Η Σκα Κέλερ, ευρωβουλευτής και συμπρόεδρος των Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μιλάει αποκλειστικά στο Documento για την ελληνική κρίση, τη διακυβέρνηση Τσίπρα, αλλά και τη σκληρή στάση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απέναντι στη χώρα μας.
Τάσσεται ανοιχτά κατά της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, αλλά συμφωνεί μαζί του στην ανάγκη ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Πιστεύει ότι η άκαμπτη στάση των δανειστών, που οδήγησε σε ασφυξία την οικονομία μας και σε καταστροφικές επιπτώσεις για την ελληνική κοινωνία, οφείλεται εν μέρει και στο γεγονός ότι έχουμε αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα, ενώ σχολιάζοντας τα δύο χρόνια διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι ο Αλέξης Τσίπρας πάλεψε σκληρά για τη χώρα μας, κάτι που δεν είχαν δει, όπως λέει, στις προηγούμενες κυβερνήσεις.
Εχει καταθέσει αίτημα με το κόμμα των Πρασίνων για την αντικατάσταση της Συνθήκης του Δουβλίνου, καθώς θεωρεί ότι είναι άδικη και αναποτελεσματική, αφού όλο το βάρος της προσφυγικής κρίσης πέφτει στις χώρες πρώτης υποδοχής, δηλαδή στην Ελλάδα και την Ιταλία. Ωστόσο, υπερασπίζεται την πολιτική «ανοιχτών συνόρων» της Ανγκελα Μέρκελ, εξηγώντας ότι αποτέλεσε ανθρωπιστική απάντηση απέναντι σε μια ανυπόφορη κατάσταση για τους πρόσφυγες και κατακρίνει την αρνητική στάση χωρών όπως η Ουγγαρία στο προσφυγικό.
Η Σκα Κέλερ, 35 χρόνων σήμερα, αναδείχθηκε ως το νέο πολιτικό αστέρι στην Ευρώπη πριν από τρία χρόνια, υποσκελίζοντας μεγαλύτερους σε ηλικία και σαφώς πιο διάσημους υποψηφίους προέδρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς ήταν η νεότερη υποψήφια –μετά τον Αλ. Τσίπρα– για την προεδρία της Κομισιόν με το κόμμα των Ευρωπαίων Πρασίνων.
Η Γερμανίδα ευρωβουλευτής γεννήθηκε στο Γκούμπεν του Βρανδεμβούργου, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία, και όπως είχε πει σε πρόσφατη επίσκεψή της στην Ελλάδα: «Εγώ γεννήθηκα στην Ανατολική Γερμανία και είμαι από τους τυχερούς, γιατί είδα να πέφτουν τα σύνορα». Σπούδασε ισλαμικές σπουδές, τουρκολογία και εβραϊκές σπουδές στο Βερολίνο και στο Πανεπιστήμιο Σαμπαντσί της Κωνσταντινούπολης, γι’ αυτό και όταν εξελέγη ευρωβουλευτής με τους Πρασίνους εντάχθηκε σε επιτροπές για ζητήματα μετανάστευσης και για τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την Τουρκία. Το 2001 έγινε μέλος της νεολαίας του κόμματος των Πρασίνων και το 2009 εξελέγη ευρωβουλευτής του.
Παντρεμένη από το 2008 με τον 37χρονο Φινλανδό ακτιβιστή Μάρκους Ντρέικ, η Σκα Κέλερ είναι η πλέον πολύγλωσση πολιτικός του Ευρωκοινοβουλίου, καθώς γνωρίζει έξι γλώσσες, ενώ έχει ζήσει σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, μοιράζοντας τον χρόνο της πλέον ανάμεσα στο Βερολίνο, τις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο.
Είχε επισκεφτεί την Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 2015 και είχε συμμετάσχει στην κεντρική προεκλογική ομιλία του Αλ. Τσίπρα στο Σύνταγμα, απευθύνοντας χαιρετισμό και δηλώνοντας τη στήριξή της στον ΣΥΡΙΖΑ. Την τελευταία φορά που βρέθηκε στη χώρα μας, τον Νοέμβριο του 2016, συμμετείχε σε εκδήλωση των Οικολόγων Πρασίνων, στέλνοντας μηνύματα για το προσφυγικό και το μέλλον της Ευρώπης.
Απέναντι στη Λευκή Βίβλο του Γιούνκερ και τις επιδιώξεις ορισμένων Ευρωπαίων ηγετών –συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίδας καγκελαρίου Μέρκελ– για μία Ευρωπαϊκή Ενωση πολλών ταχυτήτων, η Σκα Κέλερ είχε από τότε προτάξει την ενιαία Ευρώπη της κοινής φορολογίας, της κοινής οικονομίας και της κοινωνικής πολιτικής, αλλά και της κοινής προσέγγισης για την κλιματική αλλαγή.
Πιστεύετε ότι η «συνταγή» των δανειστών για το ελληνικό πρόγραμμα ήταν εξαρχής λανθασμένη, όπως άλλωστε έχει παραδεχτεί και το ΔΝΤ;
Η συνταγή έχει προφανώς αποτύχει. Εχοντας στο επίκεντρό της τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη λιτότητα, δεν είχε μόνο καταστροφικές κοινωνικές επιπτώσεις, αλλά επέφερε και ασφυξία στην οικονομική ανάκαμψη! Το γεγονός ότι, παρ’ όλα τα σκληρά μέτρα που επιβλήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το ύψος του ελληνικού χρέους παραμένει μη βιώσιμο δείχνει ξεκάθαρα την αποτυχία της πορείας που ακολουθήθηκε. Επιπλέον, η ΕΕ υπολείπεται στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ανισορροπιών στην ευρωζώνη: χαρακτηριστικό παράδειγμα συνεχίζει να αποτελεί το υπερβολικά μεγάλο γερμανικό πλεόνασμα, το οποίο, σε μεγάλο βαθμό, δεν έχει ακόμη αντιμετωπιστεί.
Γιατί η Γερμανία ήθελε οπωσδήποτε τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα από το 2010;
Οφείλεται κυρίως σε πολιτικούς λόγους το γεγονός ότι ο γερμανικός «μεγάλος συνασπισμός» συνεχίζει να απαιτεί τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, το οποίο βλέπει ως σύμμαχο όταν πρόκειται για απαιτήσεις που περιλαμβάνουν σκληρές δημοσιονομικές περικοπές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Την ίδια στιγμή, όμως, η γερμανική κυβέρνηση δεν είναι πρόθυμη να αναγνωρίσει αυτό που το ΔΝΤ έχει αναλύσει πολύ καθαρά: ότι το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο και μια ελάφρυνσή του είναι αναπόφευκτη – αίτημα το οποίο υποστηρίζω και εγώ.
Πού οφείλεται κατά την άποψή σας η άκαμπτη στάση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε ό,τι αφορά το ελληνικό πρόγραμμα; Εχει να κάνει μόνο με την προσωπική του ιδεοληψία ή μήπως και με τον ρόλο του στη γερμανική κυβέρνηση, ειδικά τώρα που κυκλοφορούν φήμες ότι το SPD έχει συμφωνήσει με την Ανγκελα Μέρκελ να τον απομακρύνει μετά τις εκλογές;
Η σκληρή γραμμή του Σόιμπλε οφείλεται σαφώς στο στενά προσωπικό του συμφέρον να ικανοποιήσει το κεντροδεξιό εκλογικό σώμα. Αντικατοπτρίζει επίσης το πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται τον τρόπο με τον οποίο θα έπρεπε να λειτουργεί η Ευρώπη. Οι επικείμενες εκλογές στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο θα είναι κρίσιμες για να αλλάξουμε αυτή την πολιτική. Και είναι ακριβώς αυτό για το οποίο αγωνιζόμαστε εμείς οι Πράσινοι.
Δεν είναι βιώσιμο να επιβληθούν περισσότερα μέτρα, περισσότερες περικοπές και υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα για χρόνια. Και επίσης δεν είναι δίκαιο
Προσωπικά, κρίνετε απαραίτητη τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα;
Όχι. Αλλά για μένα το ερώτημα ποιος ηγείται των πολιτικών που επιβάλλονται είναι λιγότερο σημαντικό από την απαίτησή μας να αντικαταστήσουμε επιτέλους τις μονόπλευρες πολιτικές λιτότητας, που συνεχίζει να προωθεί και το ΔΝΤ, με την πολιτική μιας βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης.
Θεωρείτε δίκαιο, ακόμη και λογικό, να επιβάλουν οι πιστωτές μας λήψη μέτρων και ψήφιση νόμων για μετά το 2018, δεσμεύοντας έτσι και επόμενες κυβερνήσεις;
Όχι. Δεν είναι βιώσιμο να επιβληθούν περισσότερα μέτρα, περισσότερες περικοπές και υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα για χρόνια. Και επίσης δεν είναι δίκαιο.
Πιστεύετε πως το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχουμε αριστερή κυβέρνηση ώθησε τους θεσμούς (ΕΕ – ΕΚΤ – ΔΝΤ) στην άσκηση μεγαλύτερων πιέσεων προς την Ελλάδα και για πολιτικούς λόγους;
Αυτό είναι οπωσδήποτε αλήθεια σε ό,τι αφορά τον Β. Σόιμπλε και ορισμένους άλλους υπουργούς Οικονομικών , που είδαν την αριστερή προοδευτική ατζέντα της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα ως πρόκληση απέναντι στη δική τους συνεχιζόμενη νεοφιλελεύθερη πορεία, οι ατέλειες της οποίας έχουν γίνει πλέον τόσο πολύ προφανείς.
Έχετε γνωρίσει προσωπικά τον Ελληνα πρωθυπουργό και μάλιστα είχατε έρθει στην Αθήνα στην τελευταία προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του. Πώς κρίνετε τα δύο χρόνια διακυβέρνησης Τσίπρα;
Στις Βρυξέλλες κατόρθωσε να γίνει ονομαστός για τις σκληρές του διαπραγματεύσεις, προκειμένου να μας αφήσει περισσότερα περιθώρια για έναν πιο αριστερό ελιγμό στις διαπραγματεύσεις. Πάλεψε σκληρά για την Ελλάδα, κάτι το οποίο δεν έχουμε δει στις προηγούμενες κυβερνήσεις. Υπό τη δική του ηγεσία και ευθύνη η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα, όπως για παράδειγμα στην είσπραξη φόρων και στον πόλεμο κατά της διαφθοράς.
Η Ελλάδα έχει κάνει πρόοδο, επίσης, και σε άλλους τομείς, όπως η απόκτηση ιθαγένειας από μετανάστες και το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια.
Προβλέπετε ότι οι γερμανικές εκλογές θα οδηγήσουν σε έναν ακόμη μεγάλο συνασπισμό; Μπορεί η συμμαχία των Πρασίνων με την Αριστερά να σπάσει αυτό το «μονοπώλιο» στη Γερμανία;
Οι Γερμανοί Πράσινοι αγωνίζονται για να προστατεύσουν το περιβάλλον μας και τον πλανήτη, για μια ανοιχτή κοινωνία και μια πράσινη οικονομία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτές οι εκλογές θα είναι αποφασιστικής σημασίας, επίσης, και για τον τρόπο με τον οποίο θα πορευτεί η Ευρώπη. Αλλά χρειαζόμαστε συμμάχους προκειμένου να το πετύχουμε αυτό. Αυτοί οι σύμμαχοι, όμως, πρέπει να έχουν τουλάχιστον τις ίδιες βασικές ιδέες με εμάς.
Ο Σόιμπλε και άλλοι υπουργοί Οικονομικών είδαν την αριστερή προοδευτική ατζέντα της κυβέρνησης Τσίπρα ως πρόκληση απέναντι στη δική τους συνεχιζόμενη νεοφιλελεύθερη πορεία, οι ατέλειες της οποίας έχουν γίνει πλέον τόσο πολύ προφανείς
Πιστεύετε ότι η Ευρώπη έχει διαχειριστεί εξαρχής με λάθος τρόπο το προσφυγικό ζήτημα; Τι θα έπρεπε να είχε κάνει;
Το πρόβλημα είναι η Συνθήκη του Δουβλίνου. Είναι άδικο και αναποτελεσματικό, επειδή για όσους αναζητούν άσυλο στην Ευρώπη ρίχνει όλη την ευθύνη στα κράτη-μέλη πρώτης υποδοχής, όπως είναι η Ελλάδα και η Ιταλία. Εμείς, οι Πράσινοι, έχουμε εδώ και καιρό ζητήσει να αντικατασταθεί η Συνθήκη του Δουβλίνου από ένα δίκαιο σύστημα, στο οποίο όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αναλάβουν ισότιμα το δικό τους μερίδιο ευθύνης και στο οποίο οι προτιμήσεις όσων αναζητούν άσυλο σε ένα συγκεκριμένο κράτος-μέλος θα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Συμφωνείτε με τη λογική των «ανοιχτών συνόρων» της Ανγκελα Μέρκελ ή θεωρείτε πως μας οδήγησε σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις, χωρίς σαφή διαχωρισμό μεταξύ προσφύγων και παράτυπων μεταναστών, με αποτέλεσμα το κλείσιμο συνόρων από μια σειρά ευρωπαϊκών και άλλων χωρών και τον εγκλωβισμό προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα;
Η παροχή καταφυγίου στους πρόσφυγες ήταν μια ανθρωπιστική απάντηση σε μια ανυπόφορη κατάσταση. Η Ουγγαρία αρνήθηκε να φροντίσει για τους πρόσφυγες, που προέρχονταν κυρίως από τη Συρία. Ηταν μια κίνηση αλληλεγγύης το να τους επιτραπεί η είσοδος στη Γερμανία. Και τα άλλα κράτη-μέλη έπρεπε να μας ακολουθήσουν σε αυτή την πολιτική, αντί να κλείσουν τα σύνορά τους.
Υπό την ηγεσία Τσίπρα η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα, όπως για παράδειγμα στην είσπραξη φόρων και στον πόλεμο κατά της διαφθοράς