Νομικές κινήσεις ΕΕ για την καταγγελλόμενη μιντιακή μονοκρατορία του Ορμπάν.
Στην αρχή ήταν η «Népszabadság», το Origo και το Index και πλέον ο Klubrádió. Η μια μετά την άλλη οι ανεξάρτητες δημοσιογραφικές φωνές της Ουγγαρίας οδηγούνται είτε στην εξαγορά από φιλοκυβερνητικά συμφέροντα είτε στη φίμωση, όπως συνέβη πρόσφατα με τον Klubrádió.
Ο ανεξάρτητος ραδιοφωνικός σταθμός, ο οποίος για χρόνια έδινε φωνή σε όσους επικρίνουν τις πολιτικές του πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν, σίγησε και έχασε την προσωρινή άδεια λειτουργίας του.
Στην υπόθεση έχουν παρέμβει ήδη οι Βρυξέλλες. Την περασμένη Τρίτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, κίνησε νομική διαδικασία κατά της Ουγγαρίας, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση Ορμπάν δεν συμμορφώθηκε με τους κανόνες της ΕΕ για τις τηλεπικοινωνίες.
Πολύ νωρίτερα είχαν αντιδράσει αρκετοί φορείς στην επικείμενη δικαστική απόφαση με την οποία θα έχανε –όπως και συνέβη– την προσωρινή άδεια ο ανεξάρτητος ραδιοφωνικός σταθμός. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ) μαζί με τους εταίρους της Media Freedom Rapid Response (MFRR) είχαν εκφράσει τη σοβαρή ανησυχία τους για τη δικαστική απόφαση προειδοποιώντας ότι η φίμωση του Klubrádió θα έχει εκτεταμένες επιπτώσεις σε ό,τι απέμεινε από τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης και την ανεξάρτητη δημοσιογραφία στη χώρα.
«Αυτή η απόφαση αποτελεί σημαντική νίκη για το κυβερνών κόμμα και τον πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν στην εκστρατεία που έχουν ξεκινήσει εδώ και χρόνια με στόχο να καταστρέψουν έναν από τους τελευταίους ανεξάρτητους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς που δίνουν φωνή σε όσους επικρίνουν την κυβέρνηση» αναφέρεται σε κοινή ανακοίνωση των οργανώσεων.
Ακόμη κι αν ο σταθμός κέρδιζε την έφεση δεν θα μπορούσε να επιστρέψει αμέσως στον αέρα, καθώς εκκρεμούσε η προσφυγή αντίπαλου ραδιοτηλεοπτικού φορέα για την ίδια συχνότητα. Η χρονοβόρα διαδικασία συντελούσε στο να εγκλωβιστεί ο Klubrádió με νόμιμο τρόπο και να οδηγηθεί νομότυπα στη φίμωση.
Μάλιστα στην κοινή δήλωση των φορέων αναφερόταν χαρακτηριστικά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να μείνει αμέτοχη στην εξαφάνιση του ανεξάρτητου σταθμού από τα ραδιοκύματα και οι σχετικές νομικές διαδικασίες κινήθηκαν πριν από λίγα 24ωρα. «Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεργαστεί αμέσως με την ουγγρική κυβέρνηση για να βρει λύση που θα επιτρέψει στον Klubrádió να παραμείνει στον ραδιοφωνικό αέρα, τουλάχιστον έως ότου επιλυθεί η τρέχουσα νομική διαφορά» σημειωνόταν στην ανακοίνωση.
Ακόμη, υπογραμμιζόταν σχετικά με τη στάση της κυβέρνησης Ορμπάν ότι είναι σημαντικό να αναγνωριστεί από την επιτροπή πως «αυτό που συμβαίνει με το Klubrádió, όπως ακριβώς και η κατάσταση που αντιμετώπισαν άλλα ανεξάρτητα Μέσα, όπως το Index, το Origo και η Népszabadság, έχει σχεδιαστεί προσεκτικά από την κυβέρνηση. Δεν είναι απίθανο μάλιστα η πτώση του Klubrádió να παρουσιαστεί ως απόφαση που ελήφθη με το γράμμα του νόμου και όχι με τη μορφή πολιτικών δυνάμεων. Η κυβέρνηση της Ουγγαρίας παραβιάζει άμεσα το άρθρο 11 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ για την ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης».
Στο κόκκινο η ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία
Ο ρεπόρτερ Αχμέτ Ατμάκα του φιλοκυβερνητικού πρακτορείου ειδήσεων Demirören δέχτηκε επίθεση την Πέμπτη από ομάδα ατόμων ενώ ερευνούσε υπόθεση αιματηρής συμπλοκής στο νεκροτομείο της πόλης Γκαζιαντέπ. Αμέσως η ένωση δημοσιογράφων Γκαζιαντέπ και διεθνείς οργανώσεις, όπως η CPJ, εξέδωσαν ανακοινώσεις καταδικάζοντας την επίθεση.
Με τα πλέον μελανά χρώματα περιγράφεται η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Τουρκία. Όπως προκύπτει από την ετήσια έκθεση που δημοσίευσε η Τουρκική Ένωση Δημοσιογράφων, η πανδημία και οι νομικές εξελίξεις ενέτειναν το αδιέξοδο που αντιμετωπίζουν τα μέσα ενημέρωσης. Αναλυτικότερα:
• Μόνο το 9% των δημοσιογράφων δήλωσε ότι θεωρεί αξιόπιστα τα στοιχεία που μοιράστηκαν μαζί τους επίσημες πηγές σχετικά με την πανδημία.
• Ένας στους δύο απειλήθηκε.
• Ένας στους τέσσερις υπέστη σωματική βία.
• Ένας στους πέντε συνελήφθη και οδηγήθηκε σε δίκη χωρίς να τεθεί υπό κράτηση.
• Ένας στους έξι δημοσιογράφους έχει δίκη σε εξέλιξη.
Μεταξύ άλλων, η έκθεση παρουσιάζει και ευρήματα σχετικά με την ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης και τις πωλήσεις των εφημερίδων.
• Το 80% του έντυπου Τύπου είναι ανοιχτά φιλοκυβερνητικό.
• Το 90% των τηλεοπτικών καναλιών φιλοξενεί φιλοκυβερνητικές εκπομπές.
• Οι εφημερίδες δεν έχουν ακόμη ανακάμψει από τη μείωση κατά 30% των πωλήσεων μετά την πανδημία.
• Ο αριθμός των μελών του σωματείου των δημοσιογράφων παραμένει εξαιρετικά χαμηλός. Παράλληλα με την παρακολούθηση της κατάστασης της ελευθερίας της έκφρασης των δημοσιογράφων η έκθεση παρουσιάζει και ορισμένα συμπεράσματα αναφορικά με την εξέλιξη των νομικών διαδικασιών. Όπως προκύπτει από τα ευρήματα, ο Οργανισμός Διαφήμισης Τύπου (BİK) εξέδωσε συνολικά 86 επίσημες απαγορεύσεις παροχής διαφήμισης σε εφημερίδες.
Ακόμη, όσα κανάλια χαρακτηρίστηκαν αντιπολιτευτικά δέχτηκαν πρόστιμα ύψους 1,18 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά πέντε τηλεοπτικές εκπομπές τέθηκαν σε αναστολή. Επίσης, τα τελευταία πέντε χρόνια 63.041 πολίτες παραπέμφθηκαν στο δικαστήριο με την κατηγορία της «προσβολής του προέδρου», εξ αυτών οι 3.831 καταδικάστηκαν.
Επιθέσεις αγνώστων και φυλακή για ένα retweet
Δριμεία ανακοίνωση εξέδωσε η Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων (CPJ) για την επίθεση που δέχτηκε την Τετάρτη από τρεις αγνώστους έξω από το σπίτι του στο Μπλαγκόβεστσενκ της Σιβηρίας ο Αντρέι Αφανάσιεφ, ανταποκριτής της υπηρεσίας Radio Free Europe / Radio Liberty που χρηματοδοτείται από το αμερικανικό Κογκρέσο.
«Οι ρωσικές αρχές θα πρέπει να αντιμετωπίζουν σοβαρά τις επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων και θα πρέπει να προστατεύουν τα μέλη του Τύπου διασφαλίζοντας ότι μπορούν να εργαστούν ελεύθερα και χωρίς φόβο για αντίποινα» δήλωσε η Γκουλνόζα Σαΐντ, συντονίστρια της CPJ για την Ευρώπη και την κεντρική Ασία.
Οι ρωσικές αρχές επικρίνονται για πολλές αμφιλεγόμενες αποφάσεις. Χαρακτηριστικά, σε 25 ημέρες φυλάκιση είχε καταδικαστεί ο αρχισυντάκτης της Mediazona Σεργκέι Σμίρνοφ με την κατηγορία ότι ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter μια φωτογραφία που περιείχε την ώρα και την ημερομηνία συγκέντρωσης για την υποστήριξη του κρατούμενου αντιπάλου του Ρώσου προέδρου Αλεξέι Ναβάλνι.
Σύμφωνα με την αστυνομία, το retweet αποτέλεσε έκκληση για «απεριόριστο αριθμό συμμετεχόντων για συμμετοχή σε μη εξουσιοδοτημένη διαδήλωση». Η δικαστική απόφαση προκάλεσε την οργή των οργανώσεων προστασίας της ελευθερίας του Τύπου αλλά και των αντιπολιτευτικών Μέσων που εξέφρασαν τη συμπαράστασή τους προς το πρόσωπό του.
