Σε διαγραφή χρεών άνω των 8 δισ. ευρώ προς τα ασφαλιστικά ταμεία προς όφελος 1.422.629 οφειλετών μικρομεσαίων επιχειρηματιών, επαγγελματιών, επιστημόνων και αγροτών οδηγεί η ρύθμιση των 120 δόσεων που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.
Στην ουσία πρόκειται για το μεγαλύτερο πακέτο «σεισάχθειας» που προώθησε νομοθετικά η κυβέρνηση Τσίπρα και ως μέγεθος είναι υπερπολλαπλάσιο των όποιων μέτρων για τα μεσαία στρώματα έχει ανακοινώσει η ΝΔ.
Ηδη σημαντικό ποσοστό των οφειλετών έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να προχωρήσει σε ρύθμιση παρόλο που η σχετική προθεσμία εξαντλείται στο τέλος Σεπτεμβρίου. Συνολικά 511.642 από το 1,4 εκατ. των οφειλετών έχουν επισκεφτεί την πλατφόρμα ρύθμισης. Εχουν υποβληθεί ήδη 88.349 αιτήσεις ρύθμισης, ενώ έχουν ήδη ολοκληρώσει τη διαδικασία 35.000 αυτοαπασχολούμενοι και 24.000 εργοδότες. Ας σημειωθεί ότι από τους ήδη ρυθμίσαντες το χρέος τους, 4.594 αποκτούν δικαίωμα συνταξιοδότησης (είχαν χρέη άνω των 30.000 ευρώ τα οποία με τη ρύθμιση περιορίζονται πολύ χαμηλότερα του ορίου αυτού και τους δίνεται η δυνατότητα να λάβουν σύνταξη).
Μέχρι στιγμής από τις εγκριθείσες ρυθμίσεις ως πρώτη δόση αθροιστικά έχουν εισπραχθεί περίπου 60 εκατ. ευρώ, ενώ έχει ρυθμιστεί χρέος ύψους 1,1 δισ. ευρώ.
Το προφίλ του χρέους
Σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΑΟ, το σύνολο των οφειλετών ανέρχεται σε 1.422.629 φυσικά και νομικά πρόσωπα και η συνολική οφειλή στα 35,3 δισ. ευρώ.
Τη μερίδα του λέοντος οφείλουν 510.370 εργοδότες στο πρώην ΙΚΑ (18,7 δισ. ευρώ). Δηλαδή 33% των οφειλετών χρωστάει το περίπου το 55% του συνολικού χρέους.
Από τους αυτοαπασχολούμενους οι 54.017 οφείλουν στον πρώην ΟΑΕΕ 14,4 δισ. ευρώ, ενώ 341.766 αγρότες χρωστούν 1,67 δισ. ευρώ.
«Κούρεμα» 8 δισ.
Σύμφωνα με όσα έχουν περιληφθεί στη σχετική νομοθετική ρύθμιση για τις 120 δόσεις διαγράφεται το 50% των προσαυξήσεων, το οποίο βάσει των στοιχείων του ΚΕΑΟ ανέρχεται σε περίπου 10,65 δισ. ευρώ. Αρα το 50% των προσαυξήσεων αυτών είναι λίγο υψηλότερο των 5 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 3 δισ. ευρώ προκύπτουν από τον επανυπολογισμό κυρίως οφειλών 16 δισ. ευρώ που οφείλονται στον πρώην ΟΑΕΕ και στο πρώην ΕΤΑΑ. Βεβαίως το ποσό των 8 δισ. ευρώ είναι το ανώτατο όριο στο οποίο δυνητικά μπορεί να φτάσει η διαγραφή ασφαλιστικού χρέους στην υποθετική περίπτωση που το σύνολο των οφειλετών έσπευδε να ρυθμίσει.
Γενικώς αποδεκτές προσεγγίσεις για τον υπολογισμό των χρεών που μπορούν να εισπραχτούν δεν υπάρχουν. Ανενεργές και πτωχευμένες εταιρείες περιλαμβάνονται μεταξύ των οφειλετών και μια αισιόδοξη εκτίμηση είναι να προχωρήσει σε ρύθμιση περίπου το 35-50% των οφειλετών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παραπάνω από 50% των οφειλομένων ποσών, δηλαδή περί τα 18-20 δισ. ευρώ, κατέστησαν υπερήμερα προς τα ταμεία μετά το 2010, δηλαδή κατά την περίοδο της κρίσης.
Οπως προκύπτει και από τους δημοσιευόμενους πίνακες, το 70% των οφειλετών χρωστάει μόλις 11% του ασφαλιστικού χρέους και αφορά οφειλές μέχρι 15.000 ευρώ, ενώ το 1,8% των οφειλετών χρωστάει περίπου 25% των οφειλομένων.
Διαγραφή άνευ ρύθμισης
Οφειλές ασφαλιστικών εισφορών διαγράφονται αποκλειστικά και μόνο σε τρεις περιπτώσεις:
• Οφειλές αποβιωσάντων που δεν καταλείπουν οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο και των οποίων οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την κληρονομιά.
• Οταν το ποσό της κύριας οφειλής δεν υπερβαίνει τα 50 ευρώ και δεν έχει επιτευχθεί η είσπραξή του μέσα σε δέκα έτη.
• Οταν το ποσό της συνολικής οφειλής από οποιαδήποτε αιτία δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ και δεν έχει επιτευχθεί η είσπραξή του μέσα σε δέκα έτη.
Ακόμη προβλέπεται η διαγραφή κύριων οφειλών που έχουν δημιουργηθεί πριν από το 1993 ύψους μέχρι 200 ευρώ ανά οφειλέτη υπό τον όρο ότι δεν υφίστανται άλλες κύριες οφειλές του ίδιου νομικού ή φυσικού προσώπου. Οι οφειλές προς το ΚΕΑΟ μπορούν να διαγράφονται μόνο μετά την παρέλευση δεκαετίας από την καταχώρησή τους στο ειδικό βιβλίο ανεπίδεκτων είσπραξης. Πριν από τη δεκαετία μπορούν να διαγραφούν μόνο εάν έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες εντός και εκτός Ελλάδας και δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων. Για να χαρακτηριστεί μια οφειλή ως ανεπίδεκτη είσπραξης (από την καταχώρησή της στο ειδικό βιβλίο και για δέκα χρόνια δεν χορηγείται ενημερότητα, εκτός εάν πρόκειται για είσπραξη χρημάτων που θα διατεθούν στα χρέη, ενώ δεσμεύονται τραπεζικοί και επενδυτικοί λογαριασμοί) πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
• Να έχουν ολοκληρωθεί έρευνες για περιουσιακά στοιχεία χωρίς αποτέλεσμα.
• Να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης.
• Να έχει ασκηθεί ποινική δίωξη σε βάρος των υπευθύνων ή να μην είναι δυνατή η άσκησή της (λόγω θανάτου ή για άλλους λόγους, αποποίηση κληρονομιάς κ.λπ.).
