Ντενί Λαβάν, Τσάρλι Κάουφμαν και η Eva H. D. βρέθηκαν την περαμένη εβδομάδα στην πρωτεύουσα.
Οι καλές ιδέες κάνουν τους καλούς φίλους. Και οι καλοί φίλοι είναι μηχανισμοί παραγωγής καλών ιδεών. Και τις καλές ιδέες που εκπονούμε παρέα με καλούς φίλους οφείλουμε να τις υλοποιούμε. Να τραβάμε κουπί και να ρίχνουμε τρεχαλητά για χάρη τους.
Πριν από μερικά χρόνια ο φίλος Πάρις Χαβιάρας, έξοχος εικαστικός καλλιτέχνης, μου συστήνει τον λαμπρό λάτρη των τεχνών Αλέξανδρο Ράλλη, ο οποίος διέμενε δεκαετίες στο Παρίσι και τώρα επαναπατρίζεται ασμένως. Συζητάμε παθιασμένα για τη λογοτεχνία, τη μουσική, τη ζωγραφική, τον κινηματογράφο και για τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στις τέχνες.
Η κουβέντα (μοιραία;) έφτασε στον λατρεμένο Λεό Καράξ (Leos Carax, γένν. 22 Νοεμβρίου 1960), τον σκηνοθέτη έξι ταινιών μεγάλου μήκους που συμβαίνει να είναι όλες τους συγκλονιστικές. Εχουμε και λέμε: «Boy meets girl» του 1984, «Mauvais Sang» του 1986, «Οι εραστές της γέφυρας» του 1991, «Pola X» του 1999, «Holy motors» του 2012 και «Annette» του 2021.
Στις τέσσερις από αυτές λάμπει το αδιανόητο, πολύπτυχο ταλέντο του Ντενί Λαβάν (Denis Lavant, γένν. 17 Ιουνίου 1961). Πολλοί, ακόμη και φημισμένοι συνάδελφοί του, αστέρες της οθόνης, θεωρούν ότι ο Λαβάν είναι ο μεγαλύτερος εν ζωή ηθοποιός. Συμφωνώ.
Και μες στην κουβέντα ο Αλέξανδρος μου λέει ότι τον συνδέει εγκάρδια φιλία με τον Λαβάν και πέφτει η ιδέα να τον φέρουμε στην Αθήνα. Αρχίζουν οι συνεννοήσεις, κυλάει ένα γεμάτο εξάμηνο, πέφτουν βροχή οι ιδέες, τα πού και τα πώς, ανοίγουμε τεφτέρια, καταγράφουμε τα πάντα, θεριεύει ο ενθουσιασμός και ιδού που ο Ντενί Λαβάν είναι εδώ!
Ενας συγκροτημένος αναρχικός, ασυγκράτητος συνομιλητής, εξωφρενικά οξυδερκής, τρομερά επινοητικός, ο Λαβάν είναι ένας παλλόμενος πληθωρικός υπερθετικός.
Την Πέμπτη 7 Νοεμβρίου στον Ιανό ο Ντενί Λαβάν συζήτησε με τον ποιητή Θανάση Πάνου και με τον Αλέξανδρο Ράλλη, απάγγειλε Αρθούρο Ρεμπώ και Λουί-Φερντινάν Σελίν και ακολούθησαν οι δέουσες κρασοκατανύξεις.
Την Παρασκευή στο Lexikopoleio, το γαλλόφωνο όμορφο βιβλιοπωλείο στην πλατεία Μάνου Χατζιδάκι, διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο του «Echappées belles» (εκδ. Les Impressions Nouvelles, 2020) και υπέγραψε αντίτυπα. Κατόπιν, το βραδάκι, στον ιστορικό κινηματογράφο Studio προβλήθηκε βίντεο, που επιμελήθηκε η Μαρκέλλα Μακρή, με εμφανίσεις του Ντενί Λαβάν, και ακολούθησε master class και συζήτηση με το κοινό.
Την ίδια ευλογημένη μέρα μια σημαντική έλευση: ο Τσάρλι Κάουφμαν και η Eva H. D. φτάνουν στην Αθήνα, περιπλανιούνται στην Κυψέλη και την πλατεία Βικτωρίας και αρχίζουν τα γυρίσματα της νέας του ταινίας που διαδραματίζεται στην Αθήνα.
Ο Κάουφμαν έκανε όλο τον κόσμο να παραμιλάει με τη «Συνεκδοχή της Νέας Υόρκης» (2008) και το «Σκέφτομαι να βάλω ένα τέλος» (2020) και οφείλω να πω το εξής: προσωπικά με έχει συνεπάρει το μυθιστόρημά του «Antkind» (εκδ. Random House, 2020), το οποίο καταβροχθίζω περιπαθώς ενώ καταβάλλω προσπάθειες προκειμένου να κυκλοφορήσει και στα ελληνικά.
Η Eva H. D. λογίζεται ως μία από τις πιο πρωτότυπες και ισχυρές μορφές της αγγλόφωνης ποίησης και ήδη έχει συνεργαστεί με τον Κάουφμαν στην ποιητικότατη μικρού μήκους ταινία «Jackals & Fireflies» (2023).
Μιας και συμβαίνει να συνεργάζομαι ήδη στην παραγωγή της ταινίας, θα γράψω όταν ολοκληρωθεί ένα εκτενέστερο κείμενο στο Docville για τα γυρίσματα και τη διαμονή των δύο δημιουργών στην πόλη μας.
«Ολο το κακό, αν υπήρχε, πέθανε εκεί. Μια νιφάδα μπλεκόταν στα μαλλιά των γερόντων, μια άλλη γλιστρούσε στο στήθος των γυναικών, κι άλλη μια έφευγε σαν ποντικάκι ανάμεσα στα πόδια. Αυτό το απαλό χάδι. Αυτή η τρυφερή πληγή. Αυτή η μουσική που είναι ωραιότερη κι απ’ τη σιωπή» διαβάζουμε στο βιβλίο «Το αλάτι της τρέλας», γεμάτο ποιητικές εκλάμψεις και μνείες στην εμπρηστική φαντασία του Αρθούρου Ρεμπώ. Το υπογράφει ο Φρέδυ Γεσσέδ (Fredy Yessed, γένν. Μπογκοτά, 1979), το μετέφρασε αριστοτεχνικά η ποιήτρια Αγαθή Δημητρούκα και εκδόθηκε από τον οίκο Πατάκη.
Την Τρίτη ο ποιητής ήταν σε εκδήλωση στο βιβλιοπωλείο του οίκου και για το βραβευμένο έργο του μίλησαν η Ελένη Κεχαγιόγλου, η Νικολέττα Λυμπεροπούλου και, φυσικά, η μεταφράστρια που μάλιστα διευθύνει τη νέα σειρά «Βάλε τον ήλιο σύνορο – Σύγχρονη ποίηση από τα ξέφωτα του κόσμου».
«Είν’ ένα όνειρο που με κρατάει από τα νήματα του κόσμου» αποφαίνεται ο Γεσσέδ. «Είναι μια τρύπα από σφαίρα όπου χωράει ο κόσμος όλος».