Υστερα από 16 χρόνια «ερευνών» η Δικαιοσύνη παρέδωσε λευκές περιστερές τους πρωταγωνιστές του μεγάλου σκανδάλου
Τι κοινό μπορεί να έχουν οι δυσώδεις υποθέσεις της Siemens, του Βατοπεδίου και της Novartis, δηλαδή τριών από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της μεταπολίτευσης; Η απάντηση, αν και εξοργιστική δεδομένου ότι πρόκειται για εξόφθαλμα εγκλήματα που είχαν αποτέλεσμα τη ζημία του δημοσίου, είναι απλή: κανένας δεν τιμωρήθηκε. Οι εμπλεκόμενοι στο ομολογημένο σκάνδαλο της Siemens, εξαιτίας του οποίου το ελληνικό δημόσιο ζημιώθηκε κατά περίπου 70 εκατ. ευρώ, τα οποία συνέβαλαν ασφαλώς στη χρεοκοπία της χώρας, η οποία αργότερα για επικοινωνιακούς λόγους χρεώθηκε στους πολίτες που δεν έκοβαν απόδειξη, είτε κρίθηκαν επί της ουσίας αθώοι (λόγω και τραγικών λαθών ακόμη και στη σύνταξη κατηγορητηρίων) είτε απαλλάχτηκαν επειδή τα αδικήματα που είχαν διαπράξει παραγράφηκαν. Πώς; Λόγω των δραματικών καθυστερήσεων της Δικαιοσύνης, η οποία επέτρεψε να περάσει πάνω από μια δεκαπενταετία από τότε που αποκαλύφτηκε το σκάνδαλο, με αποτέλεσμα κακουργηματικές πράξεις που εμφανίζονταν να έχουν διαπραχθεί από ενορχηστρωτές και πρωταγωνιστές του σκανδάλου να μην μπορούν πλέον να διερευνηθούν. Οι πράξεις και οι χρόνιες παραλείψεις της Δικαιοσύνης, που κόστισαν τόσο σε χρόνο όσο και σε αποδεικτική ουσία, συνιστούν στην πραγματικότητα ένα δεύτερο, παράλληλο σκάνδαλο, για τη διάπραξη του οποίου πρέπει να αναζητηθούν πειθαρχικές, ακόμη και –γιατί όχι;– ποινικές ευθύνες.
Ετσι, η ποινική κατάληξη της υπόθεσης, η απαλλαγή δηλαδή των εμπλεκομένων, μόνο με θέατρο του παραλόγου μπορεί να παραλληλιστεί, με δεδομένο μάλιστα ότι η ίδια η Siemens είχε αποδεχτεί ότι έδωσε μίζες στα δύο κυρίαρχα κόμματα την εποχή εκείνη, τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, προχωρώντας σε εξωδικαστικό συμβιβασμό με το ελληνικό δημόσιο. Πρωταγωνιστές άλλωστε του σκανδάλου είχαν παραδεχτεί τη διακίνηση του μαύρου χρήματος προς τα κομματικά ταμεία. Ο τότε ταμίας του ΠΑΣΟΚ Θόδωρος Τσουκάτος είχε αναφέρει συγκεκριμένα ότι στα ταμεία του κόμματος είχαν καταλήξει 1 εκατ. μάρκα, ενώ για τον ισχυρό άνδρα της Siemens Hellas Μιχάλη Χριστοφοράκο είχε κριθεί πρωτοδίκως ότι είχε τον πλήρη έλεγχο των χρηματικών ποσών που διακινήθηκαν για δωροδοκίες στη χώρα μας.
Ως σημαντικό στοιχείο του σκανδάλου σε ό,τι αφορά την ηθική απαξία όσων αποκαλύφτηκαν έχει καταγραφεί επίσης και η στενή επαφή της οικογένειας Μητσοτάκη με τον Μιχ. Χριστοφοράκο. Τα «δώρα», για παράδειγμα, που είχαν λάβει ο Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά και η σύζυγός του Μαρέβα Γκραμπόφσκι και η μεσοτοιχία των σπιτιών τους, αν και δεν υπήρξαν ποτέ σκέλη κατηγορητηρίων, εντούτοις συζητήθηκαν και στο ακροατήριο, όπου από μάρτυρα παρουσιάστηκαν στοιχεία που κατεδείκνυαν την εκλεκτική σχέση του σημερινού πρωθυπουργού με τον πάλαι ποτέ ισχυρό άνδρα της Siemens Ελλάδας.
Οι συναντήσεις με την οικογένεια Μητσοτάκη
Κατά το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, το οποίο είχε επιβάλει ποινές κάθειρξης από έξι έως 15 χρόνια σε συνολικά 22 κατηγορούμενους, η διακίνηση χρήματος από τα λεγόμενα «μαύρα ταμεία» του γερμανικού τεχνολογικού κολοσσού αφορούσε τόσο στελέχη της Siemens και του ΟΤΕ όσο και τα δύο κυρίαρχα τότε πολιτικά κόμματα, τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Ομως το σκάνδαλο, την ύπαρξη του οποίου είχε παραδεχτεί με ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η Ντόρα Μπακογιάννη, σημειώνοντας ότι «η υπόθεση της Siemens είναι ένα αδιαμφισβήτητο σκάνδαλο» και προσθέτοντας ότι «θα έρθει η στιγμή που οι Ελληνες θα μάθουν την αλήθεια», είχε ακόμη περισσότερες πολιτικές προεκτάσεις, αφού άγγιζε την ίδια την οικογένεια Μητσοτάκη. Συμπτωματικά ίσως, η ανάρτηση εκείνη της Ντ. Μπακογιάννη είχε γίνει την περίοδο που η ίδια ήταν υπουργός Εξωτερικών και μόλις έξι ημέρες μετά τη φυγή του μεγαλοστελέχους της Siemens Χρήστου Καραβέλα προς άγνωστη τοποθεσία στο εξωτερικό.
Επιπλέον, όπως προκύπτει από το ημερολόγιο της γραμματέα του Μιχ. Χριστοφοράκου Κατερίνας Τσάκαλου, από τις συνολικά 620 συναντήσεις και επαφές που είχε ο επικεφαλής της Siemens Hellas με πολιτικά πρόσωπα, πάνω από τις μισές (συγκεκριμένα οι 356) ήταν με την οικογένεια Μητσοτάκη και οι περισσότερες εξ αυτών με την Ντ. Μπακογιάννη και τον σημερινό πρωθυπουργό.
Ο Μιχ. Χριστοφοράκος εμφανίζεται συγκεκριμένα να έχει συναντηθεί 30 φορές με τον Κυρ. Μητσοτάκη και να έχει κάνει μαζί του 60 επαφές. Ακόμη 30 φορές συναντήθηκε με την Ντ. Μπακογιάννη, με την οποία έκανε ακόμη 72 επαφές, ενώ 23 φορές είχε δει τον αποθανόντα Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, με τον οποίο είχε επιπλέον 98 επαφές. Τέλος, ο Μιχ. Χριστοφοράκος είχε δει δύο φορές τη σύζυγο του πρωθυπουργού Μαρέβα Γκραμπόφσκι, με την οποία είχε ακόμη 30 επαφές.
Οι σχέσεις Χριστοφοράκου – οικογένειας Μητσοτάκη δεν πιστοποιούνται βέβαια μόνο απ’ όσα έχει καταγράψει η Κ. Τσάκαλου στο ημερολόγιό της. Αλλωστε ο Χριστοφοράκος και το ζεύγος Μητσοτάκη υπήρξαν και γείτονες τόσο στην Τήνο όσο και στην Κηφισιά. Οπως έχει αποκαλύψει το Documento στο παρελθόν, ανάμεσα στο σπίτι του ζεύγους Μητσοτάκη και αυτό του πρωταγωνιστή του σκανδάλου Siemens στα βόρεια προάστια της Αθήνας υψώνεται μόνο ένας τοίχος, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα οικόπεδά τους στην Τήνο.
Προκύπτει επιπλέον ότι τουλάχιστον από το 2001 Κυρ. Μητσοτάκης και Μ. Γκραμπόφσκι επικοινωνούσαν με το γραφείο του Χριστοφοράκου προκειμένου άλλοτε να τον ευχαριστήσουν για κάτι (όπως για κάποιο γραφείο ή κάποιο τηλέφωνο) και άλλοτε και να ζητήσουν εισιτήρια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ στο ημερολόγιο της Τσάκαλου υπήρχε μέχρι και το βιογραφικό σημείωμα της Μ. Γκραμπόφσκι.
Φαίνεται δηλαδή ότι η Siemens –ή, ακριβέστερα, ο Χριστοφοράκος– έκανε «δώρα» τόσο στον Κυρ. Μητσοτάκη όσο και στην Ντ. Μπακογιάννη. Ενα απ’ αυτά ήταν και το τηλεφωνικό κέντρο στο πολιτικό γραφείο του Μητσοτάκη το οποίο τοποθετήθηκε το 2007 και κόστιζε περίπου 160.000 ευρώ. Ασημος βουλευτής την εποχή εκείνη, ο Μητσοτάκης εμφανίστηκε τελικώς να πληρώνει αυτό τον εξοπλισμό, αφού όμως άρχισαν να αποκαλύπτονται πτυχές του σκανδάλου οι οποίες αυτονόητα τον εξέθεταν και αφού η Siemens αρνήθηκε να του παραχωρήσει δωρεάν εξοπλισμό, όπως είχε ζητήσει ο Χριστοφοράκος.
Ο Μητσοτάκης αποπλήρωσε μετά τις αποκαλύψεις
Οπως προκύπτει από την εσωτερική αλληλογραφία της Siemens, στις 25 Ιανουαρίου 2008 η γραμματέας και εξ απορρήτων του Μιχ. Χριστοφοράκου έστειλε στον προϊστάμενό της επιστολή στην οποία έγραφε επί λέξει: «Κύριε Χριστοφοράκο, ο κ. Fischer μου ανέθεσε να σας ενημερώσω ότι η Siemens A.E. δεν αναλαμβάνει καμία δαπάνη εξοπλισμού του πολιτικού γραφείου του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη καθώς επίσης την ίδια άποψη εξέφρασε και ο κ. Διον. Μιχαλόπουλος εκ μέρους της Fujitsu – Siemens». Από την επιστολή της Τσάκαλου προέκυπτε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι υπήρξε αίτημα του Χριστοφοράκου προς τη Siemens να αναλάβει τη δαπάνη για το τηλεφωνικό κέντρο που εγκατέστησε στο γραφείο του Μητσοτάκη, το οποίο απορρίφθηκε.
Στις 29 Μαΐου της ίδιας χρονιάς η Τσάκαλου και ένας εκ των λογιστών της Siemens ονόματι Κυριάκος Μικές κατέθεσαν στην εισαγγελία που ήδη διερευνούσε τη δυσώδη υπόθεση ότι πολιτικά πρόσωπα δέχονταν «δώρα» από τον γερμανικό κολοσσό. Είναι η ίδια περίοδος που ο Κυρ. Μητσοτάκης άρχισε να αποπληρώνει τον εξοπλισμό. Ο νυν πρωθυπουργός εμφανίστηκε αρχικά να καταθέτει 14.979,84 ευρώ υπέρ της Siemens, ενώ αργότερα είτε ο ίδιος είτε μια συνεργάτιδά του κατέθεσαν ποσά 3.614,10 ευρώ, 21.706,31 ευρώ και 43.850,17 ευρώ. Ο Μητσοτάκης δηλαδή πλήρωσε στη Siemens περίπου 85.000 ευρώ μετά την άρνηση της εταιρείας να του δωρίσει το τηλεφωνικό κέντρο και αφού η υπόθεση είχε αρχίσει να διερευνάται από τη Δικαιοσύνη.
Χρόνια μετά, κατά την εκδίκαση της υπόθεσης Siemens από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο τον Οκτώβριο του 2018, η Κ. Τσάκαλου επανέλαβε όσα είχε καταθέσει το 2008. Σύμφωνα με τη μάρτυρα, τα «δώρα» από τη Siemens δίνονταν «προκειμένου να ανοίγουν οι δουλειές», όπως της είχε πει ο Μιχ. Χριστοφοράκος. Η πρώην γραμματέας του επικεφαλής της Siemens Hellas είχε μιλήσει συγκεκριμένα για «δωρεές» (οικιακό εξοπλισμό, τηλεφωνικά κέντρα κ.ά.) σε πολιτικά πρόσωπα μεταξύ των οποίων ο Κυρ. Μητσοτάκης και η Ντ. Μπακογιάννη, ακόμη όμως και ο Ακης Τσοχατζόπουλος, ενώ για πρώτη φορά ανέφερε ότι τα περιβόητα «δώρα» είχαν αποδέκτη και τη Μ. Γκραμπόφσκι, σύζυγο του Κυρ. Μητσοτάκη.
Μιλώντας μάλιστα για τον Μιχ. Χριστοφοράκο η Κ. Τσάκαλου ανέφερε ότι «μου είχε παραγγείλει τηλεφωνικά κέντρα για τον εξοπλισμό δύο πολιτικών γραφείων του Κυριάκου Μητσοτάκη». «Μάλιστα νομίζω ότι», είχε συμπληρώσει, «η κάλυψη της δαπάνης ξεπερνούσε το επιτρεπόμενο όριο». «Μου είχε πει ο Χριστοφοράκος να βρω τρόπο να καλυφτούν από την εταιρεία, αλλά δεν είχα μαγικό τρόπο. Υπήρξε μεγάλη χρονοτριβή, έγινε φασαρία στον Τύπο και τελικά τα κάλυψε ο κ. Μητσοτάκης» κατέληξε η Κ. Τσάκαλου. Η γραμματέας του Μιχ. Χριστοφοράκου αναφέρθηκε τότε και σε ένα ταξίδι που είχε κάνει ο Κων. Μητσοτάκης στο εξωτερικό και για το οποίο ο Χριστοφοράκος της είχε δώσει 10.000 ευρώ προκειμένου να τα καταθέσει σε λογαριασμό ως δαπάνη.
Δεν αναζητήθηκε ποτέ η ροή του χρήματος
Στη δικογραφία για τη Siemens υπήρχαν επίσης τιμολόγια τα οποία αφορούν άλλο τηλεφωνικό κέντρο και τα οποία αναγράφουν ως σημείο παράδοσης και εργασιών τα γραφεία της οδού Πλουτάρχου 18 και Καρνεάδου στο Κολωνάκι. Το συνολικό κόστος ήταν 14.786,31 ευρώ και είχαν κοπεί στο όνομα του στενού συνεργάτη της Ντ. Μπακογιάννη Λεωνίδα Δραγουμάνου. Σύμφωνα με όσα έχει καταθέσει η γραμματέας του Χριστοφοράκου στον εισαγγελέα Παναγιώτη Αθανασίου, «τα τιμολόγια αφορούν τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό εκλογικού κέντρου της κυρίας Θεοδώρας Μπακογιάννη επί της οδού Πλουτάρχου 18 και Καρνεάδου. Σχετικά με το αν έχουν εξοφληθεί τα τιμολόγια και από ποιον δεν το γνωρίζω». Παρότι η εξόφληση των τιμολογίων προβλεπόταν 30 ημέρες μετά την έκδοσή τους, έως τον Ιούνιο του 2008 έμειναν ανεξόφλητα. Στις 5 Ιουνίου ο συνεργάτης της Ντ. Μπακογιάννη Λεων. Δραγουμάνος, στο όνομα του οποίου είχαν κοπεί τα τιμολόγια, παραιτήθηκε από συνεργάτης της γιατί «είχε ξεχάσει να πληρώσει τα τιμολόγια», τα οποία αποκαλύφθηκαν κατά τη διερεύνηση του σκανδάλου Siemens.
Το δεδομένο όμως είναι ότι τόσο η Ντ. Μπακογιάννη όσο και ο Κυρ. Μητσοτάκης εξόφλησαν όσα προμηθεύτηκαν από τη Siemens, αφού τα ονόματά τους είχαν κατατεθεί στην εισαγγελία και μάλιστα από τον πιο κοντινό άνθρωπο του Μιχ. Χριστοφοράκου. Οι εισαγγελικές αρχές πάντως δεν αναζήτησαν ποτέ από πού προήλθαν τα ποσά με τα οποία εξοφλήθηκε η Siemens από τον Κυρ. Μητσοτάκη και γιατί τα τιμολόγια μαζί με άλλων εταιρειών βρέθηκαν στους φακέλους της Siemens ως χορηγίες.
