Λίγες μέρες πριν από τη συναυλία τους στη Θεσσαλονίκη οι Social Waste μάς ταξιδεύουν από τα ορυχεία της Βολιβίας μέχρι τις Σκουριές Χαλκιδικής.
Ποτοσί
«Στο ορκίζομαι δεν ξαναπίνω Κυριακή
Με κάποιο κόλπο μαγικό μα και παμπόνηρο
Κοιμήθηκα στο Ποτοσί και ξύπνησα Χαλκιδική…»
Το τραγούδι «Ποτοσί» που φτιάξαμε μαζί με τον Κωνσταντή Παπακωσταντίνου ένας φίλος πολιτικός οικονομολόγος το αποκαλεί «ραπ μάθημα πολιτικής οικονομίας». Αναφέρεται στην ιστορία του Cerro Rico, του «πλούσιου λόφου» δηλαδή, ενός από τα ιστορικότερα ορυχεία ασημιού του Νέου Κόσμου στη σημερινή Βολιβία το οποίο μετά την ισπανική κατάκτηση υπαγόταν στην Αντιβασιλεία του Περού. Λέει ο Εντουάρντο Γκαλεάνο στις «Ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής» ότι οι Ισπανοί κονκισταδόρες έβγαλαν τόσο πολύ ασήμι από το Ποτοσί που θα μπορούσε να δημιουργήσει μια ασημένια γέφυρα η οποία να ενώνει το Ποτοσί με τη Μαδρίτη. Το Ποτοσί για κάποια χρόνια ήταν από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες πόλεις του κόσμου. Βέβαια οι άνθρωποι που δούλευαν στα ορυχεία πέθαιναν μέσα σ’ αυτά και μάλιστα νωρίς. «We eat the mines and the mines eat us» (τρώμε τα ορυχεία και τα ορυχεία μας τρώνε) όπως ονόμασε την εθνογραφική μελέτη της για τα ορυχεία της Βολιβίας η Τζουν Νας. «Μας τρέφει, τρέφεται από μας και μας σκοτώνει» που έλεγε και ο Καββαδίας. Φτιάξαμε ένα τραγούδι που να αναφέρεται στο διαχρονικό ζήτημα του εξορυκτισμού, της «συσσώρευσης πλούτου μέσω αποστέρησης πόρων από άλλους» σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Χάρβεϊ. Ενα τραγούδι που συνδέει αυτό που συνέβη στο Ποτοσί, μια πόλη παρηκμασμένη πλέον και με μόνο έσοδο τους λίγους τουρίστες που έρχονται να δουν τι απέμεινε από τα παλιά μεγαλεία, με αυτό που (δεν πρέπει να) συμβαίνει στη Χαλκιδική. Στις Σκουριές ένας πανέμορφος τόπος καταστρέφεται και αειφόρες ασχολίες κινδυνεύουν να υποστούν αναπότρεπτες συνέπειες εξαιτίας της εξόρυξης χρυσού. Το μεγάλο ζήτημα βέβαια είναι η επεκτατική εξάπλωση του καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο για να επιβιώσει θα πρέπει να αναζητήσει καινούργια «προϊόντα» και πόρους για να εκμεταλλευτεί σε έναν πλανήτη του οποίου οι πόροι είναι πεπερασμένοι. Αυτό οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή του πλανήτη. «Κοιμήθηκα στο Ποτοσί και ξύπνησα Χαλκιδική» λοιπόν.
Το χιπ χοπ της Μεσογείου
«Είμαι εφευρετικός μαζί και λεξιπλάστης
Οταν με πούλησαν έφυγα μετανάστης…»
Το «Χιπ χοπ της Μεσογείου» είναι τραγούδι-ταυτότητα. Το χιπ χοπ σαν κουλτούρα γεννήθηκε στα αστικά κέντρα των ΗΠΑ και κυρίως στο νότιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές του ’80 από κοινωνικά αποκλεισμένους ανθρώπους: Αφροαμερικανούς και Λατίνους μετανάστες. Είναι –έμμεσο– αποτέλεσμα νεοφιλελεύθερων πολιτικών (σας προτείνουμε τα βιβλία της Tρίσια Ρόουζ σχετικά) και αποτέλεσε «όπλο» των αποκλεισμένων κοινωνικών ομάδων, «τo CNN των μαύρων», που έλεγε και ο Chuck D. Αργότερα, μεγάλο μέρος του αφομοιώθηκε από το καπιταλιστικό, ατομικιστικό, καταναλωτικό σύστημα και έχασε την επικινδυνότητά του. Βρήκε όμως διεξόδους και μια από αυτές ήταν η «μετανάστευση». Είναι λοιπόν και μετανάστης το χιπ χοπ και πλέον έχει βγάλει ρίζες σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Στο Αφγανιστάν γυναίκες ράπερ ραπάρουν για τα δικαιώματά τους, στο Εκουαδόρ του «φοράνε» παραδοσιακά όργανα των Ινκας και στη Σαρδηνία ραπάρουν στα σάρντο, την τοπική γλώσσα. Εμείς, μαζί με τα Αντίποινα, του «φορέσαμε» γκάιντες, ασκομαντούρες, λαούτα, ποντιακές λύρες και άλλα όργανα της ευρύτερης λεκάνης της Μεσογείου και το κάναμε όσο πιο «δικό μας» γίνεται. Γιατί το χιπ χοπ της Μεσογείου σουλατσάρει στα στενά της Μασσαλίας ακροπατώντας πάνω σε ρυθμούς απ’ το Μαγκρέμπ. Στην Τύνιδα προκαλεί λαϊκό ξεσηκωμό και μπαίνει στη μύτη του δικτάτορα στο Κάιρο και στη Δαμασκό. Παίζει λαούτο στην Κρήτη και γκάιντα στον Ελικώνα, ενώ στη Σεβίλλη «παίζουν αλέγκρο την καρδιά του» σε μια κιθάρα σπανιόλα. Σαμπλάρει Φεϊρούζ και Μάρκο Βαμβακάρη και ραπάρει τα κουπλέ και τα ρεφρέν του στα αραβικά, τα ελληνικά, τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα γαλλικά, τα σερβοκροάτικα, τα αλβανικά, τα καταλανικά, τα ανταλού, τα σάρντο, τα εβραϊκά, και τα τούρκικα. Μπεντίρ πολίτικα και καλαβρέζικα ταμπουρέλα τού κρατούν το ρυθμό. Και στα γκράφιτι του «Ο Παύλος ζει».
Θα ’τανε δε θα ’ταν 15
«Βρομάει εθνικισμό το προβατοποιείο
είτε είναι τούρκικος είτε ελληνικός…»
Το τραγούδι αυτό, στο οποίο συμμετέχει και ο Mάνου Τσάο, μιλάει για τρία νέα παιδιά, τον Μπερκίν Ελβάν, τον Παύλο Φύσσα –που είχαμε την τιμή να κάνουμε μαζί τα πρώτα μας βήματα στο χιπ χοπ και να είμαστε φίλοι– και τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο. Και οι τρείς δολοφονήθηκαν είτε από το κράτος είτε από το παρακράτος των νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Και οι τρεις έγιναν σύμβολα για τη νεολαία και εδώ και στη γείτονα χώρα μας, την Τουρκία. Οταν δολοφονήθηκε ο Αλέξης, στα πανεπιστήμια της Τουρκίας γέμισε ο τόπος με φειγ βολάν που έγραφαν «Kardesimsin Alexis» (Αλέξη είσαι αδερφός μου, δηλαδή, καρντάσι μου που λέμε κι εδώ). Στα μέρη μας έγινε σύμβολο και αφορμή ριζοσπαστικοποίησης, αντίδρασης, αντίστασης και πολιτικοποίησης για μια ολόκληρη γενιά. Ο Μπερκίν έγινε σύμβολο αντίστασης στην Τουρκία, το ίδιο και ο Παύλος. Ενας άνθρωπος που δεν φοβήθηκε τους νεοναζί, τους αντιμετώπισε γενναία για να προστατέψει τους φίλους του (και την αξιοπρέπειά μας) και τον δολοφόνησαν θρασύδειλα. Τους φανταστήκαμε να κάνουν παρέα μαζί γιατί «η αδερφή του Κράτους ήταν πάντα η Βία, είτε τη στέλνουν οι αποδώ είτε ο Ερντογάν». Και αν έχει φασίστες κι εκεί πάνω, να μη φοβούνται. Θα τους προστατέψει ο Παυλάρας. Το κείμενο είναι αφιερωμένο στις μανάδες τους. Και ιδιαίτερα στη Μάγδα.
INFO
Οι Social Waste είναι ο Λεωνίδας, ο Χρήστος, ο Γιάννης, ο Γιώργος και ο Γιώργης
Παρασκευή 13 Απριλίου, 21.30
WE, Πολυχώρος Πολιτισμού & Αθλητισμού – Θεσσαλονίκη
