Η χορηγική συμφωνία της Μπορούσια Ντόρτμουντ με εταιρεία-κολοσσό της πολεμικής βιομηχανίας κηλίδωσε τον αντισυστημικό χαρακτήρα του συλλόγου
και έβγαλε τους οπαδούς στα χαρακώματα
Mε μια μονοκοντυλιά πανάκριβης πένας η Μπορούσια Ντόρτμουντ κατόρθωσε το ακατόρθωτο: έδιωξε από δίπλα της εκείνους που την αγαπούσαν για την αταλάντευτα αντισυστημική φυσιογνωμία της και τους έστειλε στην αγκάλη της αχώνευτης Ρεάλ Μαδρίτης! «Αυτό δεν περίμενα να μου συμβεί ποτέ» ομολόγησε ο Γκάρι Λίνεκερ, με τη φανέλα της Μπαρτσελόνα ιδρωμένη ακόμη στο κορμί του. Το θέμα, όμως, δεν είναι ποδοσφαιρικό.
Το συμβόλαιο που υπέγραψε η Μπορούσια με κολοσσό της εμπορίας όπλων ξεσήκωσε σάλο στον εμβληματικό «κίτρινο τοίχο» του γηπέδου Βεστφάλεν και στη γερμανική κοινωνία, που 80 χρόνια τώρα βλέπει κανόνια και φτύνει στον κόρφο της.
Εάν οι στρατόκαυλοι κάνουν κουμάντο και διαμορφώνουν το πατριωτικό θυμικό σε άλλες χώρες, η χώρα που αιματοκύλησε την οικουμένη έχει τη μαϊμού καρφωμένη στους ώμους της και δυσκολεύεται να αποτινάξει το στίγμα.
Η χορηγική συμφωνία της διοίκησης της Ντόρτμουντ με την εταιρεία Rheinmetall («το μέταλλο του Ρήνου») που θα αποφέρει περί τα 8 εκατ. ευρώ ετησίως ανακοινώθηκε τη χειρότερη δυνατή στιγμή: λίγες ώρες πριν από τον τελικό του Champions League με τη Ρεάλ Μαδρίτης. Οι ασυμβίβαστοι οπαδοί της ομάδας δεν κάθισαν με σταυρωμένα χέρια ούτε ασχολήθηκαν αποκλειστικά με τον Ρόις και τον Βινίσιους. Την είδηση την υποδέχτηκαν περίπου ως προδοσία.
Τα πανό στον τελικό
Η κιτρινόμαυρη κερκίδα στο Γουέμπλεϊ στολίστηκε με δύο γιγάντια πανό που έγραφαν το ίδιο μήνυμα στα αγγλικά και τα γερμανικά: «Η Rheinmetall χρησιμοποιεί το ποδόσφαιρο για να καθαρίσει την εικόνα της; Η αποστολή μας είναι να προστατεύσουμε την Μπορούσια ώστε να μη γίνει αθλητικό πλυντήριο».
Η UEFA φρόντισε ώστε τα πανό να εξαφανιστούν στο πλαίσιο της no politica στάσης της αλλά η δουλειά είχε γίνει. Η συνέχεια θα προβληθεί επί της θερινής οθόνης, αφού ο τελικός του Λονδίνου ήταν η τελευταία υποχρέωση της ομάδας για την περίοδο 2023-24. Η πρώτη προπόνηση ενόψει της νέα σεζόν θα θυμίζει ηφαίστειο.
«Η ασφάλεια και η άμυνα αποτελούν θεμέλιους λίθους της δημοκρατίας μας» δήλωσε ο ισχυρός ανήρ της Μπορούσια (BVB) Μαρκ-Γιόαχιμ Βάτσκε, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να δικαιολογήσει το πολύκροτο deal. «Ιδίως σήμερα που βλέπουμε καθημερινά ότι πρέπει να προασπιστεί η ελευθερία στην Ευρώπη, οφείλουμε να ευθυγραμμιστούμε με αυτήν τη νέα κανονικότητα».
Η «άμυνα» στην οποία αναφέρεται ο γενικός διευθυντής της Μπορούσια είναι η άμυνα όχι της μαμάς Ντόιτσλαντ αλλά της Ουκρανίας, την οποία το γερμανικό κράτος υπερασπίζεται από την πρώτη στιγμή. Στη διετία της ρωσικής εισβολής οι μπίζνες της Rheinmetall φούντωσαν για τα καλά. Η τιμή της μετοχής της έχει εξαπλασιαστεί από το 2021 και δώθε, ενώ η εταιρεία υπολογίζει να απορροφήσει το ένα τρίτο από τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ που ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς υποσχέθηκε για την αναβάθμιση της στρατιωτικής βιομηχανίας της χώρας.
Ο πρώτος που χαιρέτισε τη συμφωνία ήταν ο υπουργός Αμυνας της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. «Πρόκειται για ένα ταίριασμα που μοιάζει ασυνήθιστο, ωστόσο καθρεφτίζει τη γεωπολιτική πραγματικότητα στην οποία ζούμε» δήλωσε. Η διαβόητη Rheinmetall δεν φτιάχνει μόνο πιστολάκια και στρακαστρούκες. Πρόκειται για βιομηχανία οπλικών συστημάτων βαριά και ασήκωτη. Τα άρματα μάχης Leopard, με τα οποία το ΝΑΤΟ ενισχύει συστηματικά το Κίεβο, φέρουν τη δική της σφραγίδα.
Η μπάλα στην κερκίδα
«Προτιμώ να αφοσιωθώ στον αγώνα με τη Ρεάλ και στους ποδοσφαιριστές μας» είπε ο αθλητικός διευθυντής της ομάδας Σεμπάστιαν Κελ όταν ρωτήθηκε επί αγγλικού εδάφους για τη συμφωνία. Η μπάλα εκτοξεύτηκε στην κερκίδα, αλλά η διοίκηση της Μπορούσια δεν είναι ασύδοτη. Σύμφωνα με το ιδιοκτησιακό καθεστώς που διέπει όλες τις ομάδες της Μπουντεσλίγκα, ο σύλλογος ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από τους φιλάθλους του. Ωστόσο, είναι ο μοναδικός που έχει μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο του Βερολίνου.
Στον δις αναθεωρημένο ισολογισμό που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, η Μπορούσια παρουσιάζει καθαρό κέρδος 50 εκατ. ευρώ μες στη σεζόν, νούμερο υπερδιπλάσιο του φετινού στόχου. Η πορεία της ομάδας στο Champions League εκτόξευσε τις μετοχές της, αλλά ο ξαφνικός έρωτας με τη βιομηχανία όπλων τις προσγείωσε ξανά στο γεμάτο εργοστάσια χώμα της Βεστφαλίας-Ρηνανίας.
Στις αρχές του έτους οι οργανωμένοι οπαδοί της Ντόρτμουντ οργάνωσαν μαζική διαμαρτυρία με την οποία δρομολογήθηκε η ματαίωση μιας συμφωνίας πολύ πιο «αθώας» από την τωρινή, για εκποίηση μέρους των τηλεοπτικών δικαιωμάτων έναντι 1 δισ. ευρώ. Ο Βάτσκε, στο μεταξύ, είναι και πρόεδρος της γερμανικής λίγκας. «Παραμένουμε ανοιχτοί στον διάλογο» δηλώνει σιβυλλικά.
Η αρχική αντίδραση των φιλάθλων υπήρξε συγκρατημένη («προέχει ο τελικός με τη Ρεάλ») αλλά δεν άφηνε περιθώρια αμφιβολίας. «Η διοίκηση της BVB μας ενημέρωσε έγκαιρα για το συμβόλαιο με τη Rheinmetall και δεν μας βρήκε σύμφωνους» γράφει με ψυχρή γερμανική διατύπωση η σχετική ανακοίνωση. «Είναι δύσκολο να ευθυγραμμίζονται όλες οι πλευρές σε τέτοιες περιπτώσεις. Αυτό ακριβώς συνέβη και τώρα».
Υπάρχουν βεβαίως και εκείνοι που διακρίνουν υποκρισία πίσω από τις όποιες αντιδράσεις. «Πολλές ομάδες χρηματοδοτούνται από στοιχηματικές εταιρείες οι οποίες εδρεύουν σε χώρες στιγματισμένες για παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων» ξεσπάθωσε η Χριστιανοδημοκράτισσα πολιτικάντισσα Αννε Νόιμαν. «Τουλάχιστον η Rheinmetall προστατεύει με τα όπλα της αρχές όπως η ελευθερία και η ανεξαρτησία».
Ταγμένη στο πλευρό της εργατικής τάξης εδώ και δεκαετίες, η Μπορούσια Ντόρτμουντ αποτελεί παραδοσιακό προπύργιο της ανεκτικότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αντισυστημικής προοδευτικής σκέψης. Αίφνης, οι οπαδοί της καλούνται να επισκεφτούν ένα γήπεδο κατάστικτο από τον λογότυπο μιας εταιρείας ταγμένης στον πόλεμο, στο αίμα και πάνω απ’ όλα στο κέρδος.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, τα λάβαρα της Rheinmetall θα κοσμούν το Σίγκναλ Ιντούνα Παρκ (όπως ονομάζεται πλέον το Βεστφάλεν) και τους εσωτερικούς χώρους υψηλής ορατότητας (αίθουσα Τύπου κ.ά.), αλλά όχι τη φανέλα της ομάδας.
Τουλάχιστον όχι ακόμη! Το συμβόλαιο είναι τριετές, οπότε υπάρχει άφθονος χρόνος για να πέσει κι αυτό το άβατο, μαζί με τα «πάλι καλά» της κερκίδας. Αν μη τι άλλο, η «νονά» Σίγκναλ Ιντούνα είναι μια εταιρεία ασφαλιστική και επενδυτική με έδρα το Ντόρτμουντ. Ταγμένη σε έναν διαφορετικού τύπου πόλεμο, με λιγότερο αίμα αλλά εξίσου σκληρό. Ποιος ξέρει πώς θα βαφτιστεί το γήπεδο το 2026 που εκπνέει το 21ετές συμβόλαιο της BVB μαζί της…
Εάν η στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία μπορεί να καλυφθεί από τον μανδύα της «υπεράσπισης της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας» και των νατοϊκών υποχρεώσεων, η αμέριστη βοήθεια του γερμανικού κράτους στους Ισραηλινούς εξανεμίζει το αφήγημα. Το 30% των όπλων που προμηθεύτηκε το Τελ Αβίβ την τετραετία 2019-23 προήλθε από τη Γερμανία, με τη Rheinmetall να πρωταγωνιστεί στις δοσοληψίες. Στο πενθήμερο που ακολούθησε την έναρξη των εχθροπραξιών στη Γάζα, τον περασμένο Οκτώβριο, η τιμή της μετοχής της εταιρείας ανέβηκε κατά 15%. Σήμερα ο ίδιος δείκτης εμφανίζεται με αριθμό-ρεκόρ στα χρονικά της Rheinmetall.
Η γενοκτονία των Παλαιστινίων διεξάγεται εν πολλοίς με βόμβες, πυραύλους και σφαίρες ακριβείας κατασκευασμένες από την εταιρεία που πλέον χρηματοδοτεί την Μπορούσια Ντόρτμουντ. «Θα υποστηρίξουμε με υλικό και οχήματα τη γερμανοϊσραηλινή συμφωνία για τον ανεφοδιασμό των δυνάμεων του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας» ανακοίνωσε η Rheinmetall τον περασμένο Νοέμβριο. Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η πλειονότητα των γερμανικών συλλόγων –ακόμη και η περίφημη Ζανκτ Πάουλι– έχει καταδικάσει επίσημα όχι τον Νετανιάχου αλλά τη Χαμάς.
«Ποδοπάτησε τις αρχές της»
Πολλές ακτιβιστικές οργανώσεις στη χώρα έσπευσαν να στηλιτεύσουν τη συμφωνία. Η Κοινωνία για την Ειρήνη στη Γερμανία ξεκίνησε τη σύνταξη ψηφίσματος επισημαίνοντας ότι «η Μπορούσια ποδοπάτησε τις αρχές της όταν ευθυγραμμίστηκε με την εταιρεία που σκοτώνει κόσμο και καταστρέφει ολόκληρες γειτονιές». Η ImpACT International κάλεσε την Ντόρτμουντ να ακυρώσει το συμβόλαιο «που εκτός των άλλων παραβιάζει τον κανονισμό της UEFA περί ισονομίας, ισότητας και ασφάλειας των παιδιών μας». Η Rheinmetall με έδρα το γειτονικό Ντίσελντορφ και αξία 4 δισ. κατέχει το 5,6% της παγκόσμιας αγοράς πολεμικού υλικού την τελευταία τετραετία. «Με την Μπορούσια μοιραζόμαστε τις ίδιες αξίες» δήλωσε ανερυθρίαστα από τη γραφειάρα του ο εκτελεστικός διευθυντής της Αρμιν Πάπεργκερ.
«Γενιές ολόκληρες Γερμανών γαλουχήθηκαν μεταπολεμικά με το σύνθημα “Ποτέ ξανά”» σχολιάζουν οι «New York Times» από την απέναντι όχθη του Ατλαντικού, «οποιαδήποτε συσχέτιση με την αμυντική βιομηχανία δημιουργεί αίσθημα ανησυχίας και αμηχανίας. Στις επαγγελματικές και κολεγιακές αθλητικές συναντήσεις των ΗΠΑ εμφανίζονται συχνά ένστολοι που ξεδιπλώνουν σημαίες και πολεμικά αεροπλάνα σε θεαματικές υπερπτήσεις πάνω από τα στάδια. Στη Γερμανία, αντίθετα, οι πατριωτικές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή στρατιωτικών είναι σπάνιες».
Διαβάστε επίσης:
Υπέρ της ανασύνθεσης του προοδευτικού χώρου Τεμπονέρας και Κοτσακάς – Οι προτάσεις τους
Ευρωεκλογές 2024: Πώς τα πήγαν τα exit polls σε σύγκριση με το τελικό αποτέλεσμα;
