Mε τις παρεμβάσεις του στην οικονομία οδηγεί τη λίρα χαμηλά και τους πολίτες σε απόγνωση.
Διολισθαίνει περαιτέρω η τουρκική οικονομία μετά και την τελευταία αντικατάσταση τραπεζίτη στην Τουρκία, γεγονός που έστειλε το μήνυμα στις αγορές ότι τα οικονομικά της χώρας μόνο ανεξάρτητα δεν λειτουργούν από την πολιτική εξουσία, με αποτέλεσμα την εκ νέου υποτίμηση της τουρκικής λίρας και την εξαφάνιση της αγοραστικής δύναμης των Τούρκων πολιτών.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέλυσε τον υποδιοικητή Μουράτ Τσετίνκαγια από την Κεντρική Τράπεζα. Μία εβδομάδα νωρίτερα είχε διώξει και τον διοικητή της Νατζί Αγμπάλ. Ο λόγος των απολύσεων είναι η αύξηση των επιτοκίων δανεισμού που εφάρμοσαν, πράγμα που δεν αρέσει στον Ερντογάν. Η κρίση αυτή αναμένεται να προκαλέσει εξελίξεις και στο πεδίο της πολιτικής καθώς υπάρχουν φήμες για ανασχηματισμό. Το όνομα της Τανσού Τσιλέρ είναι στο τραπέζι για τη θέση της υπουργού Εξωτερικών, καθώς εκτιμώνται θετικά οι καλές της σχέσεις με τις ΗΠΑ και η πιθανή προσέλκυση επενδύσεων από το City του Λονδίνου. Αίσθηση προκαλεί και η φήμη ότι ενδέχεται να επιστρέψει ο γαμπρός του Ερντογάν Μπεράτ Αλμπαϊράκ ως υπουργός Εργασίας. Ο Αλμπαϊράκ είχε παραιτηθεί τον Νοέμβριο από υπουργός Οικονομικών αφού διαφωνούσε με την επιλογή του Νατζί Αγμπάλ ως διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας.
Σπιράλ οικονομικής κρίσης
Ενα από τα χρόνια προβλήματα της τουρκικής οικονομίας είναι ο πληθωρισμός. Ο νέος διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Σαχάπ Καβτζίογλου δήλωσε άμα τη αναλήψει των καθηκόντων του ότι θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία νομισματικής πολιτικής που έχει στη διάθεσή του για να μειώσει τον πληθωρισμό, ο οποίος βρισκόταν στο 15,6% τον Φεβρουάριο σύμφωνα με την τουρκική στατιστική αρχή, ενώ αναμένεται να σκαρφαλώσει ακόμη υψηλότερα τους επόμενους μήνες λόγω της αύξησης των τιμών σε πετρέλαιο και τρόφιμα.
Ο προκάτοχός του Νατζί Αγμπάλ, ο «γενναίος τραπεζίτης» σύμφωνα με τον «Economist», αύξησε τα βασικά επιτόκια δανεισμού έτσι ώστε να κρατήσει υπό έλεγχο τον πληθωρισμό. Αυτό του κόστισε τη θέση του καθώς ο Ερντογάν πιστεύει, σε αντίθεση με την κοινή οικονομική εμπειρία, ότι τα υψηλά επιτόκια είναι πληθωριστικά.
Αρνητικά αποθεματικά
Για να ανακόψει την καθοδική πορεία του νομίσματος ο νέος διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας έχει δεμένα τα χέρια του, καθώς τα συναλλαγματικά αποθέματα δεν θεωρούνται απλώς εξαντλημένα αλλά αρνητικά! Η αιτία είναι ότι για να συγκρατηθεί η πτώση της λίρας τα δύο προηγούμενα χρόνια ξοδεύτηκαν δεκάδες δισεκατομμύρια συναλλάγματος – εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 70 δισ. δολάρια. Επίσημα, τα συναλλαγματικά αποθέματα, σύμφωνα με την Τράπεζα της Τουρκίας (ΤτΤ), αποτιμώνται σε 92 δισ. δολ. Ομως τα 81,5 δισ. εξ αυτών είναι δάνεια και swaps ξένων τραπεζών τα οποία πρέπει να αποπληρωθούν. Αν συνυπολογίσει κάποιος και την πιθανή απώλεια επιπλέον 48 δισ. σε βραχυπρόθεσμους τίτλους, τότε τα αποθέματα θα αγγίξουν το πρωτοφανές στα τραπεζικά χρονικά ποσό των -37,5 δισ. δολαρίων!
Επιπλέον, δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο κάνουν λόγο και για σκοτεινές μπίζνες με τις πωλήσεις των αποθεματικών. Από τον Φεβρουάριο του 2019 δεν αναγράφονται στον ιστότοπο της ΤτΤ οι δημοπρασίες ενώ γίνεται ακόμη και λόγος για υπέρογκα κέρδη για κάποιους αγοραστές, με τους περισσότερους εξ αυτών να είναι εταιρείες κοντά στην κυβέρνηση. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι αγοραπωλησίες αυτές έγιναν κατά τη διάρκεια της θητείας του γαμπρού του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, στο υπουργείο Οικονομικών.
