Η εισηγήτρια της επιτροπής PEGA μιλάει για υποκλοπές, κράτος δικαίου και κανόνες ηθικής στην Ευρωβουλή
«Πρέπει να εξασφαλίσουμε 100% ότι η κατάχρηση των κατασκοπευτικών λογισμικών δεν θα επηρεάσει την ακεραιότητα των εκλογών» δήλωσε στο Documento η εισηγήτρια της επιτροπής PEGA του Ευρωκοινοβουλίου Σόφι Ιν ’τ Φελτ. Η Ολλανδή ευρωβουλεύτρια της κοινοβουλευτικής ομάδας Renew Europe περιέγραψε την πορεία που ακολουθεί πλέον η PEGA καθώς και την αποστολή της επιτροπής για το κράτος δικαίου (LIBE) που θα έρθει στην Αθήνα στις αρχές Μαρτίου, υπογραμμίζοντας ότι στην ατζέντα θα είναι τόσο οι υποκλοπές όσο και θέματα κράτους δικαίου αλλά και ελευθεροτυπίας. Επιπλέον επισημαίνει πως πρέπει να αλλάξουν οι κανόνες ηθικής στο Ευρωκοινοβούλιο εξαιτίας του Qatar-gate, όμως αυτό πρέπει να γίνει με προσοχή και σωφροσύνη.
Τι γνωρίζει η PEGA μέχρι στιγμής για την Ελλάδα; Είδαμε την έκθεσή σας, όμως τώρα οι ακροάσεις έχουν διαφορετική κατεύθυνση, όπως τη γεωπολιτική και τη χρήση κατασκοπευτικών λογισμικών από ιδιώτες. Θα δούμε ξανά την Ελλάδα στην ατζέντα της PEGA;
Δουλεύουμε στην έκθεση και στις τροπολογίες. Εως τη Δευτέρα όλες οι τροπολογίες θα είναι διαθέσιμες και μεταφρασμένες για το κοινό. Συνολικά υπάρχουν 121 τροπολογίες, αν και περισσότερες από το ένα τρίτο είναι δικές μου, αφού η αρχική έκθεση που κατέθεσα ήταν πολύ μεγάλη σύμφωνα με τον κανονισμό. Γι’ αυτό έπρεπε να αφαιρέσω ένα σημαντικό κομμάτι και να το καταθέσω ως τροπολογία, η οποία κατά ένα σημαντικό μέρος αφορά την Ελλάδα. Επιπλέον υπάρχουν σημαντικά ευρήματα και είμαι σίγουρη ότι μέχρι την τελική ψηφοφορία θα υπάρχουν νέες αποκαλύψεις. Οπότε δουλεύουμε στην έκθεση και ταυτόχρονα παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Εν πολλοίς βασιζόμαστε σε δημόσιες πηγές επειδή δεν έχουμε επίσημες ή ουσιώδεις απαντήσεις από τις κυβερνήσεις. Οσον αφορά την Ελλάδα, πολλά έχουν βγει στην επιφάνεια εξαιτίας της δημοσιογραφικής έρευνας, ενώ παράλληλα υπάρχουν πρόσωπα σε δημόσιες αρχές, όπως στην ΑΔΑΕ, τα οποία κάνουν καλές προσπάθειες να γνωστοποιήσουν ακριβώς τι έχει συμβεί. Επομένως, θεωρώ ότι η εικόνα για την Ελλάδα δεν είναι 100% ολοκληρωμένη· δεν είναι καθαρή και νομίζω πως αυτό είναι ανησυχητικό.
Η επιτροπή LIBE –που έρχεται στην Αθήνα αρχές Μαρτίου– θα αντιμετωπίσει έλλειψη διαφάνειας και φωνές ανησυχίας για το κράτος δικαίου όπως η PEGA; Πιστεύετε ότι τα προβλήματα θα συσσωρευτούν για την Ελλάδα;
Στις αρχές Μαρτίου θα ηγηθώ μιας αντιπροσωπείας της LIBE που έχει διευρυμένη εντολή και σχετίζεται με ό,τι αφορά τη δημοκρατία και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Οπότε θα έχουμε ευρύ πρόγραμμα. Προφανώς τα κατασκοπευτικά λογισμικά θα τεθούν προς συζήτηση. Θα δούμε επίσης ποια είναι η κατάσταση από τη δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ και μετά. Επιπλέον θα εξετάσουμε την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την ασφάλεια των δημοσιογράφων. Θα διερευνήσουμε ζητήματα όπως οι επαναπροωθήσεις και η διαφθορά, θα συναντηθούμε με διάφορα πρόσωπα και ελπίζουμε να είναι και από την κυβέρνηση. Αυτές τις αποστολές επιτήρησης τις κάνουμε για μια σειρά από χώρες από το 2018. Εχουμε επισκεφτεί χώρες όπως η Μάλτα, η Σλοβακία, η Βουλγαρία, για τις οποίες ήμασταν πολύ σκεπτικιστές. Θα ασχοληθούμε με τα κατασκοπευτικά λογισμικά, αλλά δεν θα είναι το κύριο αντικείμενο της αποστολής.
Σε πρόσφατη δήλωσή σας στο Euractiv εκφράσατε την ανησυχία σας σχετικά με τις επικείμενες ελληνικές εκλογές. Τι είναι αυτό που σας ανησυχεί;
Οχι μόνο για τις ελληνικές εκλογές αλλά και για τις πολωνικές. Διότι πρέπει να εξασφαλίσουμε 100% ότι η κατάχρηση των κατασκοπευτικών λογισμικών δεν θα επηρεάσει την ακεραιότητα των εκλογών. Αυτό σημαίνει ότι πριν από τις εκλογές πρέπει να ξεκαθαριστεί η κατάσταση. Υπάρχουν εκλογές στην Πολωνία, την Ελλάδα και την Ισπανία. Η Ισπανία επίσης έχει προβλήματα με την κατάχρηση τέτοιων λογισμικών, αλλά είναι διαφορετικής φύσης σε σχέση με την Πολωνία ή την Ουγγαρία (όπου δεν υπάρχουν εκλογές φέτος) ή με την Ελλάδα. Θεωρώ ότι είναι προς το συμφέρον όλων –και συγκεκριμένα των κομμάτων που ανταγωνίζονται στις εκλογές– να εξασφαλίσουν απόλυτα ότι δεν θα υπάρχει καμία σκιά αμφισβήτησης των εκλογών. Δεν υπάρχει περιθώριο γι’ αυτό σε μια δημοκρατία.
Το Qatar-gate ανέδειξε την έλλειψη διαφάνειας και τη διαφθορά στα ανώτερα κλιμάκια της Eυρωβουλής. Γιατί παρ’ όλα αυτά βλέπουμε μια έλλειψη θέλησης από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα για πραγματικές μεταρρυθμίσεις σε πεδία όπως οι κανόνες ηθικής;
Θεωρώ ότι το να λέμε πως το ΕΛΚ μπλοκάρει τη μεταρρύθμιση είναι λίγο απλοϊκό. Η άποψή μου είναι ότι ναι, χρειάζονται μεταρρυθμίσεις στους κώδικες ηθικής και τους κανόνες διαφάνειας. Ομως πιστεύω πως πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μη δημιουργήσουμε την εντύπωση ότι με τους κανόνες ηθικής μπορούμε να αποφύγουμε ή να αποτρέψουμε την εγκληματική συμπεριφορά. Μπορεί να έχεις όσους κανόνες θέλεις, ωστόσο αν κάποιος θέλει να βάλει 1 εκατ. ευρώ σε μια βαλίτσα, τότε δεν θα καταφέρεις να το αποφύγεις. Αλλά ναι, πρέπει να αλλάξουμε τους κανόνες και κάποιες μεταρρυθμίσεις ήδη έχουν αργήσει. Η ομάδα του Renew ζητάει μια σειρά από ρυθμίσεις και συγκεκριμένα ένα ανεξάρτητο σώμα ηθικής, το οποίο νομίζω ότι είναι χρήσιμο να επιβλέπει την εφαρμογή των κανόνων, διότι έχουμε κανόνες, δεν είναι ότι δεν υπάρχει τίποτε. Βέβαια πρέπει να το δούμε προσεκτικά. Ενα από αυτά για τα οποία δεν έχω πειστεί είναι ο κανόνας ότι κάθε συνάντηση πρέπει να καταγράφεται. Αυτό θα δημιουργήσει μια επίπλαστη διαφάνεια επειδή θα καταχωρείς ότι συναντήθηκες με κάποιον. Και λοιπόν; Τι μας λέει αυτό; Μας λέει ότι κάποιος έχει επιρροή; Η δημοκρατία όμως έχει να κάνει με την επιρροή.