Περισσότεροι από 4 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται σήμερα από τις 07:00 (τοπική ώρα, 08:00 ώρα Ελλάδας) στις κάλπες στη Σλοβακία για να εκλέξουν τον επόμενο πρόεδρο της χώρας, με την Ζουζάνα Τσαπούτοβα, μια φιλελεύθερη δικηγόρο και ακτιβίστρια κατά της διαφθοράς να προηγείται στην πρόθεση ψήφου.
Ο φόνος του 27χρονου ερευνητή δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ και της μνηστής του πέρυσι, δολοφονίες που παρέπεμπαν σε μαφιόζικη εκτέλεση, προκάλεσαν στη Σλοβακία τις μαζικότερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που έχει γνωρίσει η χώρα μετά την πτώση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» πριν τρεις δεκαετίες. Οι διαδηλώσεις οδήγησαν τελικά στην παραίτηση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο και του αρχηγού της αστυνομίας.
Το τελευταίο ρεπορτάζ του Κούτσιακ δημοσιεύτηκε μετά τον θάνατό του και αναφερόταν στις πιθανές διασυνδέσεις της ιταλικής μαφίας με Σλοβάκους πολιτικούς.
Η κυβέρνηση του Φίτσο παραμένει στην εξουσία, ωστόσο το κόμμα του Smer- SD εμφανίζεται να έχει πτωτική πορεία στις δημοσκοπήσεις.
Τώρα η 45χρονη Τσαπούτοβα, που συμμετείχε στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, εμφανίζεται να προηγείται κατά δύο μονάδες του υποψήφιου που στηρίζεται από το σοσιαλδημοκρατικό κυβερνών κόμμα Smer- SD, του Ευρωπαίου επιτρόπου Μάρος Σέφκοβιτς.
Αν εκλεγεί, η Τσαπούτοβα, μια φιλελεύθερη φιλοευρωπαία που ανήκει στο μικρό κόμμα Προοδευτική Σλοβακία το οποίο δεν εκπροσωπείται στο κοινοβούλιο, θα ξεχωρίζει μεταξύ των λαϊκιστών, εθνικιστών πολιτικών που βρίσκονται σε ανοδική πορεία σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης.
Πριν ένα χρόνο έγινε γνωστή όταν ηγήθηκε της μάχης κατά μιας παράνομης χωματερής στην πόλης της. Τώρα η Τσαπούτοβα λέει ότι στόχος της είναι να σταματήσει «την υφαρπαγή του κράτους από προσωπικότητες που κινούν τα νήματα παρασκηνιακά».
«Οι εκλογές είναι η πρώτη ευκαιρία για αλλαγή μετά τον περσινό φόνο και το ακόλουθο αίτημα των πολιτών για αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη και τιμιότητα», τόνισε σε συνέντευξή της στις 4 Μαρτίου.
Η Τσαπούτοβα, την οποία στηρίζει ο απερχόμενος πρόεδρος της Σλοβακίας, ο Αντρέι Κίσκα, έχει ζητήσει «να καταπολεμηθεί το κακό» και επιθυμεί να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στο κράτος.
«Η Τσαπούτοβα προσελκύει όσους τρομάζουν από τη διαφθορά και είναι δυσαρεστημένοι από μια κυβέρνηση η οποία θεωρούν ότι σκέφτεται τον εαυτό της και όχι το συμφέρον των πολιτών», εκτιμά ο Κέβιν Ντίγκαν- Κράουζε ειδικός για την Κεντρική Ευρώπη του Wayne University στο Ντιτρόιτ.
«Ο Σέφκοβιτς απηύθυνε έκκληση σε όσους είναι ικανοποιημένοι από την πρόοδο μιας χώρας, η οποία, σύμφωνα με πολλούς δείκτες, δεν τα πήγε και άσχημα την τελευταία δεκαετία», πρόσθεσε.
Σε μια εξέλιξη που ίσως επηρεάσει το αποτέλεσμα των εκλογών την Πέμπτη απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον του Σλοβάκου επιχειρηματία Μαριάν Κότσνερ, ο οποίος φέρεται να διέταξε τη δολοφονία του Κούτσιακ.
Ο Κότσνερ, ιδιοκτήτης πολλών εταιρειών, συνελήφθη τον Ιούνιο 2018 ως ύποπτος για απάτες. Παραμένει προφυλακισμένος, χωρίς να του έχουν απαγγελθεί επισήμως κατηγορίες. Σύμφωνα με μέσα ενημέρωσης, είχε σχέσεις με μέλη του Smer-SD.
Στη Σλοβακία ο πρόεδρος δεν διαθέτει εκτελεστικές εξουσίες, αλλά μπορεί να ασκήσει βέτο στον διορισμό ανώτερων εισαγγελέων και δικαστών, κάτι που είναι κρίσιμης σημασίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς.
Εκτός από την Τσαπούτοβα και τον Σέφκοβιτς υποψήφιοι στις προεδρικές εκλογές είναι ακόμη 11 πρόσωπα. Ωστόσο κανείς δεν φαίνεται να μπορεί να κερδίσει από τον πρώτο γύρο. Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών είναι προγραμματισμένος για τις 30 Μαρτίου.
