Παρουσίαση Ολγα Τόλιου_x000D_
«Δεν είμαι φιλάνθρωπος. Είμαι φιλοψυχαρικός!» είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή του ο Σταύρος Ψυχάρης.
Η ψυχή του ΔΟΛ και επικεφαλής για χρόνια του Συγκροτήματος Λαμπράκη, διευθυντής «Του Βήματος» και γάτος με πέταλα στον χώρο των ΜΜΕ. Τα τελευταία θα μπορούσαν να ερμηνευθούν και σαν Μέσα Μάταιων Επιδόσεων, όπως έλεγε ένας φίλος, αν λάβει κάποιος υπόψη του τις πρόσφατες εξελίξεις στον χώρο του Συγκροτήματος και όχι μόνον. Γιατί άραγε να παρέλθουν έτσι άδοξα οι εποχές που βασίλευαν στο δημοσιογραφικό στερέωμα άνθρωποι που υπήρξαν ο απόλυτος συνδυασμός ωμότητας και δεξιότητας, διαπλοκής, δημοσιογραφικής δεινότητας και υψηλής επιχειρηματικής εμβέλειας; Ισως γιατί έρχονται στο προσκήνιο καινούργια πράγματα, τραγικά, όμως την ίδια στιγμή προάγγελοι παγκόσμιων αλλαγών.
Ακόμη και ένας Ψυχάρης δεν έπιασε το νήμα της αλλαγής… Ή μήπως είχε προετοιμαστεί για μια τελειωμένη ιστορία; Ουδείς μπόρεσε ποτέ να αποκωδικοποιήσει τελείως τις σκέψεις του μεγάλου μιντιάρχη. Ούτε καν μια εξεταστική της Βουλής των Ελλήνων.
«Οι δημοσιογράφοι θέλουν μαστίγιο προκειμένου να λειτουργήσουν» συνήθιζε να λέει στους φίλους που τον επισκέπτονταν στο γραφείο του στη Χρήστου Λαδά τις δοξασμένες ημέρες, στα τέλη του ’80, όταν παράλληλα είχε ανακαλύψει το καρότο, ήτοι την περίφημη κοσμικοκουτσομπολίστικη με λίγο από πολιτικό παρασκήνιο στήλη της Σίβυλλα. Αν και αυστηρά κλασικός σε τρόπους και εμφάνιση, ο μετρ της δημοσιογραφικής πιάτσας έκρυβε μέσα του έναν κοσμικό που εκδηλωνόταν σε ειδικές περιπτώσεις και κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες πιέσεως και θερμοκρασίας.
Στην αγκαλιά του βασιλιά της γαρίδας
Στις αρχές του ’70 για παράδειγμα, όταν μαζί με τον τότε κολλητό του πολιτικό συντάκτη Παύλο Καμβύση και εξαιτίας της εβδομάδας της ελληνοπερσικής φιλίας προσκλήθηκε στην Τεχεράνη στο σπίτι του Κώστα Κελετσέκη, φίλου του Σάχη και βασιλιά της γαρίδας, θα δείξει την αδυναμία του στα χλιδάτα πράγματα. Θυμόταν για καιρό το γκρίζο χαβιάρι και το ουίσκι Shivas που έρεε άφθονο –θαύμα για την εποχή– στο τραπέζι του οικοδεσπότη. Θυμόταν όμως και την τότε καλλονή σύζυγο του Κελετσέκη Ζωή, που τον είχε εντυπωσιάσει δεόντως. Διότι, εκτός των άλλων, ο Σταύρος Ψυχάρης ήταν πάντα θαυμαστής των ωραίων γυναικών, μικρής βασικά ηλικίας, αλλά και μεγαλύτερης. Διέθετε δε πάντα έναν δικό του ιδιαίτερο τρόπο, προκειμένου να εκδηλώνει τον θαυμασμό του.
Τον θαυμασμό του κρυφά τον εκδήλωσε και για τη μόδα, λέγεται μάλιστα ότι τις εποχές των παχιών αγελάδων στον χώρο, το επιχειρηματικό του μυαλό είχε συλλάβει το σχέδιο χρηματοδότησης μιας μπουτίκ πολυτελείας. Στη συνέχεια, η πρώτη σύζυγός του Μπέττυ άνοιξε έναν κατάστημα ειδών σπιτιού και δώρων στο Κολωνάκι, καθαγιασμένο τοπο για τον αυτοκράτορα των μίντια και όχι μόνο. Το Κολωνάκι ήταν το κέντρο του ρεπορτάζ του στις δεκαετίες του ’70 και ’80, όπου ανακατευόταν με τον κόσμο, τους πολιτικούς, τους επωνύμους, όπως τους Βαρδινογιάννηδες, τον Νανά, τον Τσαλδάρη, τον Κόκκαλη κ.ά.
Ετσι αλλάζει το νόημα του πολιτικού ρεπορτάζ. Μακριά από το γκρίζο του press room, ξετρυπώνει την πληροφορία και φέρνει στα «Νέα» και στο «Βήμα» αποκλειστικότητες. Γιατί ο Σταύρος Ψυχάρης, άσχετα με το τι πιστεύει κανείς για την προσωπικότητά του, υπήρξε γνήσιος και ταλαντούχος ρεπόρτερ. Και ο μόνος που έχει πάρει τέσσερις κασέτες συνέντευξη από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Εκείνη την εποχή, παρότι τον παρομοίαζαν με τον Πολ Νιούμαν (!), συνήθιζε να φοράει κακόγουστο μπλουζάκια με στάμπες κραυγαλέες και περίεργα χρώματα. Μόνο ένα ρολόι Vacheron Cοnstantin έκανε τη διαφορά και αυτό υπό όρους. Αργότερα, η δεύτερη σύζυγός του Χριστίνα Τσούτσουρα θα του επιβάλλει τα πουκάμισα με τη λεπτή ρίγα, τις καλόγουστες γραβάτες και το παλιό Burberry! Tο καπέλο που φοράει καμία φορά όταν κάθεται στο αγαπημένο του καφέ Da Capo χαλάει λίγο το στιλ.
Δεν αγάπησε ποτέ τον Μπραμς
«Δημοσιογράφος και χωροφύλακας φίλοι δεν πιάνονται. Αν μάθω κάτι για ένα φίλο μου, δεν θα το γράψω;» έχει πει σε συνέντευξή του σε γνωστό περιοδικό το 1996. Και όμως. Ο Σταύρος Ψυχάρης δεν είναι άφιλος και προστατεύει σε πρώτη φάση όσους αγαπάει και εκτιμά για την επαγγελματική τους παρουσία και τη δεινότητά τους. Για παράδειγμα, όταν κάποτε επιχειρήθηκε να γραφτεί κάτι για τη Μαρία Δαμανάκη στη στήλη της Σίβυλλα ξεσήκωσε τον κόσμο να το κατεβάσει, προφανώς για να προστατέψει μία πολιτικό που θαύμαζε απεριόριστα! Το ίδιο έχει κάνει και σε άλλες περιπτώσεις. Ενας πολιτικός που θεωρούσε φίλο του και καθημερινά σχεδόν φιλοξενούσε στο γραφείο του ήταν και ο Αθανάσιος Τσαλδάρης, πρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Επικρατείας στη ΝΔ. Μιλάμε για διαχρονική και διατοπική σχέση σε σημείο που πολλοί κακόβουλοι νεοδημοκράτες την παρεξήγησαν ισχυριζόμενοι ότι ο γνωστός πολιτικός έδινε στον σούπερ μιντιάρχη πληροφορίες κρυφές. Σκέψεις διά της εις άτοπον επαγωγής. Πάντως ο Σταύρος Ψυχάρης, αφού αγόρασε το πολυτελές διαμέρισμα της Μελίνας Μερκούρη στην οδό Αναγνωστοπούλου και έμεινε εκεί για καιρό, στη συνέχεια μετακόμισε σε πολυτελές διαμέρισμα –το ανακαίνισε προσωπικά μαζί με τη δεύτερη συζυγό του Χριστίνα, δημοσιογράφος και η ίδια– στη οδό Λυκαβηττού 30 και Αναγνωστοπούλου. Πάνω ακριβώς από το διαμέρισμα του Τσαλδάρη, όπου σήμερα κατοικεί η κόρη του Μάουζι. Το σπίτι διαθέτει συνδυασμό σύγχρονης και κλασικής διακόσμησης, με αγαπημένους πίνακες του Τσαρούχη, του Φασιανού, του Μποκόρου και άλλων γνωστών εικαστικών. Αν και ως φοιτήτρια η κυρία Τσούτσουρα υπήρξε φανατική οπαδός της Αριστεράς και μάλιστα αυτής στις παρυφές του εξωκοινοβουλευτικού χώρου, στη συνέχεια και με προσεκτικά βήματα μεταμορφώθηκε σε άξια εκτελεστική αντιπρόεδρο του ΔΟΛ. Ντυμένη casual, με φουλάρια στον λαιμό και σύνολα Εskada, Prada, Marzela, Armani, Burberry, αλλά και απλούστερες επιλογές, παραμένει μία μοντέρνα σύγχρονη γυναίκα με ήσυχο αλλά αποφασιστικό λουκ. Αντίθετα, οι δύο κόρες της, Χριστίνα και Σοφία, τα στερνοπαίδια του τελευταίου «αυτοκράτορα» των μίντια –ευτυχώς όχι των Μοϊκανών– δεν διακρίνονται για το απόλυτο γούστο τους. Παιδιά και αυτά του Κολλεγίου Αθηνών, όπως και της υπόλοιπης μεταπολιτευτικής νομενκλατούρας, παρουσιαστήκαν στην επέτειο του περιοδικού «Marie Claire» ντυμένες χτυπητά. Τα φορέματά τους ταίριαζαν δεν ταίριαζαν με το κόκκινο χαλί που στρώθηκε στην αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής για την περίσταση!
«Είμαι ένας φυσιολογικός άνθρωπος και απωθώ όπως όλοι οι φυσιολογικοί τα δυσάρεστα πράγματα. Τα αφήνω να ξεχνιούνται στο βάθος του μυαλού μου» έχει πει σε συνέντευξή του ο κύριος Ψυχάρης. Ωστόσο, δεν ξεχνάει ποτέ εκείνους που τον έβλαψαν και παίρνει την εκδίκηση ως κρύο πιάτο. Εξάλλου αστρολόγοι ισχυρίζονται ότι η εκδίκηση του Αιγόκερου είναι η χειρότερη απ’ όλες. Και ο γνωστός δημοσιογράφος είναι περήφανος που ανήκει σ´ αυτό το ζώδιο. Ηταν και κρυφά περήφανος που ασκούσε άμεση πολιτιστική πολιτική μέσα από το Μέγαρο Μουσικής και τους διαφόρους υπουργούς Πολιτισμού –οι κακοί– είχαν αναφέρει το όνομα του κυρίου Μικρούτσικου, αν και ποτέ δεν το παραδέχτηκε. «Δεν συμφωνώ με αυτό που λέγεται» έχει δηλώσει. «Το Μέγαρο είναι έργο του κυρίου Λαμπράκη από άλλο μετερίζι. Εγώ τον θαυμάζω που ασχολείται με αυτό, αλλά είναι μία εντελώς δική του υπόθεση!».
Ο Χρήστος Λαμπράκης με τη σειρά του έτρεφε απόλυτη εμπιστοσύνη στον διευθυντή του «Βήματος». Ο τελευταίος ήταν ο μόνος που άνοιγε την πόρτα του γραφείου του χωρίς να κτυπήσει, ακόμη και την ώρα που εν είδει μυσταγωγίας ο ιδιοκτήτης του ΔΟΛ άκουγε κλασική μουσική! Γυρίζοντας στο δικό του γραφείο ο κύριος Ψυχάρης συνελήφθη κάποτε να μουρμουρίζει «σιγά μην ακούω όλη την ώρα Μπραμς και Μπετόβεν». Οταν όμως έβαζε τις φωνές τον άκουγαν οι σεκιουριτάδες στην είσοδο του Συγκροτήματος. Ηταν και αυτός ένας τρόπος επιβολής μέσα από την τέχνη του εφικτά ανέφικτου. ΄Η πιο εκλεπτυσμένα, μέσα από ένα μακιαβελικό στιλ made in Greece!
Στον κόσμο του ελληνικού Μπέβερλι Χιλς
Ο Σταύρος Ψυχάρης γεννήθηκε στην Αθήνα από πατέρα αριστερό. Θείος του ήταν ο Κώστας Λουλές, ηγετικό στέλεχος και βουλευτής του ΚΚΕ. Αρχισε να δημοσιογραφεί στην εφημερίδα «Δημοκρατική Αριστερά», αλλά από το 1971-72 ανήκει στον Οργανισμό Λαμπράκη, όπου και μεγαλούργησε σαν πολιτικός συντάκτης, διευθυντής, διευθύνων σύμβουλος, επιχειρηματίας, ιδιοκτήτης και κυνικός παίκτης των παρασκηνίων, όπως λέγεται.
Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι του αρκούσε να είναι ικανός και ρεαλιστής. Την αλήθεια ίσως τη γράψει η ιστορία. Το θέμα είναι ότι το αφεντικό του ΔΟΛ έχει περάσει –αβρόχοις ποσί; – από όλα τα πολιτικά κατεστημένα και οι πολιτικοί του φίλοι φτιάχνουν ένα αξιοπρόσεκτο παζλ διαφορετικών ιδεολογιών. Φίλος και κουμπάρος του υπουργού Τύπου επί χούντας Βύρωνα Σταματόπουλου, ο οποίος βάφτισε τον γιο του Παναγιώτη, φίλος και προστατευόμενος του Ευάγγελου Αβέρωφ, στη συνέχεια κουμπάρος του Ανδρέα Παπανδρέου και του Σωκράτη Κόκκαλη –αυτοί μαζί με τον Χρήστο Λαμπράκη βάφτισαν τον μικρότερο γιο και τις κόρες του– παίζει το δικό του παιχνίδι εξουσίας. Θα δηλώσει για τις σχέσεις του με στελέχη της χούντας: «Οταν κάνεις ρεπορτάζ, είσαι υποχρεωμένος να μιλάς και με δεξιούς, και με αριστερούς, και με χουντικούς. Τότε βέβαια, ορισμένοι είχαν διαλέξει να πάνε στα βουνά και ορισμένοι να μείνουν στην Αθήνα και να βράζουν στο ζουμί τους. Λοιπόν εγώ δεν πήγα στα βουνά, έκανα ρεπορτάζ».
Μέσα όμως από τις πολιτικές θέσεις του «Βήματος στο τέλος της δεκαετίας του ’80 θα στείλει πολλούς αδιάβαστους. Φίλος του Αντρέα, πριν αρχίσει με την εμφάνιση Κοσκωτά στο προσκήνιο να αμφισβητεί τον σοσιαλιστικό χώρο που τόσο υπερασπίστηκε. Θα αρχίσει να δημοσιεύει εκεί γύρω στο ’89 μία σειρά από συνεντεύξεις με τίτλο «Τα τζάκια του ΠΑΣΟΚ», όπου παρελαύνουν από το «Βήμα» ονόματα ακόμα και πρώην φίλων του, όπως ο Σαλιαρέλης, οι Αρφάνης – Χιόνης, η οικογένεια Ακκά και άλλοι. Ζητήθηκε και συνέντευξη από τον Μίνωα Κυριακού, αλλά ο τελευταίος αρνήθηκε λόγω αντιπάθειας προς το πρόσωπο του κυρίου διευθυντή. Αργότερα που οι σχέσεις έστρωσαν πολύ, ήλθε η εκπομπή «Το Βήμα του Αντέννα» με πρωταγωνιστή τον κύριο Ψυχάρη, μία εκπομπή που δεν ευτύχησε να διαρκέσει. Ισως γιατί ο άλλοτε σωσίας του Πολ Νιούμαν να μη διέθετε το τηλεοπτικό χάρισμα αλλά μόνο το μιντιακό δαιμόνιο!
Ενα δαιμόνιο με πολλούς κοσμικούς φίλους, ωστόσο, τη δεκαετία του ’90 και μετά, τα ονόματα των βορείων προαστίων, αλλά και του Κολωνακίου παίζουν στη φιλική σκακιέρα του ζεύγους Ψυχάρη. Σωκράτης Κόκκαλης, Γιάννης Δεληκωστόπουλος, Λάμπρος Σινανιώτης, οικογένειες Δαυίδ, Κόβα, Παπανδρέου, Σημίτη, Εβερτ κ.ά. Το 1996 ο κύριος Σημίτης θα τον κάνει διοικητή του Αγίου Ορους, αν και δεν τελείωσε τις σπουδές του στην αρχιτεκτονική, θα ανακηρυχτεί Μέγας Νοτάριος του Οικουμενικού Θρόνου. Ο διευθυντής του «Βήματος» πάντως δεν έχει εξομολογηθεί ποτέ και στην εκκλησία πηγαίνει το Πάσχα, στο Πόρτο Χέλι με φόντο το τέως βασιλικό ζεύγος της Ελλάδας!
Το μέτρο της χλιδής. Μία αεροφωτογραφία χίλιες λέξεις: τα 26 στρέμματα στον Αγιο Αιμιλιανό, η πισίνα, η ιδιωτική παραλία και η βίλα λένε ότι ανήκουν στον άνθρωπο του ΔΟΛ. Εκεί περνάει τα καλοκαίρια του, μέσα στις βίλες που τύφλα να έχουν αυτές του Μπέβερλι Χιλ και του Κάρμελ!
Στα πάρτι του τέως και της Αννας Μαρίας αλλά και στα υπερπολυτελή ξενοδοχεία Aman Resort, Κοστούλα, Πόρτο Χέλι, Κοιλάδα, Λεπίτσα και προπαντός στις Σπέτσες ο κύριος Ψυχάρης, εκεί στο παλιό λιμάνι αράζει το κότερό του «Bye», δημιουργεί αδιαχώρητο και απλώνεται στους χώρους των διπλανών. Χωρίς άλλο όμως, αποτελεί αξιοθέατο για τους θαμώνες του κέντρου Pandrino, που πολλοί ανάμεσά τους είναι θαυμαστές του. Το βράδυ θα τον συναντήσεις παρέα με τη σύζυγό του στην ταβέρνα του Παδέα, στο ξενοδοχείο Ποσειδώνιο των Σπετσών, στη διάσημη ψαροταβέρνα Ταρσανάς, αλλά και σε κοσμικά πάρτι όπως αυτά που δίνει το ζεύγος Κουτσολιούτσου των Folie-Folie, ο Γιώργος και η Ηρώ Κόβα, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης, με σπίτι στο Θυνί, ο Μίνωας Κυριακού στον Αγιο Αιμιλιανό, ο ΤζΊγκερ όπως λέγεται και ο εφοπλιστής Διαμαντής Διαμαντίδης.
Ο Σταύρος Ψυχάρης μπορεί να είναι Ιανός στην καθημερινή του ζωή. Αυστηρός με τους συνεργάτες, γάτος, λιγομίλητος και υπομονετικός. Προήγαγε το γιο του Παναγιώτη σε ρόλο διευθύνοντα συμβούλου και έχει μπει τελευταία στο στόχαστρο για παραβάσεις οικονομικής φύσεως, για παράλειψη κατάθεσης φορολογικών δηλώσεων και πόθεν έσχες, αλλά και για την κάθετη πτώση της αυτοκρατορίας Λαμπράκη. «Τελικά» είχε πει, «σ’ αυτό το επάγγελμα οι φελλοί βουλιάζουν». Η δική του περίπτωση είναι διαφορετική. Πολλές φορές άνθρωποι σαν αυτόν γίνονται θύματα της ευφυΐας και της δύναμής τους. Αυτός ο δημοσιογράφος που ανέβασε και κατέβασε κυβερνήσεις, συνέφαγε με όλο το πολιτικό και επιχειρηματικό κατεστημένο στην Αθηναϊκή Λέσχη, συνέλαβε υπόγεια σχέδια στο εστιατόριο 17 της οδού Λυκαβηττού και γεύτηκε στο κοσμικό στέκι της Ράτκας το αγαπημένο του φαγητό, όπως τα μακαρόνια με χαβιάρι, βρίσκεται στη χειρότερη καμπή της κατά τα άλλα λαμπρής καριέρας του. Για να είμαστε όμως σωστοί, ο Σταύρος Ψυχάρης υπήρξε πρότυπο ρεπόρτερ, άνθρωπος του ρίσκου –βλέπε Λάλας και περιοδικά «Βήματος» – και δημοσιογράφος με διαίσθηση και διορατικότητα. Η αλαζονεία του επιχειρηματία όμως αρκεί για να γράψει τον επίλογο ενός μιντιακού μύθου. Το κακό είναι ότι κάποτε είχε πει «ότι υπάρχουν ανόητοι που γοητεύονται από το φαινόμενο Μπερλουσκόνι»…