Το βρετανικό Μέσο, Spectator, έδωσε μια πρώτη εκτίμηση για τους λόγους της ξαφνικής αποχώρησης της σκωτσέζας πρωθυπουργού, που αναμένεται να ανακοινώσει την παραίτησή της μέσα στις επόμενες ώρες, σύμφωνα με μεγάλη μερίδα του Τύπου της χώρας.
Διαβάστε σχετικά: Σκωτία: Παραιτείται η πρωθυπουργός Νίκολα Στέρτζον
Η εικόνα της πρωθυπουργού έχει φθαρεί στα οχτώ χρόνια της θητείας της στην πρωθυπουργία, αφού πλέον το 42% πολιτών θέλουν να παραιτηθεί τώρα. Βέβαια, είναι σαφές ότι το κόμμα της, το Σκωτσέζικο Εθνικό κόμμα (SNP), κυριαρχεί στην τοπική πολιτική.
Ατυχής επιλογή για «de facto» δημοψήφισμα
Ίσως αυτό που έπαιξε το σημαντικότερο ρόλο στην απόφαση ήταν η υπόσχεση της Στέρτζον να μετατρέψει τις εκλογές του 2024 σε ένα «de facto» δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, αφού έχει αποδειχθεί εξαιρετικά μη δημοφιλής πρόταση. Αυτή η κίνηση άνοιξε ένα νέο ρήγμα στο SNP, με βουλευτές να επιτίθενται ανοιχτά σε μια πολιτική που πιστεύουν ότι θα μπορούσε να υπονομεύσει σοβαρά την υπόθεση της ανεξαρτησίας. Μια δημοσκόπηση του Λόρδου Άσκροφτ δείχνει ότι μόνο το 21% των Σκωτσέζων συμφωνεί ότι «οι επόμενες γενικές εκλογές πρέπει να θεωρηθούν ως ένα de facto δημοψήφισμα ανεξαρτησίας». Στην ίδια δημοσκόπηση, το «Όχι» στην ανεξαρτησία προηγείται του «Ναι» κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες, η μεγαλύτερη διαφορά εδώ και χρόνια.
Πόλεμος για το φυλοκαθορισμό
Η φθορά ωστόσο μετά από οχτώ χρόνια είναι εμφανής, ενώ το κερασάκι στην τούρτα απετέλεσε, σύμφωνα με τον Spectator, το νομοσχέδιο για τον αυτοκαθορισμό φύλου σε σχέση με μια υπόθεση βιασμού δύο γυναικών από έναν άνδρα ο οποίος στη συνέχεια έγινε τρανς γυναίκα. Σύμφωνα με το Μέσο, «η φυλάκιση της Άιλα Μπράισον σε γυναικεία φυλακή, μετατράπηκε σε ένα ηθικό και πολιτικό Τσερνόμπιλ». Η Στέρτζον αρνείται να αναγνωρίσει το «άτομο», όπως το αποκαλεί, παρά το γεγονός ότι έδωσε εντολή να σταλεί στις ανδρικές φυλακές. Ο λόγος που αποφεύγει να επιβεβαιώσει το βιολογικό φύλο είναι ότι με αυτό τον τρόπο ενδέχεται να υπονομεύσει το μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο για την Αναγνώριση Φύλου. Αυτή η πρόταση νόμου μπορεί να δώσει στον Άνταμ Γκράχαμ, το όνομα της Μπράισον όσο ήταν άνδρας, μια νομική αναγνώριση, κάνοντάς τη γυναίκα στα μάτια του νόμου. Η βρετανική κυβέρνηση είναι αντίθετη στην έγκριση του νομοσχεδίου στη βάση του ότι μπορεί να υπονομεύσει τα δικαιώματα των γυναικών, όπως προβλέπονται στο Νόμο για την Ισότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο (UK Equality Act). Οι σκωτσέζοι πολίτες φαίνεται ότι συμφωνούν, αφού δύο στους τρεις αντιτίθενται στο νομοσχέδιο.
Η Παιδεία και η Υγεία στο προσκήνιο
Αλλά το φύλο δεν είναι το μόνο μέτωπο στο οποίο δυσκολεύεται η μέχρι τώρα εξαιρετικά επιτυχημένη πολιτικός. Έπεσε σε διαμάχη με το μεγαλύτερο δήμο της Σκωτίας, τη Γλασκώβη, μετά από μια έκθεση που διέρρευσε, σύμφωνα με την οποία σκέφτεται να απολύσει 800 δασκάλους. Η Συνομοσπονδία Τοπικών Αρχών της Σκωτίας που κυριαρχείται από το SNP διάκειται αρνητικά απέναντι στη Στέρτζον για τη Γλασκώβη και αυτό που ισχυρίζεται είναι ότι μια δεκαετία περικοπών στη χρηματοδότηση είναι αρκετή.
Επίσης, τα δημοτικά συμβούλια προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το μεγάλο πληθωρισμό και το αυξανόμενο κόστος εργασίας. Οι κυλιόμενες απεργίες των δασκάλων σε όλη τη Σκωτία έχουν επιπτώσεις στην εκπαίδευση των παιδιών και επιδεινώνουν το χάσμα των επιδόσεων. Η Cosla (η Συνέλευση των Τοπικών Αρχών της Σκωτίας) και τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα προσπαθούν επίσης να καταργήσουν την εμβληματική υπηρεσία Κοινωνικής Φροντίδας του SNP, ύψους 800 εκατομμυρίων λιρών, που υποτίθεται ότι θα ελευθέρωνε κρεβάτια στα νοσοκομεία του NHS.
Σκωτσέζικη λιτότητα
Ωστόσο, η Σκωτία ξοδεύει 27% περισσότερα χρήματα κατά κεφαλήν σε δημόσιες υπηρεσίες από την Αγγλία, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Δημοσιονομικών Μελετών. Μέχρι τώρα, η Στέρτζον μπορούσε και γλιστρούσε από το επίκεντρο της κριτικής κατηγορώντας τη «λιτότητα των Τόρις του Γουέστμινστερ». Αλλά οι Σκωτσέζοι αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι η λιτότητα κυριαρχεί και στην πολιτική της απερχόμενης πρωθυπουργού. Η κακοδιαχείριση της οικονομίας της Σκωτίας και η χαμηλή φορολογική βάση δεν μπορούν να κατηγορηθούν στο Γουέστμινστερ. Ούτε τα λάθη από τους κυβερνητικούς εταίρους του SNP, Πράσινους, μπορούν να πέσουν στους ώμους της κεντρικής κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η αστυνομία της Σκωτίας διερευνά πιθανή κατάχρηση κεφαλαίων του κόμματος που αφορά τον σύζυγο της Στέρτζον, τον διευθύνοντα σύμβουλο του SNP Πίτερ Μέρελ.
Έλλειμμα διαδόχων
Αυτό το συζυγικό δίπολο έχει ασκήσει τόσο αυστηρό κομματικό έλεγχο όλα αυτά τα χρόνια που κανένας σοβαρός αντίπαλος δεν έχει επιτραπεί να εμφανιστεί εάν η Στέρτζον φύγει από το προσκήνιο. Μια πιθανή διάδοχος θεωρείται η υπουργός Οικονομικών, Κέιτ Φορμπς: μια 32χρονη συντηρητική πολιτικός, η οποία αντιτίθεται στους γάμους ομοφύλων. Σε σφυγμομέτρηση, πάντως, ένα μεγάλο ποσοστό, πάνω από δύο στους τρεις ερωτηθέντες Σκωτσέζους, δεν μπορούσε να σκεφτεί κάποιον πολιτικό για να αντικαταστήσει την ηγέτιδα του SNP.