Οι λάτρεις του παλιού ελληνικού κινηματογράφου σίγουρα θυμούνται την ταινία «Η κόμισσα της Κέρκυρας», στην οποία η Ρένα Βλαχοπούλου φιλοξενεί στο σπίτι της μια ορχήστρα μουσικών από την Ιταλία. Κάτι αντίστοιχο έζησα στην αυλή ενός σπιτιού στην Αγία Παρασκευή όπου συναντήθηκα με τα μέλη της Barcelona Gipsy Balkan Orchestra (BGBO).
Το σπίτι είναι το πατρικό του Στέλιου Τόγια που παίζει κρουστά στην ιδιαίτερη αυτή μπάντα. Ξεκινώντας από τα βασικά, η συνάντηση έγινε με αφορμή τη συναυλία τους στην Αθήνα και η αυλή του σπιτιού είναι ο χώρος που έκαναν την πρόβα τους. Το δεύτερο ιδιαίτερο σημείο αυτής της συνάντησης ήταν ότι τα παιδιά μεταξύ τους μιλούσαν ισπανικά, την κοινή τους γλώσσα, καθώς στη Βαρκελώνη γνωρίστηκαν, παρόλο που τα σημεία καταγωγής τους είναι από τελείως διαφορετικά σημεία του χάρτη.
Εκτός από το Στέλιο που μας φιλοξένησε, στην αυλή βρεθήκαμε με την Sandra Sangiao από την Ισπανία (φωνή), τον Mattia Schirosa από την Ιταλία (ακορντεόν), τον Ivan Kovacevic από την Σερβία (κοντραμπάσο), τον Julien Chanal από την Γαλλία (κιθάρα), τον Oleksandr Sora από την Ουκρανία (βιολί) και τον Καταλανό Daniel Carbonell (κλαρινέτο). Ο Στέλιος μας μίλησε πρώτος για το πώς συναντήθηκαν όλοι αυτοί οι ιδιαίτεροι τύποι. «Όλα ξεκίνησαν από κάτι jam sessions που γίνονται στη Βαρκελώνη και ο ένας γνώρισε τον άλλο, σχεδόν τυχαία. Η δουλειά μου ήταν τελείως διαφορετική πριν γίνει αυτή η συνάντηση, αλλά τα τελευταία επτά χρόνια κάνουμε μόνο αυτό, παρά τη διαφορετική καταγωγή και μουσική παιδία».
Μια σχέση σχεδόν συζυγική
Στο τραπέζι της αυλής, κοιτώντας τις απίστευτες αυτές φάτσες, η πρώτη απορία ήταν τα σημεία στα οποία διαφωνούν. Πρώτος απάντησε ο Mattia. «Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι οι διαφωνίες είναι αυτές που μας οδηγούν στην καλλιτεχνική συμφωνία και ταύτιση. Εχουμε κοινή έμπνευση, με διαφορετική αισθητική άποψη, αλλά σαν χαρακτήρες είμαστε τελείως διαφορετικοί». Συνέχισε ο Julien. «Διαφωνούμε σε τόσα πολλά, που τελικά το σημείο συμφωνίας είναι αυτό που πάει τη μπάντα πιο πέρα. Αυτό δεν θα το άλλαζα με τίποτα, γιατί είναι μαγικό να δουλεύεις με διαφορετικούς ανθρώπους. Διαφωνούμε και στα πιο απλά, όπως τις ώρες αναχώρησης από το ξενοδοχείο, μέχρι το τι θα φάμε». Ο επόμενος ήταν ο Oleksandr (Alex). «Προσωπικά διαφωνώ με τον κλιματισμό μέσα στα πούλμαν με τα οποία μετακινούμαστε» είπε γελώντας και συνέχισε. «Οι διαφωνίες είναι πολλές και καθημερινές, ακόμα και στις σημειώσεις που κρατά ο καθένας πάνω στις μουσικές μας».
Σειρά είχε ο Dani για να μας μιλήσει, αλλά κούνησε απλά το κεφάλι και συνέχισε να τραβάει φωτογραφίες από την κουβέντα μας, όπως έκανε από την πρώτη στιγμή. Ο Ivan πήρε το λόγο. «Το μυστικό είναι ότι προσπαθούμε να συμφωνήσουμε στις διαφωνίες μας. Αυτό φαίνεται στην μεγάλη εικόνα και είναι κάτι που γίνεται καθημερινά, καθώς περνάμε πολλές ώρες μαζί και ήδη έχουν περάσει επτά χρόνια από τη στιγμή που βρεθήκαμε. Είναι σαν να έχουμε μια συζυγική σχέση όλοι μαζί και πρέπει να τα βρίσκουμε συνεχώς». Ο Στέλιος αναφέρθηκε στο καλλιτεχνικό παρελθόν του καθενός. «Υπάρχει τεράστια ποικιλία στο ξεκίνημα όλων, από κλασική μουσική, μέχρι ρέγκε και ανατολίτικους ρυθμούς. Όλα αυτά που μας χωρίζουν είναι αυτά που μας ενώνουν τελικά».
Η BGBO είναι μια μπάντα που ταξιδεύει συνέχεια. Τους ρώτησα για τους προορισμούς, περισσότερο ή λιγότερο αγαπημένους, καθώς και για τα μέρη που ονειρεύονται να παίξουν. Ο Ivan μας είπε. «Όλα έχουν να κάνουν με τον κόσμο που μας ακούει. Σαφώς και υπάρχουν μέρη που θα θέλαμε να επισκεφτούμε και να παίξουμε, όπως το Τόκιο ή κάποιο σημείο στην Αφρική, αλλά το κοινό παίζει το μεγαλύτερο ρόλο. Θέλουμε να ανακαλύψουμε νέους πολιτισμούς, αλλά πάμε όπου μας θέλουν». Ο Julien συμπλήρωσε. «Μας ενδιαφέρει πολύ να έχουμε κοινό που θέλει να ανακαλύψει τη μουσική μας και όχι απλά να του αρέσει. Το να ανακαλύπτεις νέους ήχους και νέες μουσικές είναι το καλύτερο που μπορεί να δώσει η τέχνη. Να ταξιδεύεις με τη μουσική και να σε ταξιδεύει η μουσική». Καλό και κακό κοινό… μια έννοια αρκετά περίπλοκη, αλλά ο Mattia μας είπε σχετικά. «Θέλουμε να υπάρχει διάδραση, να συμμετέχει το κοινό και να βγάζει όλα του τα συναισθήματα, είτε είναι χαράς είτε είναι λύπης. Αυτό μας δίνει ενέργεια πάνω στη σκηνή, αλλά και όλες τις στιγμές που καθόμαστε μόνοι μας και δουλεύουμε».
Εμπειρίες από όλο τον κόσμο και το μήνυμα της μουσικής
Κάθε χώρα είναι και μια ξεχωριστή εμπειρία για τα παιδιά και ο Στέλιος μας είπε. «Τα χρόνια αυτά που ταξιδεύουμε, έχουμε συναντήσει πράγματα που σίγουρα μας έχουν κάνει πιο πλούσιους ψυχικά και συναισθηματικά. Εχουμε δει ανοιχτά και κλειστά σύνορα και εμείς θέλουμε με τη μουσική μας να ενώνουμε όλους τους ανθρώπους. Πολλές φορές αναρωτιόμαστε αν αυτό είναι μάταιο». Ο Mattia συνέχισε. «Ειδικά στα βαλκάνια έχουμε δει όμορφα πράγματα. Στα Τίρανα για παράδειγμα, το κοινό αποθέωσε τον Ivan, που είναι από τη Σερβία. Η μουσική μπορεί να ενώσει, αλλά είναι άλλοι οι παράγοντες που δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο».
Ρώτησα για το μήνυμα που θέλει να περάσει η μπάντα και ο Mattia ξαναπήρε τον λόγο. «Το μήνυμα είναι να μην υπάρχει φοβία, σε τίποτα και σε κανέναν. Ζούμε σε μια εποχή που τα είδη στις φοβίες έχουν αυξηθεί τόσο πολύ, που δεν ξέρουμε αν τελικά ο κόσμος μπορεί να απολαύσει κάτι αληθινά. Αυτό θέλουμε και για εμάς και για όλους, να μην φοβόμαστε. Δίνουμε το παράδειγμα, με κάποιο τρόπο, καθώς είμαστε μια πολυεθνική ομάδα και η πολιτική δεν έχει καμία θέση ανάμεσά μας».
Μιλώντας καθαρά μουσικά, ρώτησα τα παιδιά για ποιο λόγο να πάει κάποιος σε μια συναυλία τους και ο Στέλιος μας είπε. «Δεν ήμασταν ειδικοί στο είδος της βαλκανικής μουσικής και το ανακαλύψαμε προσθέτοντας πράγματα, ο καθένας από το χώρο που προέρχεται. Αυτό ίσως το κάνει ιδιαίτερο από μόνο του». Ο Ivan συνέχισε. «Μπορεί να είμαι Σέρβος, αλλά μισούσα το συγκεκριμένο είδος. Η παραδοσιακή μουσική είχε την ατυχία να λέγεται παραδοσιακή. Ακόμα και η γλώσσα παίζει το ρόλο της, όποια και να είναι, καθώς σε κάθε γλώσσα μπορείς να ακούσεις κάθε είδος. Θέλουμε κοινό που να μην ακούει αυτό το είδος, αλλά να το αγαπήσει με τον τρόπο που το παρουσιάζουμε». Ο Alex συμπλήρωσε λέγοντας. «Εχουμε ιδιαίτερο ήχο, καθώς όλα είναι ακουστικά και φυσικά το παίξιμο του καθενός είναι βασισμένο στα ακούσματα, αλλά και την καταγωγή του».
Τα παιδιά ζουν την κάθε στιγμή του τώρα, αλλά φαντάζονται το μέλλον με νέες ιδέες, καθώς τα προσωπικά τους ακούσματα περιλαμβάνουν όλα τα πιθανά κι απίθανα είδη, ακόμα και παιδικά τραγούδια, που πλέον είναι το καθημερινό άκουσμα του Mattia λόγω του παιδιού του, που θα ήθελε να μπει στη μπάντα μεγαλώνοντας. Την καλύτερη ατάκα την ακούσαμε από τον Julien. «Θα διαλυθούμε σε 10 χρόνια, θα επανενωθούμε σε 20 και θα κάνουμε μια μεγάλη συναυλία για να εξασφαλίσουμε τα γεράματά μας».
Η Barcelona Gipsy Balkan Orchestra με μια λέξη από τα μέλη της
Mattia: Καταιγίδα
Julien: Εκλεπτυσμένη
Alex: Τι στο…
Dani: Κοσμοπολίτες
Ivan: Περιέργεια
Στέλιος: Κοκτέιλ
Info
Οι Barcelona Gipsy Balkan Orchestra εμφανίζονται στις 2 Σεπτεμβρίου 2019 στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι