Μια μοναδική αλιευτική εμπειρία στην Αλυκή της Πάρου με πρωταγωνιστές τον «Καπετάν Σωτήρη», τον Ακη, τον Γιώργο και guest τις σουπιές.
Το περίµενα από καιρό. Μου το είχαν τάξει οι άνθρωποι, αλλά περιµέναµε να πέσουν τα µποφόρ. Με το πρώτο δυαράκι ανέβασα σφυγµούς. Θα πάµε; Θα πάµε! Το αλιευτικό «Καπετάν Σωτήρης», δεµένο στο λιµανάκι της Αλυκής, µάς περίµενε κολληµένο στην τσιµεντένια δέστρα. Εµφανίστηκα χαράµατα πρώτη απ’ όλους (µήπως και είχα κοιµηθεί;). Σε λίγο ήρθαν ο καπετάνιος του ο Ακης Σκανδάλης –ψαράς εξ απαλών ονύχων κι εστιάτορας στην Αλυκή– και o γιος του Γιώργος –ο οποίος ταλαντεύεται ακόµη αν θα τον κερδίσουν τα µαθηµατικά ή τα κίτρινα δίχτυα της Αλυκής–, φίλοι καλοί, εξού και το κάλεσµα. ∆ιότι ποιος ψαράς αντέχει να µοιραστεί την αγρύπνια και την κούρασή του µε µια κυρία που λυπάται τις σουπιές και συνοµιλεί µε τις τσιπούρες; Αλλά ας το πάρουµε από την αρχή…
Σουπιές και σκορπίνες µε τον τρόπο του Nonda
Το «Καπετάν Σωτήρης», που φέρει το όνοµα του πατέρα του Ακη, παλιού καπετάνιου του νησιού, γλίστρησε γλυκά µε τα δυο µποφοράκια που µας φιλοδώρησε ο καιρός και οι ψαράδες φόρεσαν τα πλαστικά παντελόνια που είχα δει µόνο σε αγγλικά ντοκιµαντέρ ψαρέµατος σολοµού. Είναι η στιγµή που πληροφορούµαι ότι τα δίχτυα έχουν ήδη απλωθεί από την προηγουµένη και τώρα πάµε απλώς να τα µαζέψουµε.
Εχει χαράξει. Το αλιευτικό µας χαιρετάει στην ακτή τον Αγιο Μύρωνα, πλευρίζει τη Μακριά Μύτη και κρύβεται από τον κόλπο της Αλυκής στην ήρεµη λωρίδα θάλασσας που µεσολαβεί µέχρι την Αντίπαρο. Φάτσα µας η νήσος Πατελίδα (εκ του Πεταλίδα;). Σε λίγο, µε τρόπο σ’ εµένα ελαφρώς ανεξήγητο, εντοπίζουν τα δίχτυα τους –δεν µπορεί, κάποια σηµαδούρα τα πρόδωσε– και βάζουν µπρος µια τετραπλή τροχαλία ανέλκυσης διχτυών, της οποίας το ναυτικό όνοµα µου διαφεύγει απολύτως.
Η τροχαλία αυτή µαζεύει µε τάξη τα δίχτυα που τοποθετούνται στο πάτωµα του σκάφους µας. Ενώ τα δίχτυα µαζεύονται µηχανικά, ο Γιώργος διαχωρίζει τα µέρη που έχουν πιάσει κάποιο ψάρι πετώντας τα προς την άλλη πλευρά. Η άλλη πλευρά είναι ακριβώς µπροστά στις κόκκινες γαλότσες µου.
Θα κάνω εδώ µια παρένθεση: την προηγούµενη µέρα, γευµατίζοντας στο εστιατόριό τους, δοκίµασα τη σπεσιαλιτέ σουπιά ψηµένη µε το µελάνι της. Εξαιρετικό πιάτο αλλά µην το παραγγείλετε σε πρώτο ραντεβού γιατί βάφει τα δόντια µπλε.
Ανάµεσα στα δίχτυα λοιπόν, που ήταν δίχτυα αρµατωµένα µε µανό –ο µανός είναι το δίχτυ µε αραιό βρόχο, µε µεγάλη τρύπα δηλαδή– υπήρχαν πάρα πολλές σουπιές που αγωνιούσαν να πάρουν την τελευταία τους ανάσα. Κι εκεί συνειδητοποίησα πόσο τέλειο είναι αυτό το µαλάκιο. Πόσο έξυπνο, εκφραστικό, ενστικτώδες, προικισµένο και φυσικά πανέµορφο. Οι σουπιές αγκαλιάζονταν µε γλοιώδη αισθησιασµό στην προσπάθεια, όπως µου είπαν, να κερδίσουν υγρασία. Επλεκαν τα πλοκάµια τους, ξεφυσούσαν µε θόρυβο και αµολούσαν µελάνι.
Ανάµεσά τους υπήρχαν πάρα πολλές σκορπίνες. Πιο στωικές, λιγότερο µαχητικές. Κάποιες εντελώς παραδοµένες. What is done can’t be undone. Και πού και πού, µε εικαστική φροντίδα, εµφανίζονταν ροζ και ασηµί φαγγριά, σαν τους πίνακες που ζωγράφιζε ο Nonda πηγαίνοντας στις ψαραγορές, πλάσµατα τέλεια σε ένα διαρκή επιθανάτιο ρόγχο. Αρκετά σπάνια φαινόταν και καµιά τσιπούρα…
«Μπλέκω τα µαλλιά µου µ’ άστρα και βροχή»
Το αλιευτικό µας είναι από ώρα σταµατηµένο – έχει κόψει ακόµη και ο λίγος αέρας και έχει έρθει ή ώρα του ξεψαρίσµατος. Η απαλλαγή δηλαδή των ψαριών µέσα από τα δίχτυα για να περάσουν στον κουβά που θα τα βγάλει στο λιµάνι. Φανταζόµουν αυτήν τη διαδικασία εύκολη, αλλά έπεσα απολύτως έξω. Θέλει τέχνη και υποµονή. Και παρόλο που περίµενα ότι σε αυτό το µέρος της διαδικασίας θα µπορούσα κάπως να βοηθήσω, δεν τόλµησα καν. Θέλει εµπειρία και επιδεξιότητα. Αλλιώς ψάρι και δίχτυ µπορούν να γίνουν απίστευτος κόµπος που θα χρειαστεί µαχαίρι για να τον κόψεις και τότε θα καταστρέψεις τα δίχτυα. Ο Ακης µου είπε ότι αλλάζει δίχτυα περίπου κάθε δύο χρόνια. Αλλά και η συντήρηση, το κόστος ελλιµενισµού, η βενζίνη κ.λπ. ανεβάζουν το κόστος αυτής της ειλικρινά πολύ σκληρής δουλειάς.
Οταν τελείωσε το ξεψάρισµα, ο Γιώργος πήρε έναν κουβά και µε θαλασσινό νερό ξέπλυνε καλά το σκάφος από τα φύκια που κουβάλησαν τα δίχτυα και το άφθονο µελάνι που µας άφησαν ξεφυσώντας οι σουπιές. Το «Καπετάν Σωτήρης» πλεύρισε ξανά τη µακριά µύτη µε κατεύθυνση το λιµανάκι της Αλυκής. Αυτήν τη φορά δεν ήταν δυνατό να κατεβούµε κατευθείαν και έτσι µια µικρή βάρκα µε το ίδιο όνοµα πλησίασε «ψαρεµένη» από τον Γιώργο µε το σκοινί. Ψάρια και άνθρωποι µπήκαµε στη βάρκα.
∆εν είναι όσο φαίνεται εύκολο να κάνεις κουπί. Θέλει τεχνική. Το βαρκάκι αυτό όµως, καλοφτιαγµένο και χρωµατιστό σαν ζαχαρωτό, µου έβαλε ιδέες για βαρκάδες κατά µήκος της ακτής της Αλυκής. «Θα µου το δανείζετε όταν κατεβαίνω στο λιµάνι;». «Είναι στη διάθεσή σου» µου είπαν οι ψαράδες. Και βρέθηκα η τυχερή, στεριανή εγώ, µε αυτό το όµορφο βαρκάκι να ζήσω όσο µπορώ, όταν µπορώ, αυτήν τη σπάνια χαρά µιας ρηχής ενάλιας βόλτας.
INF0
Ο Ακης Σκανδάλης έχει βραβευτεί με το Gold Award of Quality and Taste 2018 για το εστιατόριό του Το Μπαλκόνι του Ακη
