Εκατοντάδες άνθρωποι προσευχήθηκαν για την ειρήνη στο Χαρτούμ χθες Τετάρτη την πρώτη ημέρα της Έιντ αλ Άντχα, μεγάλης μουσουλμανικής γιορτής, όμως πυρά και εκρήξεις συνέχισαν να συνταράσσουν τη σουδανική πρωτεύουσα.
Οι δυο στρατηγοί που διεξάγουν ανελέητο πόλεμο από τα μέσα του Απριλίου, με επίκεντρο την πρωτεύουσα και την περιοχή Νταρφούρ (δυτικά), είχαν αναγγείλει την Τετάρτη πως θα κήρυσσαν μονομερώς κατάπαυση του πυρός για το Έιντ· όμως, όπως σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις, η κατάπαυση του πυρός δεν τηρήθηκε.
Μετά το μεσημέρι κάτοικοι της Ομντουρμάν, βόρειας συνοικίας της πρωτεύουσας, έκαναν λόγο για «αεροπορικούς βομβαρδισμούς και πυρά συστοιχιών αντιαεροπορικών», καθώς εδώ και μέρες οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο προσπαθούν να κυριεύσουν την πρωτεύουσα.
Σε διάγγελμά του προς το έθνος προχθές Τρίτη, ενόψει του Έιντ, ο αρχηγός του στρατού και de facto πρόεδρος της χώρας, ο στρατηγός Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, παρότρυνε όλους όσοι το επιθυμούν, ιδιαίτερα τους νέους, να ενταχθούν στο στρατόπεδό του.
Το κάλεσμα αυτό απορρίπτεται από την πλειοψηφία των πολιτών, την ώρα που η ένοπλη σύρραξη έχει μετατρέψει αστικά κέντρα σε εμπόλεμες ζώνες.
Προσευχές
«Η χώρα ολόκληρη δεν αντέχει άλλο», είπε χαρακτηριστικά ο Καζέμ Άμπντελ Μπάκι.
Μαζί με εκατοντάδες άλλους κατοίκους του Χαρτούμ, επωφελήθηκε από σύντομη ανάπαυλα των εχθροπραξιών για να πάει στην πρωινή προσευχή, με την οποία ξεκίνησε η τριήμερη γιορτή.
«Προσευχόμαστε να έχουμε ειρήνη και ασφάλεια στη χώρα μας», είπε ο κ. Άμπντελ Μπάκι στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Τάσσομαι εναντίον της έκκλησης του Μπουρχάν», είπε άλλος κάτοικος, ο Άχμεντ αλ Φάτεχ. Οι «νέοι που δεν έχουν πολέμησαν ποτέ μπορεί να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό», πρόσθεσε.
Στον πόλεμο που ξέσπασε τη 15η Απριλίου έχουν χάσει τη ζωή τους πάνω από 2.800 άνθρωποι, κατά την πιο πρόσφατη εκτίμηση της μη κυβερνητικής οργάνωσης ACLED, ενώ 2,8 εκατομμύρια άλλοι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, μετατράπηκαν σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες, κατά τους αριθμούς του ΟΗΕ.
Στο Χαρτούμ, όπου εκατομμύρια κάτοικοι στους ρυθμούς των διακοπών του ρεύματος και του νερού εν μέσω παραλυτικής ζέστης, οι οικογένειες δεν αισθάνονται και τόσο το εορταστικό πνεύμα των ημερών.
Κλεισμένη στο σπίτι με τα τέσσερα παιδιά της, η Μαουάχεμπ Ομάρ περιγράφει πως φέτος η γιορτή είναι «μίζερη», χωρίς «καμιά νοστιμιά», καθώς «δεν μπορούμε καν να αγοράσουμε αρνί».
Το Έιντ αλ Άντχα συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες μουσουλμανικές γιορτές και οι πιστοί καλούνται να θυσιάσουν ένα ζώο στη μνήμη του Αβραάμ, ο οποίος, κατά την παράδοση, θυσίασε αμνό αντί του γιου του Ισμαήλ.
Εδώ και μέρες οι ΔΤΥ, που κατέλαβαν το αρχηγείο της αστυνομίας με το τεράστιο οπλοστάσιό του στο νότιο τμήμα του Χαρτούμ, προσπαθούν να εκδιώξουν τις μονάδες του τακτικού στρατού από τις τελευταίες βάσεις του στην πρωτεύουσα.
Στο διάγγελμά του, ο στρατηγός Μπουρχάν χαρακτήρισε τις ΔΤΥ «υπαρξιακή απειλή» για το Σουδάν.
Μέσω Twitter, ο ερευνητής Χαμίντ Χαλαλάφα έκρινε πως η έκκλησή του ήταν «πολύ ανεύθυνη», καθώς ο στρατός είχε ήδη καλέσει έφεδρους και απόστρατους να ενταχθούν στις τάξεις του και ο κυβερνήτης του Νταρφούρ –άλλοτε αντάρτης, πλέον προσκείμενος στον στρατό– κάλεσε επίσης τους πολίτες να πάρουν τα όπλα.
Πολλοί φοβούνται πως ο πόλεμος για εξουσία ανάμεσα στους δυο στρατηγούς θα βυθίσει τη χώρα σε γενικευμένο εμφύλιο πόλεμο.
Έξοδος στο Τσαντ
Η αποστολή του ΟΗΕ στο Σουδάν κάλεσε να «τηρηθεί η εκεχειρία», καταγγέλλοντας ταυτόχρονα ότι οι ΔΤΥ και σύμμαχοί τους ευθύνονται για «βία εναντίον αμάχων, συμπεριλαμβανομένων βιασμών και λεηλασιών», και ακόμη «στοχευμένες επιθέσεις πολιτών λόγω της εθνότητάς τους», καθώς και ότι οι ένοπλες δυνάμεις «επιτίθενται σε πολιτικές ζώνες», ειδικά ότι «βομβαρδίζουν συνοικίες όπου ζουν άμαχοι στο Χαρτούμ».
Ο επικεφαλής των παραστρατιωτικών υποσχέθηκε προχθές Τρίτη ότι θα αναλάβει «ταχεία και αυστηρή» δράση εναντίον όσων ανδρών του διαπράττουν ωμότητες. Οι ΔΤΥ διαβεβαίωσαν πως έχουν αρχίσει να δικάζουν μέλη τους για «πειθαρχικά παραπτώματα».
Στο Νταρφούρ, αχανή περιοχή με μέγεθος ανάλογο ολόκληρης της Γαλλίας, όπου ζει το ένα τέταρτο των Σουδανών, εκτυλίσσονται οι πιο σφοδρές εχθροπραξίες.
Σύμφωνα με κατοίκους και τον ΟΗΕ, άμαχοι γίνονται στόχος και δολοφονούνται από τις ΔΤΥ και αραβικές ένοπλες ομάδες λόγω της εθνικής τους ταυτότητας, οδυνηρή υπενθύμιση των ακόμη ανοικτών πληγών του εμφυλίου πολέμου που μαινόταν στην περιοχή τα χρόνια του 2000.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 645.000 Σουδανοί έχουν μετατραπεί σε πρόσφυγες σε δυόμισι μήνες, πήγαν κυρίως στην Αίγυπτο και στο Τσαντ.
Όπως επισημαίνει η Λάουρα Λο Κάστρο, η αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) στη Ντζαμένα, «πέντε οικογένειες περνούν κάθε 30 δευτερόλεπτα τα σύνορα» του Σουδάν μετο Τσαντ. Πλέον η χώρα αυτή, από τις φτωχότερες παγκοσμίως, έχει υποδεχθεί 170.000 πρόσφυγες αφότου ξέσπασε ο πόλεμος.
