Εκατοντάδες κέντρα έμειναν στα χαρτιά,τα εκατομμύρια εμβόλια έρχονται με το σταγονόμετρο και υπερήλικες στέλνονται χιλιόμετρα μακριά
Η αλλοπρόσαλλη και σε πολλές περιπτώσεις εγκληματική διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση ήταν ανα-μενόμενο να δημιουργήσει προβλήματα και στον εμβολιασμό. Από την πρώτη στιγμή, πριν ακόμη από την έγκριση του πρώτου εμβολίου (Pfizer), η κυβέρνηση διά του υπουργού Υγείας καλλιέργησε φρούδες προσδοκίες. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό θα δημιουργούσαν 1.018 εμβολιαστικά κέντρα, στα οποία θα εμβολιάζονταν πάνω από 2 εκατ. άνθρωποι μηνιαίως, ενώ το αρμόδιο υπουργείο έκανε λόγο για διαπραγμάτευση με έξι εταιρείες. Μέχρι στιγμής έχουν εγκριθεί τα εμβόλια μόνο των δύο από αυτές, των Pfizer και Moderna, ενώ τελικά τα εμβολιαστικά κέντρα είναι λιγότερα από 150.
Τελικά, τρεις μήνες μετά τις πρώτες ενθουσιώδεις δηλώσεις για το εμβόλιο, το μόνο που έχουν καταφέρει είναι να προκληθεί σύγχυση, αφού ιδίως οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι ενημερώνονται κατά κύριο λόγο από τις τηλεοπτικές εκ-πομπές και τα δελτία ειδήσεων, σπεύδουν κατά πληροφορίες ακόμη και στα φαρμακεία προκειμένου να προμηθευτούν το πολυπόθητο εμβόλιο.
Κάνοντας εμπόριο ελπίδας, η κυβέρνηση, η οποία δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί στις ανάγκες του πληθυσμού, πέφτει διαρκώς σε αντιφάσεις. Ενδεικτική αυτών είναι η αποστροφή του ίδιου του πρωθυπουργού στην πρόσφατη συνέντευξή του στον Αnt1. Σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, σύντομα πρόκειται να δημιουργηθούν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη ακόμη τέσσερα μεγάλα εμβολιαστικά κέντρα, ενώ μέχρι το τέλος Μαρτίου θα έχουν εξασφαλιστεί 4 εκατ. δόσεις του εμβολίου. Οπως φαίνεται, το νούμερο αυτό είναι απολύτως ψευδές. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια και όσα δήλωσε επίσης στον Αnt1, μέχρι τον Μάρτιο η χώρα μας δεν θα έχει πάνω από 1,6 εκατ. δόσεις εμβολίων (των Pfizer και Moderna), ενώ σύμφωνα με τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις του γενικού γραμματέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, υπεύθυνου για τον εμβολιασμό, Μάριου Θεμιστοκλέους, περί τα τέλη Μαρτίου η Ελλάδα θα διαθέτει περίπου 2,5 εκατ. εμβόλια.
«Δεν ξέρετε τι ψηφίζετε και τι υπογράφετε»
Την κυβερνητική τροπολογία που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο και προβλέπει την απευθείας προμήθεια εμβολίων από παραγωγό φαρμακευτική εταιρεία ανέδειξε από το βήμα της ολομέλειας ο Αλέξης Τσίπρας, στηλιτεύοντας την αντιφατική στάση του πρωθυπουργού ως προς την ανάγκη να ακολουθηθεί η πρακτική του Ισραήλ και της Κύπρου, παρά τη σχετική νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης. «Το υπουργείο Υγείας δύναται να προμηθεύεται τα εμβόλια είτε μέσω του ενιαίου μηχανισμού στήριξης είτε με απευθείας προμήθεια από παραγωγό φαρμακευτική εταιρία» ανέφερε και σχολίασε ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης έρχεται σε αντιφάσεις ακόμη και με αυτά που ψηφίζει η κυβέρνηση.
Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι καταγγελίες για δόσεις εμβολίων οι οποίες για διάφορους λόγους λήγουν και καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων, αλλά και τα ερωτήματα για το πώς θα καταφέρουν να εμβολιαστούν πληθυσμοί ιδίως ακριτικών περιοχών, όπου δεν υπάρχουν εμβολιαστικά κέντρα και επαρκές ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.
Δεν υπάρχουν ημερομηνίες για επαναληπτική δόση
Το αλαλούμ που επικρατεί τόσο στο κομμάτι του εμβολιασμού των ηλικιωμένων όσο και στον σχεδιασμό των εμβολι-αστικών κέντρων δεν έχει τέλος. Και ενώ στις μακέτες της περίφημης επιχείρησης «Ελευθερία» όλα έδειχναν ότι το καλοκαίρι θα βρούμε πράγματι την ελευθερία μας, η κυβέρνηση λογάριαζε χωρίς τον ξενοδόχο. Τελικά η έλλειψη εμ-βολίου πανευρωπαϊκά έκανε χίλια κομμάτια τις μακέτες και τις πολιτικές δηλώσεις για ελπίδα, αφήνοντας την ίδια εκ-τεθειμένη και τους πολίτες μπερδεμένους. Μια επικίνδυνη συνθήκη με δεδομένο ότι ο χειμώνας μόλις ξεκινάει, το Εθνικό Σύστημα Υγείας παραμένει πιεσμένο και οι γιατροί εδώ και έντεκα μήνες αντιμετωπίζουν μια πρωτόγνωρη κατάσταση χωρίς ουσιαστική στήριξη, απολύτως εξουθενωμένοι.
Δεκάδες καταγγελίες υπερηλίκων που προσπαθούν να φτάσουν στο τέλος αυτής της ψυχοφθόρας διαδρομής φέρνουν στην επιφάνεια το χάος που επικρατεί. Ανθρωποι με σοβαρά κινητικά προβλήματα καλούνται στην καλύτερη περίπτωση να βρουν τρόπο να μετακινηθούν στο πλησιέστερο νοσοκομείο για να εμβολιαστούν και σε πολλές περιπτώσεις να μετα-κινηθούν σε άλλο νησί από αυτό στο οποίο διαμένουν. Δεν λείπουν και οι περιπτώσεις ηλικιωμένων που ενημερώνονται ότι στο νοσοκομείο που θα πάνε για την πρώτη δόση δεν υπάρχει διαθέσιμο ραντεβού για… τη δεύτερη.
Τραγέλαφος καθώς ο ΕΟΔΥ δεν δίνει οδηγίες
Το Documento φέρνει στο φως μια από τις πολλές τραγελαφικές ιστορίες, η οποία αποτυπώνει ανάγλυφα το πρόβλημα. Πρόκειται για το δράμα μιας 90χρονης η οποία ζει στο Γαλαξίδι Φωκίδας και έλαβε μήνυμα προκειμένου να εμβολιασ-τεί στον Βόλο, σε απόσταση μεγαλύτερη των 200 χιλιομέτρων από την οικία της. Η 90χρονη ασφαλώς δεν είναι το μο-ναδικό παράδειγμα.
Παρότι τέτοια περιστατικά δεν αποτελούν τον κανόνα, οι καταγγελίες είναι πολλές, συγκριτικά και με τις λίγες ημέρες λειτουργίας της πλατφόρμας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό άλλης 90χρονης, η οποία δεν μπορεί να μεταβεί σε κέντρο εμβολιασμού λόγω κινητικών προβλημάτων. Σύμφωνα με την κόρη της, η οποία έκλεισε το ραντεβού ηλεκτρο-νικά, ακόμη και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) αδυνατεί να δώσει έστω κατευθυντήριες οδηγίες.
Δυστυχώς, και όπως έχει επισημάνει ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και υπεύθυνος για τον εμβολιασμό Μάρ. Θεμιστοκλέους, το εμβόλιο της Pfizer έχει περίπλοκες προδιαγραφές, αφού διατηρείται σε θερμοκ-ρασίες -80°C και για εξαιρετικά περιορισμένο χρονικό διάστημα μπορεί να φυλάσσεται σε θερμοκρασίες 2-8ºC. Ως αποτέλεσμα καθίσταται απαγορευτικός ο κατ’ οίκον εμβολιασμός, ο οποίος θα εξυπηρετούσε ανθρώπους που αντιμε-τωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στη μετακίνησή τους.
Ραντεβού σε αποστάσεις 600 χιλιομέτρων
Την ίδια στιγμή πάντως που οι υπερήλικες αντιμετωπίζουν τις προαναφερόμενες δυσκολίες κι ενώ την περίοδο αυτή εμβολιάζονται μόνο άνθρωποι άνω των 85 ετών, μήνυμα προκειμένου να εμβολιαστεί έλαβε –προφανώς από λάθος– ένας άντρας μόλις 50 ετών. Ο ίδιος, σύμφωνα με όσα κατήγγειλε, δεν είχε κάνει ποτέ αίτηση, αφού εκτός των άλλων χαίρει άκρας υγείας. Τα παράδοξα και ενδεικτικά του αλαλούμ ωστόσο δεν σταματούν εδώ, αφού ο συγκεκριμένος πολίτης κλήθηκε να εμβολιαστεί στο νοσοκομείο της Δράμας ενώ διαμένει στην Αθήνα. Με άλλα λόγια, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ζήτησαν να ταξιδέψει σχεδόν 650 χιλιόμετρα! «Το επιτελικό κράτος με στέλνει στη Δράμα για εμβόλιο, προφανώς κατά λάθος… Φυσικά δεν ζήτησα ποτέ να κάνω το εμβόλιο ούτε προηγούμαι στη σειρά εμβολιασμού. Θα το κάνω μόλις είναι εύλογο για την ηλικία μου και, δεδομένης της υγιούς μου κατάστασης, μάλλον θα το κάνω από τους σχεδόν τελευταίους. Πολύ θα ήθελα το ταξίδι βέβαια, αλλά μάλλον πρόκειται για σκόιλ ελικικού» σχολίασε ο ίδιος σκωπτικά.
Σοβαρά προβλήματα παρατηρούνται εν τω μεταξύ και στα νησιά. Ηλικιωμένοι οι οποίοι μπήκαν στην πλατφόρμα προκειμένου να κλείσουν ραντεβού βρέθηκαν προ εκπλήξεως όταν τους ζητήθηκε να επιβιβαστούν στο πλοίο της γραμμής και να ταξιδέψουν σε άλλο νησί προκειμένου να εμβολιαστούν. Σύμφωνα με καταγγελίες των ιδίων αλλά και υγειονομικών, υπερήλικας από τη Σύρο, η οποία σημειωτέον είναι πρωτεύουσα των Κυκλάδων και ως εκ τούτου θα έπρεπε να αποτελεί σημαντικό κέντρο εμβολιασμού, κλήθηκε να ταξιδέψει στη Θήρα, ενώ του προτάθηκε ως εναλλακτική η Νάξος. Οφείλει δηλαδή να κάνει ταξίδι το οποίο με συμβατικό πλοίο έχει διάρκεια τριών ωρών, καταβάλλοντας μάλιστα από την τσέπη του το αντίτιμο του εισιτηρίου. Την ίδια ώρα, σε ηλικιωμένο από την Κω έκλεισαν ραντεβού σε εμβολιαστικό κέντρο στη Ρόδο, ενώ σε ηλικιωμένο από τη Ναύπακτο στον Βόλο.
Συμπίπτουν ακόμη και οι ώρες των ραντεβού
Κι ενώ το δεύτερο κύμα της πανδημίας βρίσκεται εν εξελίξει, ο ιατρικός κόσμος κάνει λόγο για τρίτο κύμα το οποίο βρίσκεται προ των πυλών. Το υγειονομικό προσωπικό της χώρας δεν έχει προλάβει να μετρήσει τις πληγές του και γιατροί – νοσηλευτές βρίσκονται αντιμέτωποι με ολοένα και μεγαλύτερες δυσκολίες, αφού η ανοργανωσιά ως προς τον εμβολιασμό κυριαρχεί.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα της ομοσπονδίας νοσοκομειακών γιατρών (ΟΕΝΓΕ) Πάνο Παπανικολάου, «υπάρ-χει πληθώρα καταγγελιών από γιατρούς της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης ότι κλείνονται ραντεβού για τις επό-μενες μέρες σε ηλικιωμένα άτομα σε εμβολιαστικά κέντρα νοσοκομείων, χωρίς σε πολλές περιπτώσεις οι αρμόδιοι των νοσοκομείων να έχουν καμία ενημέρωση και να μην έχει γίνει καμία απολύτως προετοιμασία».
«Σε άλλες περιπτώσεις» συμπληρώνει στο Documento ο Π. Παπανικολάου «δίνονται εκτάκτως εντολές από τις διοικήσεις για επιστράτευση γιατρών από τις 8 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ για τη στελέχωση αυτών των εμβολιαστικών κέντρων, χωρίς να υπάρχει κανένας σοβαρός προγραμματισμός και πρόβλεψη για την υπερωριακή αποζημίωση αυτών των ανθρώπων. Μάλιστα σε μερικά νοσοκομεία η εντολή αυτή αφορά ειδικευμένους και ειδικευόμενους γιατρούς τελείως άσχετους με τον εμβολιασμό ειδικοτήτων» καταλήγει ο ίδιος.
Σαν να μη φτάνουν όλα τα παραπάνω, από αύριο Δευτέρα υπερήλικες καλούνται να εμβολιαστούν στο Νοσοκομείο Παίδων, με ό,τι κινδύνους αυτό συνεπάγεται για τους ίδιους. Σύμφωνα με τον Π. Παπανικολάου, «έκπληκτοι οι γιατροί του νοσοκομείου Παίδων “Αγλαΐα Κυριακού” πληροφορήθηκαν ότι τις επόμενες μέρες θα λειτουργήσει και το νοσοκομείο τους ως εμβολιαστικό κέντρο για υπερήλικες ασθενείς».
Τα παρατράγουδα βέβαια δεν έλειψαν ούτε κατά τη διαδικασία του εμβολιασμού ιδιωτών γιατρών. Οπως λέει ο γενικός γραμματέας της ΟΕΝΓΕ: «Υπάρχουν καταγγελίες από ιδιώτες γιατρούς ότι το σύστημα δυσλειτουργεί. Δεν βρίσκουν ραντε-βού για να εμβολιαστούν και σε πολλές περιπτώσεις βρίσκουν μόνο το πρώτο ραντεβού, ενώ δεν βρίσκουν για την επανάλη-ψη. Επίσης υπάρχουν νέες καταγγελίες από εκπροσώπους των οδοντιάτρων ότι δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτήν τη νέα πλατ-φόρμα». «Υπενθυμίζουμε» καταλήγει ο Π. Παπανικολάου «ότι οι οδοντίατροι είναι ομάδα ιδιαιτέρως υψηλού κινδύνου για τη μετάδοση του κορονοϊού».
Και ενώ παρά τα σοβαρά προβλήματα οι υπερήλικες βλέπουν φως στο τούνελ, δεδομένου ότι προηγούνται στον εμβολιασμό, οι υγειονομικοί καταγγέλλουν ότι πολλά από τα ραντεβού έχουν κλειστεί τις ίδιες ημέρες και ώρες κατά τις οποίες είναι προγραμματισμένος ο δικός τους επαναληπτικός εμβολιασμός.
Εμβολιαστικά κέντρα
Από 1.018 έπεσαν σε 144 και… βλέπουμε
Σύμφωνα με την αρχική ενημέρωση του υπουργείου Υγείας σχετικά με τον αριθμό των εμβολιαστικών κέντρων, θα ήταν 1.018 και θα παρείχαν δυνατότητα να εμβολιαστούν πάνω από 2 εκατ. πολίτες τον μήνα. Η έλλειψη εμβολίων ωστόσο έριξε τον αρχικό ελπιδοφόρο σχεδιασμό στα βράχια. Το γεγονός αυτό το αποδέχτηκε το ίδιο το υπουργείο Υγείας, το οποίο με άτυπη ανακοίνωσή του ενημέρωσε ότι «από τις 20 Ιανουαρίου, στα εμβολιαστικά κέντρα νοσοκομείων του ΕΣΥ προστίθενται και τίθενται σε λειτουργία τα πρώτα 144 εμβολιαστικά κέντρα των κέντρων υγείας σε όλη τη χώρα». Σύμφωνα με την ενημέρωση, ο αριθμός αυτός θα αυξάνεται σταδιακά, με βάση τον διαθέσιμο αριθμό εμβολίων. Η απόφαση αυτή, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε αντιδράσεις από γιατρούς και νοσηλευτές, οι οποίοι σημειώνουν ότι «προτού ακόμη ξεκινήσει ο εμβολιασμός των ευπαθών πληθυσμών καταρρέει σαν πύργος από τραπουλόχαρτα ο περιβόητος σχεδιασμός της κυβέρνησης».
Με άλλα λόγια, όχι απλώς δεν δημιουργήθηκαν τα 1.018 εμβολιαστικά κέντρα για τα οποία είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση, αλλά πλέον οι νοσοκομειακοί γιατροί υποχρεώνονται να εμβολιάζουν τον γενικό πληθυσμό μες στα νοσοκομεία, πράγμα το οποίο δεν προβλεπόταν. Οι ίδιοι ευλόγως διερωτώνται πώς θα πραγματοποιηθεί ο εμβολιασμός στα δημόσια νοσοκομεία, τα οποία παρα-μένοντας ανοχύρωτα υφίστανται τεράστιο φόρτο από το δεύτερο κύμα της πανδημίας, αλλά και πώς ακριβώς σκοπεύει η κυβέρνηση να στελεχώσει τα εμβολιαστικά κέντρα, τα οποία προβλέπε-ται να έχουν δωδεκάωρη βάρδια. Παράλληλα, επισημαίνουν τους σοβαρούς κινδύνους που α-πορρέουν από το γεγονός ότι οι γιατροί θα περιθάλπουν περιστατικά κορονοϊού ενώ παράλληλα θα καλούνται να εμβολιάσουν υγιή πληθυσμό. Εκφράζουν εύλογες φοβίες για τις συνθήκες συ-νωστισμού και συγχρωτισμού του υγιούς πληθυσμού με τους ασθενείς που θα προσέρχονται στα νοσοκομεία.
