Σταγιάντες πολιτισμού και αντίστασης

Τους τελευταίους μήνες έχει δημιουργηθεί ένα μεγάλο κύμα αλληλεγγύης για τους κατοίκους των Σταγιατών που παλεύουν ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού παρά την καταστολή και την απόπειρα συκοφάντησης του αγώνα τους. Καλλιτέχνες από όλη την Ελλάδα φτάνουν διαρκώς στις Σταγιάτες για να αφηγηθούν παραμύθια δίπλα στις πηγές, να παίξουν παραδοσιακά τραγούδια του Πηλίου και να γεμίσουν με βιβλία τις μικρές δανειστικές βιβλιοθήκες. Οι εκδηλώσεις αυτές δίνουν ξεκάθαρη απάντηση στην πολιτική του δημάρχου Βόλου Αχιλλέα Μπέου, ο οποίος σύμφωνα με τις καταγγελίες των κατοίκων πριν από λίγο καιρό επισκέφτηκε με συνοδεία μπράβων και αστυνομικών το χωριό και σφράγισε δύο δημόσια κτίρια στα οποία διοργανώνονται εδώ και πολλά χρόνια πολιτιστικές εκδηλώσεις. Χιλιάδες βιβλία παραμένουν εγκλωβισμένα μέσα σε αυτούς τους χώρους, όπως και ένα πιάνο που είχε συνοδεύσει συναυλίες κλασικής μουσικής στο παρελθόν. «Με αυταρχικό τρόπο οι άνθρωποι του δημάρχου έβαλαν αλυσίδες και άλλαξαν τις κλειδαριές στο παλιό δημοτικό σχολείο και σε ένα κοινοτικό κέντρο παράδοσης και πολιτισμού, τα οποία εδώ και δέκα χρόνια φιλοξενούν εκδηλώσεις και δράσεις. Εχουμε προχωρήσει σε μήνυση κατά του δημάρχου για εξύβριση, απειλή και συκοφαντική δυσφήμηση. Θέλουν να μας αποκόψουν με γελοίες κατηγορίες από τους χώρους που συντηρούμε με προσωπικό κόπο και χρόνο και αποτελούν για εμάς κόμβους συνεύρεσης και πολιτισμού» ανέφερε στο Documento η Μαρία Τεχνοπούλου που ζει στις Σταγιάτες και πρόσθεσε ότι «εμείς συνεχίζουμε να δημιουργούμε στους ανοιχτούς δημόσιους χώρους του χωριού φιλοξενώντας καλλιτέχνες, ανθρώπους του πνεύματος, αλληλέγγυους και αλληλέγγυες στον αγώνα μας για ελεύθερο πολιτισμό και ελεύθερα νερά. Το νερό της Κρύας Βρύσης είναι και θα παραμείνει νερό των Σταγιατών, άρρηκτα δεμένο με τον πολιτισμό και τις ρίζες μας, ελεύθερο για κάθε πολίτη». Επίσης πέντε άτομα από το χωριό οδηγούνται σε δίκη στις 4 Νοεμβρίου γιατί αντιστάθηκαν στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΥΑΜΒ τον Αύγουστο του 2018 σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Βόλου.

Ο Αλκίνοος, η Ματούλα και τα παιδιά

Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις στις Σταγιάτες πολλοί άνθρωποι της τέχνης και του πνεύματος στάθηκαν αταλάντευτα δίπλα στους κατοίκους. «Το πρώτο κείμενο που κυκλοφορεί ακόμη στο διαδίκτυο με τις υπογραφές εκατοντάδων καλλιτεχνών στηρίζει τους ενεργούς πολίτες του Βόλου και τον αγώνα μας ενάντια

στην ιδιωτικοποίηση του νερού. Παλεύουμε επίσης εδώ και αρκετό καιρό ενάντια στην καύση σκουπιδιών στον Βόλο».

Η πρώτη δημόσια πράξη στήριξης ήρθε με το πανέμορφο τραγούδι «Το νερό των Σταγιατών» που έγραψε ο Αλκίνοος Ιωαννίδης στο οποίο συμμετείχαν μαθητές της περιοχής και η ορχήστρα Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας Βόλου, ενώ ηχογραφήθηκε στην πλατεία του χωριού. Τις επόμενες μέρες η Ματούλα Ζαμάνη ταξίδεψε από την Αμοργό και τραγούδησε το «Πριν» καθισμένη δίπλα σε μια βρύση, ενώ ο Σπύρος Γραμμένος βιντεοσκόπησε στις Σταγιάτες το παραμύθι του «Φανταστικό χωριό». «Σε όλους τους ανοιχτούς χώρους του χωριού γίνονται διαρκώς εκδηλώσεις όπως θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, ρεμπέτικα γλέντια, προβολές ταινιών και παρουσιάσεις βιβλίων».

Εκτός από τους γνωστούς καλλιτέχνες σε όλες αυτές τις δράσεις έχουν εμπλακεί πολλοί άνθρωποι από τις τοπικές κοινότητες και συλλογικότητες οι οποίοι αγκαλιάζουν και διευρύνουν τις πολιτιστικές δράσεις στις Σταγιάτες. «Πρόσφατα οργανώσαμε μια τζαζ βραδιά με εξαιρετικούς μουσικούς από τον Βόλο, ένα διήμερο με προβολές αυτοοργανωμένου κινηματογράφου με αλληλέγγυους/ες από τη Θεσσαλονίκη, συναυλίες κλασικής μουσικής, βραδιές με παραδοσιακά τραγούδια του Πηλίου. Το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιηθούν και αφηγήσεις παραμυθιών στην πηγή της Κρύας Βρύσης. Το βράδυ περπατάμε το μονοπάτι που οδηγεί στην πηγή του χωριού με φαναράκια και φακούς και κάτω από το φως μιας λάμπας ο παραμυθάς αφηγείται ιστορίες που σχετίζονται με το νερό. Επίσης στις 8 Αυγούστου ο Δημήτρης Πιατάς θα ανεβάσει ένα θεατρικό μονόπρακτο του Θωμά Κοροβίνη με λαϊκή ορχήστρα».

Ελεύθερες μικρές βιβλιοθήκες σε μονοπάτια

Οι μικροσκοπικές υπαίθριες βιβλιοθήκες δίνουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στο χωριό που αντιστέκεται στην τουριστικοποίηση και την εμπορευματοποίηση της καθημερινής ζωής. «Το βιβλίο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στις Σταγιάτες. Η ανεξάρτητη πηλιορείτικη ομάδα δράσης (ΑΠΟΔράσης) δημιούργησε πριν από δέκα χρόνια μια δανειστική βιβλιοθήκη. Αυτήν τη στιγμή έχουμε συγκεντρώσει περίπου 2.500 βιβλία, τα οποία δυστυχώς βρίσκονται εγκλωβισμένα στους χώρους που έχει αποκλείσει ο δήμαρχος. Ωστόσο, έχουμε δημιουργήσει και άλλες ελεύθερες μικρές βιβλιοθήκες. Η μια βρίσκεται στη μέση του μονοπατιού για τη Μακρυνίτσα, η άλλη κοντά στην πλατεία του χωριού, ενώ μια στάση λεωφορείου μετατράπηκε σε “Βιβλιοστάση”. Οι βιβλιοθήκες είναι ανοιχτές για τον κόσμο που εξακολουθεί να φέρνει, να δανείζεται και να ανταλλάσσει βιβλία. Τις προηγούμενες μέρες επισκέφτηκαν το χωριό μας ο Θωμάς Κοροβίνης, η Εύη Κουτρουμπάκη, ο Μάνος Κοντολέων, ο Παναγιώτης Χατζημωυσιάδης και η Χαρούλα Αποστολίδου για να παρουσιάσουν τα βιβλία τους με συνοδεία μουσικής και θεατρικών δρώμενων αλλά και για να συζητήσουμε για τις δράσεις μας που αφορούν το νερό».

Η ουσιαστική σχέση που έχουν αναπτύξει οι κάτοικοι από τις Σταγιάτες με τον πολιτισμό έχει σκοπό να ανοίξει μονοπάτια επικοινωνίας με τον κόσμο που αναζητάει αυθεντικούς τόπους συνεύρεσης με φυσική ομορφιά. «Το χωριό είναι πολύ μικρό και ζει στη σκιά της Μακρυνίτσας και της Πορταριάς που έχουν αποκτήσει έναν αγοραίο τουρισμό που δεν μας εκφράζει. Ο σκοπός μας ήταν να ανοίξουμε διόδους επικοινωνίας με ανθρώπους που εκτιμούν το χωριό για αυτά που μπορεί να προσφέρει, δηλαδή τη φύση, το νερό και την απλότητά του. Επιπλέον με αυτές τις δράσεις προσπαθήσαμε να βελτιώσουμε και να ομορφύνουμε την καθημερινότητα των ανθρώπων του χωριού. Ο Παντελής Βούλγαρης και η Ιωάννα Καρυστιάνη ήταν από τους πρώτους καλλιτέχνες που μας επισκέφτηκαν. Η Ιωάννα Καρυστιάνη μάλιστα είχε και την ιδέα της δανειστικής βιβλιοθήκης. Ολα αυτά τα χρόνια οι δράσεις μας υλοποιούνται με όρους αυτοοργάνωσης χωρίς καμία χρηματοδότηση από τους δημοτικούς και τους κρατικούς φορείς. Μια από τις πιο χαρακτηριστικές μας εκδηλώσεις είναι η γιορτή παραδοσιακού σπόρου που πραγματοποιείται κάθε χρόνο το πρώτο Σαββατοκύριακο του Μαΐου».

«Αποφασίζομεν και διατάσσομεν» ο δήμαρχος

Παρά τον πλούτο των πολιτιστικών δράσεων που δίνουν ξεκάθαρη φυσιογνωμία και ποιότητα στις Σταγιάτες, η καταστολή το τελευταίο διάστημα εντείνεται και δημιουργεί την ανησυχία μήπως υπάρξει μια συντονισμένη προσπάθεια ποινικοποίησης του κινήματος (όπως

είχε συμβεί και στις Σκουριές Χαλκιδικής). «Αυτά τα ζητήματα δεν είναι αποκομμένα και η επίθεση που πραγματοποιείται στη ζωή μας είναι ενιαία. Το πρόβλημα είναι η απόπειρα λεηλασίας της γης και της ελευθερίας μας. Οταν ο αέρας δεν είναι καθαρός γνωρίζουμε ότι και το νερό μολύνεται. Οι διοξίνες και τα φουράνια από την τσιμεντοβιομηχανία που καίει πλαστικά και σκουπίδια στον Βόλο περνούν στο υπέδαφος και στον υδροφόρο ορίζοντα. Ο δήμαρχος με τις κινήσεις του προσπάθησε να σπιλώσει τις προσωπικότητες και την αξιοπρέπειά μας με χυδαίες εκφράσεις και ύβρεις. Η λογική του είναι αποφασίζομεν και διατάσσομεν και επιβάλλουμε αυτό που θέλουμε με την καταστολή. Εχουμε μάθει ότι έχει προχωρήσει σε μηνυτήριες αναφορές εναντίον μας και έχει ξεκινήσει προανάκριση από την Εισαγγελία του Βόλου χωρίς να έχουμε τίποτα στα χέρια μας. Εμείς επιμένουμε ότι ο αγώνας μας θα είναι ανυποχώρητος και σε όλα αυτά θα συνεχίσουμε να απαντάμε με πολιτισμό, δράσεις και ενότητα».

Η κουβέντα μας έφτασε και στον Βασίλη Μάγγο, ο οποίος συμμετείχε ενεργά στις κινητοποιήσεις στον Βόλο ενάντια στην καύση σκουπιδιών. «Η καταστολή που βιώσαμε στη διαδήλωση που έγινε στον Βόλο ήταν πρωτοφανής και διαρκώς σκεφτόμασταν πώς θα καταφέρουμε να γλιτώσουμε από την αστυνομία. Ο Βασίλης Μάγγος τσακίστηκε στο ξύλο, δεν έχει σημασία ποια ήταν η αιτία του θανάτου του. Κατέληξε με σπασμένα πλευρά και ζημιές στα εσωτερικά όργανα από τον ξυλοδαρμό που υπέστη. Αυτά τα περιστατικά είναι προφανές ότι τσακίζουν την ψυχολογία ενός νέου παιδιού που έχει δεχτεί τόσο μεγάλη βία».