Δεν ήταν αναπάντεχο ότι η κυβέρνηση Νετανιάχου επιχείρησε θεσμικές αλλαγές για τη χαλιναγώγηση της Δικαιοσύνης. Η συμμαχία που έχει συμπήξει αποτελείται από ακροδεξιούς φανατικούς θρησκόληπτους που δεν κρύβουν ότι απέχουν παρασάγγας από τις κοσμικές αστικοδημοκρατικές παραδόσεις της Δύσης.
Ωστόσο αν συνυπολογίσει κανείς την ολομέτωπη επίθεση που έχει εξαπολύσει στα κατεχόμενα εδάφη της Δυτικής Οχθης, με Παλαιστίνιους να πέφτουν νεκροί κάθε μέρα, το Ισραήλ φαίνεται να διολισθαίνει σε έναν αυταρχικό κατήφορο που κάνει ακόμη και τους συμμάχους του στην άλλη όχθη του Ατλαντικού να νιώθουν αμήχανα.
Πέρασε από την Κνεσέτ η πρώτη ανάγνωση
Την περασμένη εβδομάδα η Κνεσέτ ενέκρινε την πρώτη ανάγνωση ενός νομοσχεδίου σύμφωνα με το οποίο η κυβερνητική πλειοψηφία θα έχει τη δυνατότητα να περιορίζει την ικανότητα του Ανώτατου Δικαστηρίου να αναθεωρεί τους «βασικούς νόμους», που έχουν οιονεί συνταγματικό ρόλο στη χώρα αφού γραπτό σύνταγμα δεν υπάρχει, ενώ της δίνεται το ελεύθερο να διορίζει δικαστές της αρεσκείας της.
Το νομοσχέδιο θα πρέπει να περάσει από άλλες δύο αναγνώσεις για να γίνει νόμος του κράτους, κάτι που δεν αναμένεται να γίνει πριν από τα τέλη Μαρτίου.
Αντιδράσεις, αλλά και προειδοποίηση
Για να εκδηλώσουν την εναντίωσή τους στο νομοσχέδιο οι Ισραηλινοί συγκεντρώθηκαν κατά δεκάδες χιλιάδες έξω από την Κνεσέτ την ώρα που συζητούνταν η αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση. Οι αντιδράσεις, όμως, δεν σταματούν στους πολίτες. Ακόμη και ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτσογκ προειδοποίησε ότι η χώρα «δεν βρίσκεται πλέον εν μέσω πολιτικής συζήτησης, αλλά στο χείλος της συνταγματικής και κοινωνικής κατάρρευσης».
Παράλληλα, ο έμπειρος Βρετανός οικονομικός σχολιαστής των «Financial Times» Μάρτιν Γουλφ έγραψε ότι το Ισραήλ μπορεί να χρησιμεύσει στο μέλλον ως παράδειγμα για το πώς «η δημοκρατία μπορεί να μετατραπεί σε αυταρχικό καθεστώς μέσω του αχαλίνωτου πλειοψηφισμού». Προχωρά μάλιστα ένα βήμα παραπέρα, θεωρώντας ότι το κράτος δικαίου στο Ισραήλ θα υποφέρει από την απόφαση να χαλιναγωγηθεί η δυνατότητα του Ανώτατου Δικαστηρίου να αναθεωρεί τις αποφάσεις της κυβέρνησης.
Ενώ ο Γουλφ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την επιβολή ενός «καπιταλισμού των ημετέρων» (crony capitalism), που ανθεί σε αυταρχικά καθεστώτα, ο ύπατος αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Φόλκερ Τουρκ σε ανακοίνωσή του ανησυχεί για την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων καθώς και για την απώλεια της ικανότητας μιας ανεξάρτητης δικαστικής εξουσίας να ελέγχει την εκτελεστική και τη νομοθετική εξουσία.
Κλιμάκωση στη Δυτική Οχθη
Ολα αυτά γίνονται ενώ το Ισραήλ έχει σαλπίσει γενική επίθεση ενάντια στους Παλαιστίνιους. Με πρόφαση την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας» ο ισραηλινός στρατός πραγματοποιεί καθημερινά επιδρομές στα κατεχόμενα εδάφη, με τουλάχιστον 200 νεκρούς πέρυσι και φέτος και με κάποιους να μιλούν ήδη για προετοιμασία μιας τρίτης Ιντιφάντα. Ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβι έχει σαλπίσει επίθεση λέγοντας ότι πρέπει να αλλάξει ο τρόπος που αντιμετωπίζονται οι Αραβες, προτάσσοντας αυστηρότερες ποινές για την «τρομοκρατία» – ακόμη και τη θανατική ποινή. Η χαλαρότητα της Παλαιστινιακής Αρχής, που έχει μετατραπεί σε τοποτηρητή του Ισραήλ, και η ανοχή των ΗΠΑ στην επεκτατικότητα του Ισραήλ στα Υψίπεδα του Γκολάν, αλλά και στις διακρίσεις εναντίον των Παλαιστινίων, αναμένεται να κάνουν την κατάσταση ακόμη πιο εκρηκτική.