Εικοσιπέντε άρθρα συναπαρτίζουν το σχέδιο νόμου για την ψήφο των αποδήμων το οποίο δόθηκε στα κόμματα από την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών. Αποτελεί αποτέλεσμα των διακομματικών συμβιβασμών και κινείται σε συναινετική γραμμή.
Έχοντας τα χαρακτηριστικά στοιχεία εκτελεστικού του Συντάγματος νόμου, διαμορφώθηκε νομοθετικά η ρύθμιση για τη διευκόλυνση των εκτός Ελλάδας εκλογέων στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος τους.
Είναι αξιοσημείωτο ότι στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνεται ρύθμιση με την οποία τροποποιείται το προεδρικό διάταγμα 26/2012 για την εκλογική διαδικασία ως προς την κατανομή των εδρών. Προβλέπεται ότι στον αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων καθώς και στον αριθμό των ψηφοδελτίων που έλαβαν οι συνδυασμοί κομμάτων και οι συνδυασμοί συνασπισμών κομμάτων συμπεριλαμβάνονται οι ψήφοι που συγκέντρωσαν αυτοί στα εκλογικά τμήματα εξωτερικού. Οι έδρες επικρατείας αυξάνονται από 12 σε 15 ώστε να έχουν μεγαλύτερη άνεση τα κόμματα να περιλάβουν προσωπικότητες και από την ομογένεια.
Διαβάστε επίσης: Η αντίδραση ΚΙΝΑΛ στο νομοσχέδιο για την ψήφο των απόδημων Ελλήνων
Επίσης, επέρχονται αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των ψήφων στη δύναμη κάθε συνδυασμού στην επικράτεια. Ως εκλογικό μέτρο λαμβάνεται το ακέραιο μέρος του πηλίκου που προκύπτει από τη διαίρεση του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στην επικράτεια όλοι οι εκλογικοί σχηματισμοί συμπεριλαμβανομένων και των εκλογικών τμημάτων εξωτερικού, που συμμετέχουν στην κατανομή των εδρών, δια του αριθμού των βουλευτών επικρατείας. Περαιτέρω, ο αριθμός των βουλευτών επικρατείας που αναδεικνύουν όσοι συμμετέχουν στην κατανομή εδρών προκύπτει από το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων, που έλαβαν στην επικράτεια, δια του εκλογικού μέτρου. Η ισχύς αυτών των προβλέψεων αρχίζει από τη δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και εφαρμόζεται από τις αμέσως επόμενες γενικές βουλευτικές εκλογές, οποτεδήποτε και αν αυτές διεξαχθούν, τηρουμένων των συνταγματικών προϋποθέσεων, δηλαδή της υπερψήφισης από την πλειοψηφία των δύο τρίτων του όλου αριθμού των βουλευτών.
Δυνατότητα να ψηφίζουν από τον τόπο διαμονής στους στο εξωτερικό έχουν οι εκτός επικρατείας εκλογείς, εφόσον εγγραφούν σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ψηφοφόρων εξωτερικού.
Ως απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι εκτός επικράτειας εκλογείς να είναι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο δήμου της Ελληνικής Δημοκρατίας και να έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν.
Επίσης, πρέπει οι εκτός επικρατείας εκλογείς να συγκεντρώνουν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:
– να έχουν διαμείνει συνολικά δύο έτη εντός της ελληνικής επικράτειας κατά το χρονικό διάστημα των τελευταίων τριάντα πέντε ετών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης εγγραφής.
– να έχουν οι ίδιοι ελληνικό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου ή οι σύζυγοί τους ή το άλλο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.
Θα λειτουργήσει στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών ειδική εφαρμογή για την εγγραφή, τη μεταβολή στοιχείων και τη διαγραφή ή αναστολή της αίτησης από τον ειδικό εκλογικό κατάλογο εξωτερικού.
Για την ταυτοποίηση του εκλογέα θα γίνεται χρήση των διαπιστευτηρίων εισόδου σε εφαρμογές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Όπως σημειώνεται στο σχέδιο νόμου, οι ελληνικές διπλωματικές αρχές στο εξωτερικό δύνανται να διευκολύνουν τους εκλογείς στη συμπλήρωση των αιτήσεων. Κατά την αίτησή του ο εκλογέας συμπληρώνει τα στοιχεία του και υποβάλλει ηλεκτρονικά όσα δικαιολογητικά απαιτούνται για την πιστοποίηση των προϋποθέσεων που τίθενται αναφορικά με την ένταξη στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού.
Ορίζεται ότι η διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων γίνεται με κάθε πρόσφορο και νόμιμο τρόπο, αποκλειόμενων των λογαριασμών ΔΕΚΟ και ιδίως με:
α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής
γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή
δ) Εφόσον σύζυγος ή μέλος συμφώνου συμβίωσης ή τέκνο δεν μπορεί να πιστοποιήσει τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων, αυτές μπορούν να πιστοποιηθούν με χρήση των ανωτέρω δικαιολογητικών είτε του άλλου συζύγου είτε του άλλου μέρους του συμφώνου συμβίωσης, για χρόνο μετά τη σύναψη του γάμου ή συμφώνου και για όσο αυτά παραμένουν σε ισχύ, είτε του ενός εκ των δύο γονέων τέκνου αντίστοιχα, εφόσον αυτός είχε την επιμέλειά του.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών καθορίζονται όλες οι τεχνικού χαρακτήρα διαδικασίες ενώ με Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εξωτερικών και Εσωτερικών μπορεί να καθορίζεται εναλλακτικά η διαδικασία υποβολής αίτησης με αυτοπρόσωπη παρουσία των εκλογέων στις αρμόδιες προξενικές αρχές.
Η εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού γίνεται οποτεδήποτε με αίτηση του ενδιαφερόμενου. Εκλογέας που ενεγράφη στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού δεν μπορεί να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα στον τόπο της βασικής του εγγραφής.