Οι βουλευτικές εκλογές από τις οποίες θα αναδειχθεί ο επόμενος πρόεδρος θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη. Η ψηφοφορία προαναγγέλλεται ως η πιο διαφιλονικούμενη στην ιστορία της χώρας. Η εκλογική μάχη θα δοθεί ανάμεσα στο κόμμα, που βρίσκεται στην εξουσία από την ανεξαρτησία της, και μια αντιπολίτευση, που υπόσχεται να εξαλείψει τη φτώχεια και τη διαφθορά.
Το Λαϊκό Κίνημα για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας (MPLA), επικεφαλής της χώρας από το 1975, μπορεί να αντιμετωπίζει προβλήματα, αλλά εξακολουθεί να θεωρείται το φαβορί σ’ αυτές τις εκλογές, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Ο απερχόμενος πρόεδρος, ο 68χρονος Ζοάο Λουρένσο, διεκδικεί μια δεύτερη θητεία.
Όμως η κυριαρχία του MPLA αναμένεται ότι θα περισταλεί από μια αντιπολίτευση που τα τελευταία χρόνια έχει αναζωογονηθεί από τον ηγέτη της, τον 60χρονο Ανταλμπέρτο Κόστα Τζούνιορ, επικεφαλής της Unita. Ο πληθωρισμός που καλπάζει, η σοβαρή ξηρασία και το υψηλό κόστος ζωής τροφοδοτούν την αγανάκτηση των πολιτών.
Τα εκλογικά τμήματα θα παραμείνουν ανοικτά από τις 07:00 ως τις 18:00 (τοπική ώρα, 21:00 ώρα Ελλάδας) για τους 14 εκατ. εγγεγραμμένους ψηφοφόρους. Τις ψήφους διεκδικούν οκτώ κόμματα. Ο υποψήφιος του κόμματος, που θα νικήσει στις βουλευτικές εκλογές, θα γίνει αρχηγός του κράτους. Τα αποτελέσματα αναμένονται μερικές ημέρες μετά την ψηφοφορία, όμως η προθεσμία μπορεί να παραταθεί σε περίπτωση αμφισβήτησης.
Στην πρωτεύουσα Λουάντα, ο Λίντο, ένας 27χρονος ηλεκτρολόγος, δεν διστάζει να πει πως θα ψηφίσει Unita: «Είκοσι χρόνια που η χώρα έχει ειρήνη και εξακολουθούμε να είμαστε φτωχοί. Η Ανγκόλα δεν είναι μια αληθινή δημοκρατία, το MPLA ελέγχει τα πάντα».
Επονομαζόμενος «ACJ», ο Κόστα Τζούνιορ διεξήγαγε την προεκλογική εκστρατεία του υποσχόμενος μεταρρυθμίσεις, μάχη κατά της φτώχειας και εναντίον της διαφθοράς.
Έχει τη φήμη καλού ρήτορα και ενσαρκώνει για μερικούς αυτή την ελπίδα της «αλλαγής» σε μια χώρα που είναι πλούσια σε πετρέλαιο και σε διαμάντια, αλλά παραμένει βυθισμένη σε μεγάλες οικονομικές δυσκολίες.
Ο αντιπολιτευόμενος γοητεύει επίσης τη νεολαία των πόλεων που είναι λιγότερο προσκολλημένη στο MPLA και κληρονομεί μια χώρα υπονομευμένη από δεκαετίες διαφθοράς υπό την προεδρία του Ζοζέ Εντουάρντο ντος Σάντος (1979-2017).
Ο πρώην αρχηγός του κράτους, ο οποίος πέθανε τον περασμένο μήνα στην Ισπανία, κατηγορείται ότι υπεξαίρεσε δισεκατομμύρια προς όφελος της οικογένειας και των οικείων του.
Η ηλικιακή ομάδα από 10 ως 24 ετών αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του πληθυσμού, σύμφωνα με τα δεδομένα των Ηνωμένων Εθνών.
«Δεν υπάρχει δημοκρατία με ένα μοναδικό κόμμα στην εξουσία», υπογράμμισε τη Δευτέρα ο Κόστα Τζούνιορ στη διάρκεια μιας τελευταίας προεκλογικής συγκέντρωσης στη Λουάντα και κάλεσε τη χώρα «να μην φοβάται την εναλλαγή».
Κίνδυνος νοθείας
«Η διαφορά μεταξύ των κομμάτων θα είναι μικρότερη παρά ποτέ», εκτιμά ο Έρικ Χάμφρεϊ-Σμιθ, αναλυτής του βρετανικού γραφείου Verisk Maplecroft.
Ωστόσο με ένα κυβερνών κόμμα που ελέγχει την εκλογική διαδικασία και τα δημόσια μέσα ενημέρωσης, η αντιπολίτευση και ένα μέρος της κοινής γνώμης αναρωτιούνται σχετικά με τις πιθανότητες να υπάρξει νοθεία. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναφέρθηκαν πρόσφατα περιπτώσεις ψηφοφόρων που έχουν πεθάνει, ωστόσο παραμένουν εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.
Το 2017, ο Ζοάο Λουρένσο, ένας απόστρατος στρατηγός, είχε εκλεγεί με το 61% των ψήφων ως ο δελφίνος του ντος Σάντος.
Καθαρό προϊόν του μαρξιστικού-λενινιστικού κόμματος, γύρισε ωστόσο την πλάτη στο σύστημα ξεκινώντας προς γενική έκπληξη μια εκτεταμένη εκστρατεία κατά της διαφθοράς, απομακρύνοντας από θέσεις κλειδιά τους οικείους του πρώην μέντορά του.
Ο νυν πρόεδρος ελπίζει ότι θα κερδίσει τις εκλογές χάρη στον απολογισμό των πέντε τελευταίων ετών: σε μια οικονομία η οποία εξαρτάται από το πετρέλαιο και βρίσκεται σε σοβαρή ύφεση, άρχισε φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις, που χαιρετίσθηκαν από το εξωτερικό, για να διαφοροποιήσει τις πηγές εισοδημάτων και να ιδιωτικοποιήσει τις δημόσιες επιχειρήσεις.
«Δημιουργήσαμε και αναδιαρθρώσαμε την οικονομία μας», δήλωσε στη διάρκεια συγκέντρωσης το περασμένο σαββατοκύριακο.
Ο επαναπατρισμός μερικές ημέρες πριν από την ψηφοφορία της σορού του Ζοζέ Εντουάρντο ντος Σάντος, η ταφή της οποίας πρόκειται να γίνει την Κυριακή, μπορεί επίσης να ευνοήσει τον απερχόμενο πρόεδρο, αν και οι απόψεις σχετικά με την κληρονομιά που αφήνει ο πρώην αρχηγός του κράτους, ο οποίος βασίλευσε αδιαφιλονίκητος επί 38 χρόνια, δεν είναι ομόφωνες.