Ασκήσεις ισορροπίας μεταξύ Ανατολής και Δύσης για τη γείτονα χώρα
Αυτή την Κυριακή οι Βούλγαροι πολίτες καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες για να αποφασίσουν ποιος θα είναι ο κυρίαρχος την επόμενη μέρα στην πιο φτωχή χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η πολιτική κρίση που σοβεί είναι δίχως προηγούμενο, ενώ ακόμη και καταδικασμένοι για διαφθορά πολιτικοί εκμεταλλεύονται τη συγκυρία για να κάνουν δυναμική επανεμφάνιση. Με τα δύο πρώτα κόμματα να εναλλάσσονται στην κορυφή των σφυγμομετρήσεων, αναμένεται να δοθεί αμφίρροπη μάχη για την πρώτη θέση. Με απειλές για τοποθέτηση βομβών σε εκλογικά κέντρα, εκφοβισμό και εξαγορά ψηφοφόρων, η διαδικασία αναμένεται να είναι άκρως… βαλκανική!
Εξαγορά ψήφων
Δημοσιεύματα στον ευρωπαϊκό Τύπο κάνουν λόγο για εκτεταμένη χρήση πρακτικών εξαγοράς ψήφων. Το Anti-Corruption Fund, μια ΜΚΟ με χρηματοδότηση από το αμερικανικό Κογκρέσο και την USAID, έχει εντοπίσει 1.738 εκλογικά τμήματα τα οποία στις προηγούμενες εκλογές, από το 2013 μέχρι το 2021, είχαν υψηλά ποσοστά εξαγορασμένης και «εταιρικής» ψήφου. Αυτά τα εκλογικά τμήματα βρίσκονται συνήθως σε υποβαθμισμένες περιοχές όπου οι ψηφοφόροι εξαρτώνται από έναν ισχυρό εργοδότη, ο οποίος ουσιαστικά τους εκβιάζει ώστε να ψηφίσουν το κόμμα της αρεσκείας του. Τα κόμματα που τα πηγαίνουν καλά σε αυτές τις περιοχές είναι το GERB του Μπόικο Μπορίσοφ, το Κίνημα για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες (DPS) που υποστηρίζεται κυρίως από μουσουλμάνους και Ρομά και το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό κόμμα (BSP).
Φαύλος κύκλος αστάθειας
Η πολιτική αστάθεια ξεκίνησε το 2021, όταν ο Μπορίσοφ δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την πλειοψηφία. Από τότε οι Βούλγαροι έγιναν μάρτυρες της μετεωρικής ανόδου και καθόδου της τηλεοπτικής περσόνας Σλάβι Τριφόνοφ, ενώ στα τέλη του 2021 έκανε την εμφάνισή του ο Κίριλ Πετκόφ, που συνέπηξε έναν ασταθή κυβερνητικό συνασπισμό και με τον προηγούμενο. Η κυβέρνηση αυτή κράτησε ένα χρόνο κι έπεσε όταν ο Τριφόνοφ υποστήριξε μια πρόταση μομφής της αντιπολίτευσης το φθινόπωρο του 2022, κάνοντας τον πρόεδρο Ρούμεν Ράντεφ de facto ηγέτη της χώρας. Επιπλέον ο Μπορίσοφ έκανε ένα δυναμικό comeback στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2022. Ωστόσο, η μονομαχία με τον Πετκόφ για την επόμενη μέρα αναμένεται να είναι σφοδρή.
Ανθεί η πολεμική βιομηχανία
Ενα από τα πιο «καυτά» θέματα των εκλογών είναι οι ιστορικοί δεσμοί της Βουλγαρίας με τη Ρωσία, ειδικά μετά την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία. Μια πτυχή της στάσης της Σόφιας απέναντι στη Μόσχα είναι οικονομικής υφής, αφού η άνθηση της βουλγαρικής πολεμικής βιομηχανίας μετά την έναρξη του πολέμου –που φέρνει έσοδα και θέσεις εργασίας στη δοκιμαζόμενη οικονομία της χώρας– προκαλεί αμηχανία στις ρωσοβουλγαρικές σχέσεις.
Η αύξηση των εσόδων από την πολεμική βιομηχανία προέρχεται κυρίως από την προμήθεια πολεμικού υλικού σε χώρες όπως η Πολωνία και η Ρουμανία, οι οποίες έπειτα επαναπροωθούν το υλικό αυτό προς το Κίεβο. Στην ευρωπαϊκή σύνοδο για την Ουκρανία ο Βούλγαρος πρόεδρος Ράντεφ υπογράμμισε σε όλους τους τόνους ότι η χώρα του δεν θα στείλει όπλα στην Ουκρανία ούτε σε τρίτες χώρες οι οποίες θα προωθήσουν το υλικό προς τα εκεί.
Η πραγματική όμως έκρηξη των εξαγωγών πολεμικού υλικού (υπολογίζονται σε 4,3 δισ. δολάρια) καθώς και η αύξηση της απασχόλησης σε μια από τις πιο φτωχές χώρες της Ευρώπης βαραίνουν στις αποφάσεις για την επόμενη μέρα.
