Μια χώρα που έχει χαρακτηριστεί «μαύρο πρόβατο της Ευρώπης» και έχει κατηγορηθεί ότι παίζει ρωσική ρουλέτα εις βάρος των πολιτών της εν μέσω πανδημίας επέλεξε τη δική της τολμηρή στρατηγική.
Την ώρα που οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης συζητάνε την επόμενη ημέρα και τα μέτρα που θα λάβουν για τη σταδιακή άρση του lockdown, η Σουηδία όχι μόνο δεν ακολούθησε την τακτική των υπολοίπων αλλά συνεχίζει να επιβάλλει μόνο ορισμένους περιορισμούς στη δημόσια ζωή. Εν μέσω καταιγίδας και ενώ οι περισσότερες χώρες επέλεξαν τα όπλα που θα χρησιμοποιήσουν για να πολεμήσουν τον αόρατο εχθρό, η Σουηδία έχει επιλέξει να του γυρίσει την πλάτη και να συνεχίσει την καθημερινότητά της. Ωστόσο υπάρχει ένα ερώτημα: πρόκειται για επικίνδυνο πείραμα ή για αξιοζήλευτη συνταγή;
Διαβάστε επίσης: Σουηδία: Κάνουν διακρίσεις στις εντατικές – Δε δέχονται άτομα ηλικίας άνω των 80 ετών
Το ρίσκο
Θα μπορούσε να πει κανείς πως η Σουηδία δεν προέβη σε κανένα πείραμα. Αντίθετα, το πείραμα διεξάχθηκε από τις χώρες που για πρώτη φορά αποφάσισαν να επιβάλουν καραντίνα σε υγιείς ανθρώπους και όχι σε αυτούς που νοσούν. Η κυβέρνηση του σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού Στέφαν Λέβεν πήρε ένα μεγάλο ρίσκο βασισμένο όχι τόσο σε δεδομένα και αριθμούς όσο στον σουηδικό τρόπο ζωής, εκμεταλλευόμενη παράλληλα την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι Σουηδοί στο σύστημα υγείας.
«Η σουηδική κυβέρνηση για κάποιο λόγο πήρε ένα ρίσκο και μάλλον μάντεψε σωστά. Όταν αποφάσισαν να υιοθετήσουν αυτό το μοντέλο δεν ήξεραν τι θα συμβεί. Βασίστηκαν σε δύο προϋποθέσεις: ότι ο σουηδικός πληθυσμός θα ακολουθήσει τις οδηγίες και ότι η σουηδική κοινωνία θα αποδεχτεί ότι θα υπάρξουν θάνατοι» επισημαίνει ο επιμελητής γιατρός Βύρωνας Λυκιαρδόπουλος του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λινσέπινγκ της Σουηδίας μιλώντας στο Documento.
«Οι Σουηδοί, αν και είναι ευγενικοί, αποφεύγουν τα φιλιά και τις αγκαλιές. Αυτά περιορίζονται στους πολύ κοντινούς ανθρώπους. Το ελληνικό μοντέλο οικογένειας με τους ηλικιωμένους στο σπίτι απέχει πολύ από το σουηδικό, το οποίο επιβάλλει ξεχωριστές κατοικίες. Επίσης, οι Σουηδοί πάντα τηρούσαν τις αποστάσεις. Εγώ προσωπικά έχω σταματήσει να χρησιμοποιώ τα μέσα μεταφοράς» εξηγεί η Συμέλια Μετρίδου η οποία έφυγε από την Ελλάδα και πλέον ζει και εργάζεται στη Στοκχόλμη.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Γενετικής Επιδημιολογίας Πολ Φρανκς του Πανεπιστημίου Λουντ της Σουηδίας μιλώντας στο Documento τονίζει πως «το γεγονός πως ο πληθυσμός είναι ιδιαίτερα διασκορπισμένος, ιδίως εκτός των μεγάλων μητροπολιτικών περιοχών της Στοκχόλμης, είναι πιθανό να επιβραδύνει την εξάπλωση του ιού».
Αντιδράσεις
Αρκεί ωστόσο το ψυχρό ταμπεραμέντο από μόνο του για να περιοριστεί η πανδημία σε μια χώρα όταν η εμπιστοσύνη των πολιτών προς την κυβέρνηση έχει αρχίσει να κλονίζεται;
Το νέο νομοσχέδιο που έρχεται να κατατεθεί και δίνει στη σουηδική κυβέρνηση επιπλέον εξουσίες σε περίπτωση ανάγκης προκαλεί νέα ερωτήματα, τόσο για το ποια ακριβώς κατάσταση επικρατεί στη χώρα όσο και για το πόσο δημοκρατικές μπορούν να χαρακτηριστούν τέτοιου είδους αποφάσεις. «Πρόκειται για επικίνδυνη απόφαση» σχολιάζει η κ. Μετρίδου.
Παράλληλα, πάνω από 2.300 γιατροί, ερευνητές και καθηγητές αντέδρασαν στην πολιτική που αποφάσισε να ακολουθήσει η κυβέρνηση εν μέσω πανδημίας και με επιστολή τους ζητούν να λάβει πιο αυστηρά μέτρα προτού το σύστημα υγείας καταρρεύσει.
«Η σουηδική κυβέρνηση ήταν απροετοίμαστη να δώσει μάσκες και ποδιές στα νοσοκομεία. Έλεγαν ότι δεν χρειάζονται. Δεν είπαν την αλήθεια, ότι είχαν ελλείψεις. Αντίθετα, έλεγαν ότι δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένα όλα αυτά, γι’ αυτό και αντέδρασε το προσωπικό» εξηγεί ο κ. Λυκιαρδόπουλος ο οποίος παραδέχεται πως έγιναν λάθη και ότι από τύχη η Σουηδία τα έχει καταφέρει ως τώρα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ωστόσο παραμένουν οι οίκοι ευγηρίας όπου τα κρούσματα αυξάνονται.
Διαβάστε επίσης: Σουηδία – κορονοϊός: Μια ανταπόκριση από τα σύνορα του σκεπτικισμού
Το σουηδικό σύστημα υγείας δεν έχει την ίδια οργάνωση με της Φινλανδίας ή της Δανίας. «Στη Σουηδία υπάρχου λιγότερα κρεβάτια στις ΜΕΘ ανά 100.000 άτομα από ό,τι σε όλες σχεδόν τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες» επισημαίνει ο καθηγητής Φρανκς, «πράγμα που σημαίνει πως οι συνέπειες μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες».
Ωστόσο μέχρι τώρα αντέχει και κλειδί για να διατηρηθεί ο έλεγχος αποτελεί η διαλογή των ασθενών στις ΜΕΘ. «Το να μπει κανείς στην εντατική αυτήν τη στιγμή είναι πολύ δύσκολο. Πρέπει να έχει πολύ σοβαρό πρόβλημα. Για να μη γεμίσουν οι εντατικές και για να μη φτάσουν σε σημείο να διαλέγουν ποιους ασθενείς θα αποσωληνώνουν, γίνονται επιλογές» αναφέρει ο κ. Λυκιαρδόπουλος. «Υπάρχει αρκετή πίεση στις εντατικές. Είχαν υπολογίσει ότι στη χειρότερη περίπτωση θα χρειαστούν 250 άτομα νοσηλεία ταυτόχρονα στις ΜΕΘ. Σήμερα έχουν 210, είναι ελεγχόμενο».
Ένα δεύτερο κύμα
Τίποτε όμως δεν έχει κριθεί. Ακόμη και αν η κατάσταση στη Σουηδία φαίνεται να είναι σχετικά ελεγχόμενη, όλα είναι ακόμη ρευστά, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ενα δεύτερο επιδημικό κύμα είναι ορατό και δυνητικά ισοπεδωτικό.
«Ο έλεγχος στις εντατικές ίσως αποτελέσει μονόδρομο και για άλλες χώρες μετά το καλοκαίρι, ελπίζοντας ότι ένα δεύτερο κύμα δεν θα έρθει νωρίτερα, διότι χώρες όπως η Ελλάδα θα μπορούσαν να περάσουν πολύ χειρότερα, ειδικά αν συμπέσει μαζί με τη γρίπη. Οι εντατικές μπορεί να κορεστούν» τονίζει ο κ. Λυκιαρδόπουλος.
«Είναι πολύ πιθανό ότι το πρώτο κύμα της επιδημίας θα έχει τελειώσει μέχρι το καλοκαίρι σε πολλές χώρες, ωστόσο θα μπορούσαν να παρουσιαστούν και δεύτερο και τρίτο κύμα της επιδημίας, τα οποία εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να εμφανιστούν στα τέλη του 2020 και αρχές του 2021» καταλήγει ο καθηγητής Φρανκς.
