Μια έκθεση αλλιώτικη από τις άλλες περιμένει το κοινό να την ανακαλύψει σ΄ ένα μέρος όπου η φύση συνομιλεί με την τέχνη εξερευνώντας τη θεραπευτική επίδραση του αρχέγονου δάσους.
Την Πέμπτη, 20 Ιουνίου, είχαμε τη χαρά να ξεναγηθούμε πρώτοι και να παρακολουθήσουμε την έκθεση «Shinrin-yoku-Forest bathing» που φιλοξενείται από εχθές έως και τις 20 Σεπτεμβρίου στον Βοτανικού Κήπου Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους. Αφορμή αυτής της έκθεση, όπως μας αποκάλυψε η επιμελήτρια, Κίκα Κυριακάκου, είναι η επαφή της με τις Ama που στα ιαπωνικά σημαίνει «γυναίκες της θάλασσας».
Δεν πρόκειται για γοργόνες ούτε για άλλα μυθικά πλάσματα του βυθού.
Η κοινότητα των Ama είναι ομάδες γυναικών που ζουν σε ψαροχώρια στις ακτές της Ιαπωνίας εδώ και 2.000 χρόνια. Κατοικούν σε ξύλινες καλύβες κοντά στη θάλασσα και ζουν βγάζοντας μαργαριτάρια, κοχύλια και θαλασσινά που αργότερα τα πουλούν στην πόλη.
Η επαφή τους με τη φύση και κυρίως με το υγρό στοιχείο τις έχουν κάνει να μπορούν να κρατούν την αναπνοή τους έως και στα 25 μέτρα βάθος, χωρίς να χρησιμοποιούν φιάλες οξυγόνου ενώ φορούν ένα κομμάτι ύφασμα στο κεφάλι τους για να διώχνουν τα πνεύματα.
Γνωρίζοντας η Κίκα Κυριακάκου τη φιλοσοφία τους θέλησε να μετατοπίσει αυτή την πολύτιμη γνώση σε κάλεσμα όπου οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες θα δημιουργήσουν έργα που θα βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με τη φύση. Μια ευκαιρία, όπως επισήμανε η καλλιτεχνική διευθύντρια του Polygreen culture & art initiative ν΄ αφήσουμε για λίγο τις συσκευές και τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας και ν΄ αφεθούμε στην ηρεμία του δάσους: «Ο οργανισμός που εκπροσωπώ εστιάζει στην περιβαντολλογική αφύπνιση μέσω της σύγχρονης τέχνης. Η έκθεση «Shinrin-yoku-Forest bathing» επικεντρώνεται στην επαφή μας με τη φύση. Ο τίτλος είναι ιαπωνικός και αναφέρεται στην πανάρχαια συνήθεια της επιστροφής μας στη
φύση με σκοπό να αποτοξινωθούμε από την ένταση της καθημερινότητας. Θέλουμε να δώσουμε ένα χαρακτήρα θεραπευτικό στην όλη διαδικασία», εξήγησε.
Ο όρος «Shinrin-yoku» χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά το 1982 από τον τότε υπουργό Γεωργίας, Δασών και Αλιείας της Ιαπωνίας, Tomohide Akiyama.
Η μακροχρόνια έρευνα της Κίκας Κυριακάκου με τις δύτριες Ama μας έφεραν στο τώρα δημιουργώντας μια σύνδεση με τον πολιτισμό των θηλυκοτήτων που ζουν κι εργάζονται σε ισορροπία με τη χλωρίδα και την πανίδα της φύσης : «Εκτός, του τελετουργικού του ψαρέματος με ενδιέφερε πολύ και η σχέση που ανέπτυξαν με το περιβάλλον και τη διάθεση τους να προστατεύουν τα φυτά, το νερό και όλους τους οργανισμούς που ζουν και αναπτύσσονται στέλνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην υπεραλίευση, στον εκβιομηχανισμό του περιβάλλοντος προσπαθώντας με κάθε τρόπο να προστατεύουν το δάσος».
Η έρευνα οδήγησε σταδιακά την επιμελήτρια της έκθεσης «Shinrin- yoku» στο φιλμ μυθοπλασίας του εικαστικού Μάθιου Μπάρνυ όπου και εκείνος μιλούσε για την κοινότητα των Ama: «Στην αρχή νόμιζα πως πρόκειται για φανταστικά πρόσωπα. Στη συνέχεια και μετά από πολυετή έρευνα ανακάλυψα πως πρόκειται για μια ενεργή κολεκτίβα. Μάλιστα μία από τις συμμετέχουσες της έκθεσης ανήκει στην κοινότητα των Ama. Στη συνέχεια επικοινώνησα με το δήμο της περιοχής Τόμπα στην Ιαπωνία όπου εκεί βρίσκεται η μεγαλύτερη κοινότητα των Ama σ΄ όλη την Ιαπωνία και μου έστειλαν σημαντικά αρχεία και φωτογραφικό υλικό. Συλλέγοντας όσο περισσότερο υλικό μπορούσα, προχώρησα πριν
δύο χρόνια στην έκδοση ενός δοκιμίου σε σχέση με τις Ama. Οπότε η συγκεκριμένη έκθεση ήρθε αβίαστα και είμαι ευγνώμων που συμβαίνει σ΄ ένα τόσο όμορφο δάσος όπως αυτό του Βοτανικού».
Η έκθεση «Shinrin-yoku» στοχεύει να αναπτύξει περαιτέρω τη συζήτηση γύρω από την περιβαντολλογική προστασία και τις έμφυλες ταυτότητες που ξεκίνησε το PCAI κατά τη διάρκεια της υβριδικής έκθεσης Sheltered Gardens που πραγματοποιήθηκε το 2022-2023.
Συμμετέχουν οι εικαστικοί: Aiko Ohno, Μαρία Άντελμαν, Nικομάχη Καρακωστάνογλου, οι VASKOS (Βασίλης Νούλας-Κώστας Τζημούλης), Δημήτρης Ιωάννου, Εύα Στεφανή, Γιώργος Δρίβας, η ομάδα Campus Novel, Μαρία Φ Ντολόρες & Σοφία Ντώνα, Μιχάλης Afolayan, Asako Masunouchi, Lynn Hershman Leeson, Éric Baudelaire, Raffaela Naldi Rossano, Μαλβίνα Παναγιωτίδη.
*Οι ταινίες των Εύας Στεφανή και του Éric Baudelaire θα προβληθούν στις 19 και 20 Σεπτεμβρίου.
INFO
Από 20/6 έως 20/9/2024 στον Βοτανικό Κήπο Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους