Το πολλοστό διάγγελμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη την περασμένη Πέμπτη, δίχως να ανακοινώσει οτιδήποτε ουσιαστικό, επιβεβαίωσε απλώς την αμηχανία στην οποία έχει περιέλθει το Μέγαρο Μαξίμου λόγω της αποτυχίας του «επιτελικού κράτους» στη διαχείριση της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης αλλά και των αστοχιών ως προς τα εθνικά θέματα.
Βουτηγμένο στο μελό, κατά τη συνήθειά του, το διάγγελμα του πρωθυπουργού προς τους «συμπολίτες του» είχε καθαρά επικοινωνιακή στόχευση, καθώς οι μετρήσεις που φτάνουν στο Μαξίμου επιβεβαιώνουν τα ευρήματα της Prorata για μείωση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην κυβέρνηση. Φυσικά ο Μητσοτάκης δεν ξεφεύγει από τη νεοφιλελεύθερη στόχευσή του να εκμεταλλευτεί την κρίση ώστε να προωθήσει περισσότερες απορρυθμίσεις και είσοδο ιδιωτικών συμφερόντων στην υγεία και επιπλέον, όπως φάνηκε από το διάγγελμα, και στον τομέα των μαζικών μεταφορών. Εν ολίγοις, αφού άφησε να δημιουργηθούν συνθήκες ασφυξίας στα λεωφορεία, τώρα φέρνει τους ιδιώτες στις συγκοινωνίες, θυμίζοντας τους αλήστου μνήμης «νοικοκυραίους» του πατέρα του.
Σε κάθε περίπτωση, τα ευρήματα των μετρήσεων, παρότι η ΝΔ και ο Κυρ. Μητσοτάκης διατηρούν σημαντικό προβάδισμα, δείχνουν ότι η διαχείριση του δεύτερου κύματος της πανδημίας δεν έχει καμία σχέση με την πρώτη περίοδο του lockdown, όταν ο πρωθυπουργός προβαλλόταν από τα συστημικά ΜΜΕ ως «σύγχρονος Μωυσής». Τα κέντρα εξουσίας του βαθέος κράτους, που απεργάζονται διάφορα σενάρια, δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, συμφωνώντας δίχως να το θέλουν με την εκτίμηση του Αλέξη Τσίπρα ότι «η κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο σε όλους τους κρίσιμους τομείς».
Σενάρια ανασχηματισμού και πάλι
Ισως το πιο χαρακτηριστικό της αμηχανίας του «επιτελικού κράτους» είναι ότι επέστρεψαν τα σενάρια του ανασχηματισμού, όπως διαρρέει από κύκλους πέριξ του Μεγάρου Μαξίμου. Αντανακλούν την αυξανόμενη δυσαρέσκεια από τις διαχειριστικές αστοχίες και εντάσσονται στην αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων. Ενας σαρωτικός αυτήν τη φορά ανασχηματισμός και όχι διορθωτικές κινήσεις, που θα φρεσκάρει και το λούστρο του «αποφασιστικού πρωθυπουργού», τοποθετείται μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Εισηγήσεις για ανασχηματισμό δέχεται ο κ. Μητσοτάκης και από τους στενούς του συνεργάτες. Στο στόχαστρο βρίσκεται η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως που της χρεώνουν το μπάχαλο στην έναρξη των σχολείων. Δεν είναι δίχως σημασία ότι στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου ο πρωθυπουργός «δέχτηκε τις συμβουλές της Αννας Διαμαντοπούλου». Το ότι ο Μητσοτάκης «κυβερνά με τα ορφανά του σημιτισμού» προκαλεί έντονο εκνευρισμό στη «γαλάζια» κομματική βάση.
Στο στόχαστρο έχει μπει και ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας, στον οποίο χρεώνουν το φιάσκο της επίσκεψης του πρωθυπουργού στην Καρδίτσα, όπου εκλέγεται. Στην πραγματικότητα, όμως, του καταλογίζουν το αρνητικό για τις «γαλάζιες» δυνάμεις αποτέλεσμα στην Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων, όπου εκλέχθηκε πρόεδρος προερχόμενος από την Αριστερά.
Στη λίστα ανασχηματισμού παραμένει πάντα ο Αδωνης Γεωργιάδης, ακόμη και μετά την αποψίλωσή του από αρμοδιότητες που μεταφέρθηκαν στον άλλοτε υφυπουργό του Νίκο Παπαθανάση.
Ο Αδωνης έχει χάσει και την υποστήριξη των σαμαρικών, ενώ το κεντρικό επιτελείο παρατηρεί ότι στήνει «δικές του δουλίτσες».
Ενδιαφέρον όμως έχει και το διευρυνόμενο ρήγμα στη σχέση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα με το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου. Ενδεικτική των όχι καλών σχέσεων ήταν και η αναβάθμιση του Θεόδωρου Σκυλακάκη σε αναπληρωτή υπουργό και βασικό υπεύθυνο στην πενταμελή επιτροπή για τη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Ανοικτό είναι πάντα το ερώτημα για το υπουργείο Εξωτερικών, καθώς η απόσταση του Νίκου Δένδια από τον Κυρ. Μητσοτάκη αυξάνεται. Ο υπουργός Εξωτερικών έχει μείνει έξω από τη διαχείριση των ελληνοτουρκικών. Τελευταίο επεισόδιο ήταν η διαφωνία για τη στήριξη του βέτο της Κύπρου στο θέμα της Λευκορωσίας. Ο κ. Δένδιας ζητούσε να στηριχτεί το βέτο της Κύπρου, κάτι που δεν δέχτηκε ο πρωθυπουργός.
Εντονη είναι η δυσαρέσκεια στο Μαξίμου για τον Γιώργο Κουμουτσάκο μετά τη δημόσια μετάληψή του, ενώ σκιές έχουν αρχίσει να υπάρχουν και για τον Γιώργο Χαρδαλιά. Το χειροφίλημα στον ιερωμένο αλλά και η ατυχής δήλωση ότι δεν τον ενημέρωσαν οι μετεωρολόγοι για τον «Ιανό» δεν πέρασαν απαρατήρητα. Βεβαίως υπέρ του υφυπουργού λειτουργεί ότι του έχουν φορτώσει πολλά. Στον κατάλογο σταθερά είναι και οι υπουργοί Τουρισμού, Πολιτισμού και Εργασίας. Το αντεπιχείρημα για τον ανασχηματισμό είναι ότι «δεν διαθέτει αξιόλογο πάγκο».
Επιχείρηση αποδόμησης του Τσίπρα
Μέσα σε ένα πλαίσιο ταχείας και διευρυνόμενης αποσύνθεσης όπου γίνεται εμφανής η αδυναμία διακυβέρνησης, το κυβερνητικό επιτελείο καταφεύγει στην κλασική συνταγή «αν δεν μπορείς να βελτιώσεις τις δικές σου επιδόσεις και να ενισχύσεις την εικόνα σου, επιτίθεσαι και αποδομείς τον αντίπαλο». Στο πλαίσιο αυτό, από το «επιτελικό» κέντρο διαρρέουν προς τα πρόθυμα ΜΜΕ σχόλια για τον Αλ. Τσίπρα. Το περίγραμμα είναι ότι «ο Αλέξης Τσίπρας δεν περνάει πια, ο κόσμος δεν τον ακούει, του έχει γυρισμένη την πλάτη. Επιπλέον έχει εσωκομματικά προβλήματα, τον αμφισβητούν». Εν κατακλείδι, «το άστρο του έχει δύσει, δεν θα επιστρέψει». Φυσικά κάνουν ό,τι μπορούν για να ενισχύσουν την εσωστρέφεια στον ΣΥΡΙΖΑ, προβάλλοντας ταυτόχρονα όλους όσοι εκφράζουν διαφοροποίηση από τις επίσημες θέσεις και ακόμη περισσότερο εκείνους που ασκούν κριτική στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Ενισχύουν και αυτούς που είναι πιο «δεκτικοί σε συναινετική αντιπολίτευση» είτε από πρόθεση είτε ως «χρήσιμοι ηλίθιοι». Γι’ αυτό, λένε, «το Μαξίμου δεν ασχολήθηκε καν με τα όσα είπε ο κ. Τσίπρας στη Θεσσαλονίκη και δεν του απάντησαν».
Βεβαίως θεωρούν ότι χωρίς τον Αλ. Τσίπρα ο κεντροαριστερός χώρος θα υποστεί πλήγμα και θα αργήσει να μπει σε τροχιά εξουσίας. Μέχρι τότε θα κερδίσει χρόνο η ταχύτερα αποδομούμενη κυβέρνηση της αντιπολίτευσης.