Ο Μάικ Σάλβενσεν εργαζόταν στο αγρόκτημά του την προηγούμενη Παρασκευή στους πρόποδες των Νότιων Άλπεων στη Νέα Ζηλανδία όταν έμαθε τα νέα για το μακελειό σε δύο τεμένη του Κράισττσερτς, περίπου 110 χιλιόμετρα πιο μακριά.
Ένας ακροδεξιός, οπλισμένος με δύο ημιαυτόματα τουφέκια και άλλα όπλα, εισήλθε σε δύο τεμένη και σκότωσε 50 ανθρώπους.
Έξι ημέρες αργότερα η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Άρντερν ανακοίνωσε ότι θα αλλάξει η νομοθεσία περί οπλοκατοχής στη χώρα και θα απαγορευθούν τα ημιαυτόματα όπλα, όπως αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση.
Αν και πολλοί χαιρέτισαν την απόφαση της Άρντερν, κυριαρχεί αβεβαιότητα για την αντίδραση των αγροτικών κοινοτήτων, όπου ζουν οι περισσότεροι από τους 250.000 κατόχους όπλων στη χώρα.
«Δεν με πειράζει», δήλωσε ο Σάλβενσεν, ο οποίος έχει τρία όπλα, αλλά όχι αυτού του τύπου που θα απαγορευθεί. «Δεν τα χρειάζομαι, πολλοί λίγοι τα έχουν ανάγκη».
Ο Σάλβενσεν επεσήμανε ότι θαυμάζει την αντίδραση της Άρντερν μετά την τραγωδία: «Έχει επιδείξει αυτοπεποίθηση όταν χρειάζεται, συμπόνια όταν πρέπει και έχει πει περίπου αυτά που σκέφτονται οι περισσότεροι».
Οι περισσότεροι αγρότες στη Νέα Ζηλανδία έχουν όπλα τα οποία χρησιμοποιούν για να σκοτώνουν πόσουμ ή λαγούς και να κάνουν ευθανασία στα ζώα τους που είναι τραυματισμένα.
Το κυνήγι για διασκέδαση αγριογούρουνων, ελαφιών και κατσικιών είναι δημοφιλές ως σπορ και για κατανάλωση, ενώ υπάρχουν πολλές ενώσεις κατόχων όπλων και σκοπευτήρια.
Η νέα νομοθεσία θα προβλέπει κάποιες εξαιρέσεις για τον έλεγχο των ενοχλητικών ζώων.
Ο Σον Μολόνεϊ, δουλεία του οποίου είναι να σκοτώνει τα ενοχλητικά κατσίκια και τα ουάλαμπι στο Νότιο Νησί, εξήγησε ότι χρειάζεται τα ημι-αυτόματα όπλα με μεγάλες γεμιστήρες.
«Αν υπάρχει πολύ ελεγχόμενη πρόσβαση σε αυτού του είδους τα όπλα (…) αλλά εξακολουθούν να είναι διαθέσιμα, αυτό θα γίνει δεκτό θετικά τόσο από τους συνεργάτες μου όσο και από εμένα», σχολίασε.
Ευρεία στήριξη
Η μεγαλύτερη ένωση αγροτών της Νέας Ζηλανδίας αμέσως εκφράστηκε υπέρ της νέας νομοθεσίας.
«Δεν θα είναι δημοφιλής μεταξύ κάποιων μελών μας, αλλά (…) πιστεύουμε ότι αυτή είναι η μόνη πρακτική λύση», δήλωσε ο εκπρόσωπος της ένωσης Μάιλς Άντερσον. «Το Κράισττσερτς, την Παρασκευή 15 Μαρτίου, άλλαξε τα πάντα».
Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το Εθνικό Κόμμα, το οποίο έχει μεγάλη στήριξη στις αγροτικές περιοχές, έχει επίσης ταχθεί υπέρ της νέας νομοθεσίας.
Βάσει της νέας νομοθεσίας, θα απαγορεύονται όλα τα στρατιωτικού τύπου ημι-αυτόματα όπλα και τα τουφέκια εφόδου, αλλά και όλα τα αξεσουάρ που επιτρέπουν τη μετατροπή ημιαυτομάτων σε αυτόματα όπλα, όπως και την πώληση γεμιστήρων μεγάλης χωρητικότητας.
Από την αλλαγή της νομοθεσίας εξαιρούνται δύο είδη όπλων που χρησιμοποιούνται ευρέως για το κυνήγι, τον έλεγχο των ενοχλητικών ζώων και τη διαχείριση των ζώων φάρμας: μικρά τουφέκια με γεμιστήρες που δεν περιέχουν περισσότερες από 10 σφαίρες και κυνηγετικά όπλα που περιέχουν έως και 5 σφαίρες.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι αλλαγές που πρότεινε η Άρντερν δεν είναι τόσο γενικευμένες όσο αυτές που υιοθέτησε η Αυστραλία 12 ημέρες μετά τον φόνο 35 ανθρώπων στο Πορτ Άρθουρ της Τασμανίας το 1996. Έκτοτε στη χώρα απαγορεύονται όλα τα ημι-αυτόματα όπλα και όλα τα τουφέκια. Επίσης υπάρχουν περιορισμοί στην παροχή αδειών οπλοκατοχής και έλεγχοι στην οπλοκατοχή.
Μεγάλα ποσοστά οπλοκατοχής
Στη Νέα Ζηλανδία υπάρχουν πολλά όπλα. Με πληθυσμό λίγο πάνω από 5 εκατομμύρια στη χώρα υπάρχουν 1,5 εκατομμύρια πυροβόλα όπλα. Το 2017 η Νέα Ζηλανδία κατείχε την 17η θέση παγκοσμίως στον κατάλογο με τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά οπλοκατοχής μεταξύ των κατοίκων, με 26,3 όπλα ανά 100 κατοίκους, σύμφωνα με την έρευνα Small Arms Survey. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην πρώτη θέση με 120.5 όπλα ανά 100 κατοίκους.
Η τελευταία σημαντική αλλαγή στη νομοθεσία περί οπλοκατοχής έγινε στη Νέα Ζηλανδία το 1992 μετά τη δολοφονία 13 ανθρώπων από έναν ένοπλο στην περιοχή Αραμοάνα. Τότε προστέθηκε μια ειδική κατηγορία στις άδειες όπλων που καλύπτει τα στρατιωτικού τύπου ημι-αυτόματα όπλα, για την απόκτηση της οποίας γίνονται αυστηροί έλεγχοι.
Υπέρμαχοι της υπάρχουσας νομοθεσίας της Νέας Ζηλανδίας εκτιμούν ότι το μεγάλο ποσοστό οπλοκατοχής στη χώρα σε συνδυασμό με το χαμηλό ποσοστό ένοπλης βίας σημαίνει ότι το σύστημα λειτουργεί.
Σίγουρα οι περιορισμοί στην οπλοκατοχή είναι μεγαλύτεροι από ό,τι στις ΗΠΑ, όμως τα όπλα δεν είναι καταγεγραμμένα, κάτι που σημαίνει ότι η αστυνομία δεν γνωρίζει πόσα όπλα έχουν οι πολίτες.
Η Άρντερν εξήγησε ότι η νέα νομοθεσία θα περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις που θα αφορούν και την καταγραφή των όπλων.
Ο Τζον Χαρτ, ένας αγρότης και πρώην υποψήφιος του Πράσινου Κόμματος, παρέδωσε το ημι-αυτόματο όπλο του στην αστυνομία μετά το μακελειό στο Κράισττσερτς, ένα από τα 37 όπλα που παραδόθηκαν στις αρχές ενόψει της νέας νομοθεσίας.
«Είχε έρθει η ώρα. Έχω μιλήσει και με άλλους αγρότες που έχουν την ίδια άποψη. Δεν έχουν παραδώσει τα όπλα τους, αλλά στηρίζουν την ιδέα, αν και δεν θα το κάνουν αν δεν αναγκαστούν», εξήγησε.