, με την αρχική σκέψη να είμαι ένας από τους ηθοποιούς. Στην συνέχεια έγινε η πρόταση να το σκηνοθετήσω και αφού διάβασα το κείμενο, είπα πως αν σκηνοθετήσω, θα είναι με συγκεκριμένο τρόπο και άποψη, κάτι με το οποίο συμφώνησε. Λειτουργώ ατμοσφαιρικά και με σουρεαλιστική διάθεση πολλές φορές και ουσιαστικά το κείμενο με βρήκε, αλλά το βρήκα κι εγώ επίσης».

Ο Στέλιος δεν θα έμπαινε στην διαδικασία να παίξει να σκηνοθετήσει ταυτόχρονα. «Προτιμώ να έχω μια εξωτερική ματιά. Την άποψη την υιοθέτησα λόγω του κινηματογράφου, καθώς θεωρώ τον μοντέρ σαν ένα πολύ βασικό κομμάτι της δημιουργίας, όντας ένα τρίτο μάτι που παίρνει μία δουλειά και βάζει το προσωπικό του στοιχείο. Σκηνοθετώντας λοιπόν, λειτουργώ κάπως σαν μοντέρ και αν ήμουν μέσα στο έργο, δεν θα μπορούσα να το κάνω».

Τι είναι Ερυθρό…

Η κουβέντα μας προχώρησε, ρωτώντας τον Στέλιο τι σημαίνει ερυθρό για εκείνον. «Είναι πάρα πολλά πράγματα. Αν πατήσουμε στην παράσταση, ερυθρό σημαίνει ένταση. Από την αρχή του έργου, όλες οι εντάσεις βρίσκονται στα κόκκινα. Το χρώμα αυτό σε προετοιμάζει για κάποιο κίνδυνο, ή ακόμα αποτελεί και το χρώμα του κινδύνου. Επίσης το ερυθρό, ή κόκκινο έχει σαν βάση τον κόκκο ετυμολογικά. Ο ήρωας του έργου είναι ένας κόκκος και το πώς θα εξελιχθεί, εξαρτάται από πολλές συνθήκες. Το ερυθρό σαν ακτινοβολία είναι ένα χρώμα που δεν μπορούμε να δούμε εύκολα και το ίδιο το κείμενο έχει αρκετούς τέτοιους συμβολισμούς που τους φέραμε στην παράσταση».

Η συνηθισμένη ερώτηση «σε ποιους απευθύνεται η παράσταση» αντιστράφηκε στην κουβέντα μας με τον Στέλιο, ρωτώντας ποιος δεν πρέπει να την παρακολουθήσει. «Οσοι δεν αγαπούν το θέατρο. Το θέατρο πρέπει να απευθύνεται σε όλους και το ιδανικό είναι ο κάθε θεατής να βγαίνει κερδισμένος, από την δική του σκοπιά, έστω και στο ελάχιστο. Παίρνει αυτό που του δίνουν οι συντελεστές, αλλά κυρίως παίρνει αυτό που περιμένει να πάρει. Μια παράσταση δεν γίνεται να αρέσει σε όλους και πιστεύω πως η κάθε δουλειά είναι ένα ρίσκο, χωρίς να πάψουμε να πιστεύουμε σε αυτό που κάνουμε».

Από την περσινή θεατρική σεζόν, υποκριτικά και σκηνοθετικά ο Στέλιος ασχολείται με παραστάσεις που μιλούν για την διαφορετικότητα. Οι παραστάσεις που συμμετέχει και με τις δύο ιδιότητες βγάζουν ένα σκληρό- με την έννοια του πραγματικού και αληθινού ύφος. Ρωτήσαμε λοιπόν πως προέκυψαν. «Σκηνοθετικά μιλώντας, οι παραστάσεις με βρίσκουν σαν ανάθεση. Δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι που οδηγεί σε μένα, αλλά σίγουρα λειτουργώ όπως και στη ζωή μου, τελείως αληθινά. Το σκληρό πρέπει να βγαίνει όπως είναι, σκληρό. Πάντα σέβομαι το κείμενο, τον σκηνοθέτη και τους συναδέλφους και σκοπός είναι να βγαίνει η αλήθεια στους θεατές, που πάντα την αντιλαμβάνονται».

Ρωτήσαμε τον Στέλιο ποια ιδιότητα θα διάλεγε, του σκηνοθέτη ή του ηθοποιού. «Η βάση μου είναι η υποκριτική. Οι σκηνοθετικές μου δουλειές ήρθαν σαν αναθέσεις όπως είπα πριν, αλλά αν έρθει κάποια στιγμή που θα θελήσω να πω εγώ τις ιστορίες μου, ίσως αφήσω την ιδιότητα του ηθοποιού. Δεν θα πω ότι θέλω να σκηνοθετήσω κάτι, αλλά να μιλήσω για κάτι. Για την ώρα υπηρετώ την βάση μου και απολαμβάνω τη δημιουργία και τις συνεργασίες».

Αν προσπαθούσα να γράψω την εμπειρία μου από την παράσταση, θα πω μόνο πως είναι μια συγκλονιστική και σκληρή σύμπραξη επί σκηνής, με τον Ευθύμη Γεωργόπουλο, τον Κωνσταντίνο Δανίκα και την Βιργινία Ταμπαροπούλου να καθηλώνουν τους θεατές, βάζοντάς τους στο σπίτι τους και να στέκουν δίπλα τους, μπροστά στους καθρέφτες που δείχνουν πάντα το αληθινό πρόσωπο. Το «Ερυθρό» κάνει την εμφάνισή του στην απόχρωση που έχουν οι κρεμάστρες, η βαλίτσα, τα ακουστικά, το φόρεμα, το κραγιόν και το κρασί… που δεν εμφανίζεται σε καμία σκηνή, αλλά ο ρόλος του ήταν και παραμένει σημαντικό κομμάτι της ιστορίας.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ:

Η μαμά και ο μπαμπάς έχουν έναν ανάπηρο υϊo . Τον φροντίζουν. Τον προσέχουν. Και τον αγαπούν. Υπό έναν όρο. Να τους αγαπά κι αυτός. Σιωπηλά.

«Τα χείλη της βάφτηκαν κόκκινα. Τα χέρια του επίσης.]

Το «ερυθρό» είναι μία ιστορία για τη βία. Την κρυφή βία. Εκείνη που στη σύγχρονη οικογένεια κρύβεται πίσω από κλειδωμένες πόρτες.

Ανοίγουμε;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ:

Δεκαεννέα χρόνια μετά ο Μάρκος θυμάται. Με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο. Δεκαεννέα χρόνια στο Ίδρυμα. Βίαιος πια. Δεμένος. Θυμάται αυτό που αποκαλούσε Σπίτι. Αυτούς που αποκαλούσε Μπαμπά και Μαμά. Αυτούς που συνέβαλαν σε αυτό που λέγεται νοητική αδυναμία. Στην διαταραχή του κατά την περίοδο της ανάπτυξης του. Ο Μάρκος θυμάται το παιδί, ο Μάρκος ανακαλεί την ανάμνηση των ανθρώπων που χτίσανε την φυλακή τους. Οι τελευταίες στιγμές, οι αδυναμίες τους, οι αρρωστημένες πράξεις τους, το ψυχολογικό χάος που κατέληξε σε ωμή βία. Δεκαεννέα χρόνια μετά. Δεκαεννέα χρόνια στο Ίδρυμα. Βίαιος. Δεμένος. Ο Μάρκος θυμάται. Με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο.