Φαγωμάρα και εκπλήξεις από το κόμμα των Τόρηδων στη διαδικασία αντικατάστασης αρχηγού.
Το κόμμα των Συντηρητικών φημίζεται για την τάση του να παράγει δράματα όταν έχει να διαχειριστεί μια αλλαγή ηγεσίας.
Η παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον υπό το βάρος των αλλεπάλληλων σκανδάλων πυροδότησε μια φρενήρη κούρσα διαδοχής, στην οποία τα αλληλομαχαιρώματα και οι εκπλήξεις δεν λείπουν.
Το Συντηρητικό Kόμμα, ύστερα από δώδεκα χρόνια στην εξουσία, αναζητεί τον επόμενο ηγέτη που θα μπορεί να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις του αυξημένου πληθωρισμού και της ακρίβειας της ενέργειας, αλλά και που θα θεραπεύσει τις πληγές που άφησε ο Τζόνσον. Τα μέλη του κόμματος θα έχουν δύο επιλογές, οι οποίες θα γίνουν γνωστές την Πέμπτη 21 Ιουλίου, έπειτα από αλλεπάλληλες ψηφοφορίες των Τόρηδων βουλευτών.
Στην τελευταία ψηφοφορία ο πρώην υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σουνάκ συγκέντρωσε πάνω από 100 ψήφους, γεγονός που τον φέρνει φαβορί για την πρώτη θέση. Έτσι, αφήνει τις Πένι Μόρντοντ, Λιζ Τρας, Κέμι Μπάντενοκ και τον Τομ Τάγκεντατ να μάχονται για τη δεύτερη θέση του υποψηφίου που θα τεθεί στην εκλογική βάσανο του συνεδρίου των Συντηρητικών τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Όλα αυτά όμως μπορούν κάλλιστα να ανατραπούν εάν η πρόταση δυσπιστίας της κυβέρνησης εναντίον του εαυτού της περάσει στη Βουλή των Κοινοτήτων τη Δευτέρα. Το ενδεχόμενο φαίνεται εντελώς απίθανο να συμβεί, αφού θα σημαίνει ότι η Βρετανία θα πάει σε γενικές εκλογές και οι Συντηρητικοί υπολείπονται των Εργατικών στις δημοσκοπήσεις.
Απίθανο να υπάρξουν πρόωρες εκλογές
Βέβαια, εάν ο νέος πρωθυπουργός το θελήσει, μπορεί να προκηρύξει πρόωρες γενικές εκλογές προκειμένου να πάρει φρέσκια εντολή από τους πολίτες. Ωστόσο, αυτή η επιλογή είναι ένα στοίχημα. Αν και ο Τζόνσον κέρδισε μεγάλη πλειοψηφία στις εκλογές του Δεκεμβρίου του 2019, επιτρέποντάς του να προχωρήσει την ατζέντα του για το Brexit, η απόφαση της Τερέζα Μέι να προκηρύξει πρόωρες εκλογές το 2017 είχε αποτέλεσμα το Συντηρητικό Κόμμα να χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, γεγονός που την οδήγησε αργότερα σε παραίτηση τον Ιούνιο του ίδιου έτους.
Ωστόσο, οι πρόωρες εκλογές δεν φαίνονται πιθανές σήμερα. Το Εργατικό Κόμμα επιχείρησε να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης τόσο εναντίον του Τζόνσον όσο και της κυβέρνησης σε μια προσπάθεια να πυροδοτήσει γενικές εκλογές. Ωστόσο, ο Τζόνσον με ένα μίνι κοινοβουλευτικό πραξικόπημα εμπόδισε τη συζήτηση, προκαλώντας σάλο στην αντιπολίτευση. Η κυβέρνηση αποφάσισε να ζητήσει τη Δευτέρα ψήφο εμπιστοσύνης για να κατευνάσει τα πνεύματα.
Θα τα κάνει όλα όπως η Μάργκαρετ
Από τους πέντε υποψήφιους που έχουν απομείνει, εκείνος που συγκεντρώνει μέχρι στιγμής τις περισσότερες ψήφους είναι ο πρώην υπουργός Ρίσι Σουνάκ. Ο Σουνάκ ήταν ο ένας από τους δύο υπουργούς που παραιτήθηκαν πρώτοι και προκάλεσαν τις αλυσιδωτές παραιτήσεις που ανάγκασαν τον Μπόρις Τζόνσον να αποχωρήσει.
Ο 42χρονος οικονομολόγος έγινε το πρόσωπο της κυβέρνησης μες στην πανδημία αφού έδωσε γενναίες, για τα δεδομένα των Τόρηδων, οικονομικές ενισχύσεις σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Όμως τους τελευταίους μήνες έχει πέσει στην αφάνεια και την ανυποληψία στο κόμμα και στους ψηφοφόρους καθώς κατηγορείται ότι δεν έκανε αρκετά για να αναχαιτίσει τη ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού. Το γεγονός όμως ότι ήταν ένας από αυτούς που έδωσε το έναυσμα για την τελική αποχώρηση του Τζόνσον του πιστώνεται θετικά. Εάν εκλεγεί, υπόσχεται ότι «θα τρέξει την οικονομία όπως η Θάτσερ»…
Η Πένι Μόρντοντ είναι το αουτσάιντερ
Η έκπληξη της διαδικασίας είναι αναμφισβήτητα η 49χρονη Πένι Μόρντοντ. Η υφυπουργός Εμπορίου ήταν η μόνη –μαζί με τον Τζέρεμι Χαντ– ανάμεσα στους οχτώ αρχικούς υποψηφίους για το χρίσμα που δεν είχε πρωτοκλασάτο χαρτοφυλάκιο. Η σχετικά άγνωστη Μόρντοντ είναι δεύτερη σε ψήφους και συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να περάσει στην τελική ψηφοφορία για την ηγεσία. Αν τα καταφέρει τελικά, θα έχει αφήσει πίσω της επιφανή μέλη της κυβέρνησης Τζόνσον, όπως η Λιζ Τρας και ο Ναντίμ Ζαχάβι.
Η Μόρντοντ κάνει επίκληση στο πατριωτικό συναίσθημα των Τόρηδων: φροντίζει να τονίζει συχνά ότι έχει υπηρετήσει στο Βασιλικό Ναυτικό, ενώ χρησιμοποιεί σοβινιστική ρητορική για να υποστηρίξει το Brexit. Η υποστήριξη στο πρόσωπό της προέρχεται κυρίως από βουλευτές που εκλέχτηκαν το 2019 στο βρετανικό κοινοβούλιο, γεγονός διόλου τυχαίο. Η Μόρντοντ καλλιεργεί το προφίλ της άφθαρτης από τα σκάνδαλα που ταλανίζουν την κυβέρνηση τα τελευταία δυο χρόνια και οι καινούργιοι βουλευτές βλέπουν στο πρόσωπό της την ενσάρκωση της ρήξης με το «αμαρτωλό» παρελθόν.
Στο απόγειο οι τρικλοποδιές μέσα στο κόμμα
Το πρώτο «θύμα» της εσωκομματικής φαγωμάρας ήταν ο πρώην υπουργός Υγείας Σατζίντ Τζαβίντ, ο οποίος αναγκάστηκε να αποσύρει την υποψηφιότητά του επειδή αποκαλύφθηκε ότι παλιότερα χρησιμοποιούσε το καθεστώς μη μόνιμου κατοίκου για να διατηρεί offshore εταιρείες ώστε να αποφεύγει την πληρωμή φόρων. Έπειτα η Λιζ Τρας, τρίτη σε ψήφους, κατηγορήθηκε ότι χρησιμοποίησε αθέμιτες μεθόδους και προσωπικές επιθέσεις εναντίον της Μόρντοντ για να καταφέρει να την προσπεράσει.
Επίσης, ο χαμένος από τον πρώτο γύρο πρώην υπουργός Τζέρεμι Χαντ υποστήριξε τον Σουνάκ έναντι της Μόρντοντ. Ακόμη και ο λόρδος Φροστ, πρώην επικεφαλής της διαπραγμάτευσης του Brexit, εξέφρασε την αντίθεσή του προς τη Μόρντοντ και υπέρ της Τρας, ενώ πίεσε τους υποψηφίους με λίγες ψήφους να παραιτηθούν υπέρ της υπουργού Εξωτερικών.