Ο Νοέμβριος είναι ο κρίσιμος μήνας για τις εξελίξεις στην Τράπεζα Πειραιώς, καθώς σε 10 μέρες ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ (SSM) λαμβάνει την απόφαση για το αν η Πειραιώς θα πληρώσει με μετρητά το κουπόνι των Cocos προς το ελληνικό Δημόσιο.
Παρότι η Τράπεζα Πειραιώς έχει τη ρευστότητα να το κάνει, δεν μπορεί χωρίς την έγκρισή του SSM. Και η άρνηση του επόπτη είναι σχεδόν σίγουρη όχι μόνο επειδή έχει εκδώσει γενική σύσταση προς τις τράπεζες της Ευρωζώνης για την μη πληρωμή κεφαλαίων όσο διαρκεί η κρίση του κορωνοϊού, αλλά κι επειδή η έλλειψη κερδοφορίας της Πειραιώς φέτος, σε συνδυασμό με τους κινδύνους για την κεφαλαιακή της επάρκεια, που θα υλοποιούνται όσο θα προχωρεί η εκκαθάρισή της από τα προβληματικά δάνεια, με την εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής» σε βάθος 12 μηνών, την καθιστούν ευάλωτη.
Τώρα κρατικοποίηση, σε 6 μήνες ιδιωτικοποίηση
Η κυβέρνηση, ο Γ. Στουρνάρας και η διοίκηση της Πειραιώς θεωρούν την αρνητική απόφαση του SSM ως δεδομένη και προετοιμάζονται για την επόμενη μέρα. Την χρηματιστηριακή αναταραχή της περασμένης εβδομάδας που έριξε τη τιμή της μετοχής της Πειραιώς κατά 25%, ακολούθησε η κρίσιμη σύσκεψη, το βράδυ της Πέμπτης στο Μαξίμου, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού, με τη συμμετοχή του Γ. Στουρνάρα, και του διευθύνοντος συμβούλου της Πειραιώς Χρ. Μεγάλου. Οι αποφάσεις που πάρθηκαν βγήκαν στο φως της δημοσιότητας την Παρασκευή, μετά το κλείσιμο του Χρηματιστηρίου και αφορούν την οριστικοποίηση της απόφασης να μετατραπούν τα Cocos σε μετοχές και να κρατικοποιηθεί η Πειραιώς – με τις σχετικές ανακοινώσεις να παραπέμπονται μετά τις ανακοινώσεις του SSM. Στην ίδια σύσκεψη αποφασίστηκε ακόμη ότι η κρατικοποίηση θα έχει προσωρινό χαρακτήρα και ότι η Τράπεζα θα ιδιωτικοποιηθεί εκ νέου μέσα σε ένα εξάμηνο, με τη διοίκηση Μεγάλου να παραμένει για να επιταχύνει τις διαδικασίες εκκαθάρισης του ισολογισμού της Πειραιώς από τα κόκκινα δάνεια, με τον τελικό στόχο η Πειραιώς να γίνει ελκυστική για νέες κατηγορίες ιδιωτών επενδυτών.
Μια τροπολογία για τα μάτια του ΣΥΡΙΖΑ
Τέλος, – για να μην δοθεί βάση στη διατύπωση κατηγοριών απιστίας σε βάρος των μελών του ΤΧΣ και στελεχών της κυβέρνησης για τις ζημιές που θα γράψει το Δημόσιο με αυτές τις κινήσεις – αποφασίστηκε να υιοθετηθεί τροπολογία στον ιδρυτικό νόμο του ΤΧΣ που θα επιτρέψει στο Δημόσιο να συμμετάσχει στην αύξηση κεφαλαίου της Πειραιώς, όταν αυτή γίνει, σώζοντας κάτι από την αρχική αξία της συμμετοχής του. Αυτή η τροπολογία προωθείται όμως για τα «μάτια» της αντιπολίτευσης, διότι είναι απίθανο να πάρει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού και των θεσμών, (με δεδομένο ότι μετά το 2012 η γενική ευρωπαϊκή οδηγία είναι ότι δεν επιτρέπεται στα κράτη να στηρίζουν με κεφάλαια τις τράπεζες τους, αν δεν έχουν «κουρευτεί» οι ομολογιούχοι και οι καταθέτες και σκέφτεται κανείς να «κουρέψει» καταθέτες;) Στην κυβέρνηση και στο ΤΧΣ γνωρίζουν το αδιέξοδο, όμως με τη συγκεκριμένη μεθόδευση δείχνουν ότι οι ίδιοι τουλάχιστον προσπάθησαν και για ό,τι δεν κατάφεραν φταίνε οι ξένοι.
Η ζημιά του Δημοσίου
Σε τι ζημιά του Δημοσίου οδηγούν με το «καλημέρα» όλα αυτά;
Ας την υπολογίσουμε: τα μετατρέψιμα ομόλογα της Πειραιώς ύψους 2 δις ευρώ (και αξίας 2.4 δις ευρώ μαζί με τους τόκους) που κατέχει μέσω του ΤΧΣ το ελληνικό Δημόσιο, θα μετατραπούν σε μετοχές, με την τιμή της νέας μετοχής στα 6 ευρώ, στο επίπεδο όπου έλαβε χώρα η αύξηση κεφαλαίου το 2015. Έτσι θα εκδοθούν 394,4 εκατομμύρια νέες μετοχές τις οποίες θα λάβει το ελληνικό Δημόσιο και θα έρθουν να προστεθούν στις 436.6 εκατ. μετοχές που ήδη διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο. Με την αύξηση κεφαλαίου το μερίδιο του ΤΧΣ, δηλαδή του ελληνικού Δημοσίου στην Πειραιώς θα ανέλθει από 26.4% που είναι σήμερα στο 61.3%. Επειδή όμως η μετοχή της Πειραιώς είναι σήμερα στα 0.65 ευρώ και δεν θα αλλάξει με την μετατροπή των Cocos σε μετοχές, αυτομάτως το Δημόσιο θα χάσει τα 9/10 των χρημάτων που θα βάλει στην Πειραιώς, δηλαδή θα καταγράψει αρχική ζημιά 2,2 δις ευρώ.
Η ζημιά αυτή θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο αργότερα καθώς τον πρώτο καιρό, λόγω της επίλυσης του προβλήματος της πληρωμής των Cocos, ενδέχεται η μετοχή να κινηθεί ανοδικά. Αργότερα, όμως, όσο θα βαραίνει η προοπτική της νέας αύξησης κεφαλαίου, με σκοπό την επαναδιωτικοποίηση της τράπεζας, οι πιέσεις θα επανέλθουν. Το συνολικό λογαριασμό της ζημιάς του ελληνικού Δημοσίου θα τον κάνουμε μάλλον σε ένα εξάμηνο.
