Σβήνουν σταδιακά την επικουρική σύνταξη

Σβήνουν σταδιακά την επικουρική σύνταξη

Τα ψεύδη Πατέλη με το σύνθημα του κοινωνικού αυτοματισμού «ακουμπούν» στον πρωθυπουργό Μητσοτάκη

Οι «λαγοί» συνεχίζουν να κάνουν τη δουλειά τους, με τελευταίο τον πρωθυπουργικό σύμβουλο Αλέξη Πατέλη. Είχαν προηγηθεί βουλευτές (όπως ο Κώστας Καραγκούνης που ήδη από το 2018 εκθείαζε το ασφαλιστικό σύστημα Πινοσέτ), τα «γεράκια» της ιδιωτικής ασφάλισης (καθηγητές πανεπιστημίου που έχουν αναλάβει εργολαβικά, καταθέτοντας το επιστημονικό τους κύρος, να περάσουν τη διείσδυση της ιδιωτικής ασφάλισης στα αποθεματικά της κοινωνικής), ο ίδιος ο νυν πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος στις αρχές του 2019 σε συνέλευση της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών είχε προαναγγείλει ότι θα εγκαθιδρύσει σύστημα κοινωνικής ασφάλισης τριών πυλώνων με τη συμμετοχή της ιδιωτικής ασφάλισης.

Οι βάσεις μπήκαν τον Φεβρουάριο του 2020 με το νομοθετικό έκτρωμα Βρούτση με το οποίο η επικουρική ασφάλιση (είχε ενταχθεί στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ – ΕΤΕΑΕΠ) απορροφήθηκε ως κομμάτι του eΕΦΚΑ, ενώ ταυτόχρονα αν υπάρχουν ελλείμματα, κόβονται συντάξεις.

Τώρα η κυβέρνηση ετοιμάζεται να θέσει σε λειτουργία τις «μπουλντόζες» που θα αναλάβουν να γκρεμίσουν το οικοδόμημα της επικουρικής ασφάλισης και να εκχερσώσουν το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης προσφέροντας ποταμούς δισεκατομμυρίων στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Για να το κάνει αυτό βέβαια χρειάζεται έναν Πατέλη να δημιουργήσει κοινωνικό αυτοματισμό. Οι νέοι σε σχέση με τους συνταξιούχους. «Δεν μπορεί οι παλιοί να ρουφάνε το μεδούλι των νέων»· αυτό είναι το αφήγημα που επικρατεί στην αρένα που έστησε ο Κυρ. Μητσοτάκης για να καταστρέψει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.

Πλέον το σχέδιο μπαίνει σε εφαρμογή. Είναι δομημένο και θα οδηγήσει ουσιαστικά στην κατάργηση της επικουρικής σύνταξης σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Αμεσα θύματα θα είναι οι νυν συνταξιούχοι, αφού δεν θα υπάρχουν χρήματα για να καταβληθούν οι συντάξεις τους και ως εκ τούτου θα απολέσουν μεγάλο κομμάτι των συντάξιμων αποδοχών τους. Τα μεγάλα θύματα όμως θα είναι οι νέοι ασφαλισμένοι, που θα εμπιστευτούν τους κόπους τους στα στοιχήματα και στις «επενδύσεις» των εταιρειών της ιδιωτικής ασφάλισης.

Φορολογικά κίνητρα

Η πρώτη «μπουλντόζα» είναι το εθνικό σχέδιο δράσης μέσω του οποίου θα έρθουν τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Θα προβλέπονται, σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, φορολογικά κίνητρα (θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης) για να αναπτυχθούν «επαγγελματικά» ταμεία. Οι «λαγοί» θα αναλάβουν εκ νέου δράση προσφέροντας τη γνώση και το κύρος τους για να πείσουν τους νέους ότι δεν μπορούν να συμμετέχουν στα ταμεία των παλιών που δήθεν είναι ετοιμόρροπα και προς κατάρρευση.

Μετά η κυβέρνηση θα ενεργοποιήσει την «μπουλντόζα» της νομοθέτησης. Θα θεσμοθετήσει την ελεύθερη επιλογή μεταξύ των δύο φορέων (επικουρική ασφάλιση ή επαγγελματική ασφάλιση). Σήμερα η συμμετοχή στην επικουρική ασφάλιση (όπου υφίσταται) είναι υποχρεωτική. Οι νέοι ασφαλισμένοι τι θα κάνουν; Από την πλευρά της επαγγελματικής ασφάλισης έχουν φορολογικά κίνητρα. Από την πλευρά της επικουρικής πέραν της έλλειψης κινήτρων θα υφίσταται και η πεποίθηση ότι οι κακοί παλιοί ασφαλισμένοι ρουφάνε τους κόπους τους για να παίρνουν εκείνοι τις συντάξεις τους.

Το αποτυχημένο σύστημα Πινοσέτ εφαρμόζεται και στην Ελλάδα και παράγει καλά αποτελέσματα για την ιδιωτική ασφάλιση σε βάρος των ασφαλισμένων που θα λαμβάνουν πενιχρές συντάξεις.

Το βέβαιο είναι ότι η πρόσφατη νομοθέτηση Βρούτση (νόμος 4670 που τέθηκε σε ισχύ στις 28.2.2020), η οποία έφερε μεταξύ άλλων δεινών και τη συγχώνευση του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ) στον ΕΦΚΑ, είναι παράλογη από τη σκοπιά του συμφέροντος των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων που λαμβάνουν επικουρικές συντάξεις. Ο λόγος είναι ότι πρόσφατη αναλογιστική μελέτη (εντός του 2020) δείχνει ότι για τα επόμενα 50 χρόνια το ΕΤΕΑΕΠ δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα βιωσιμότητας. Αρα πώς καταργείς (διά της συγχώνευσης) ένα ταμείο που δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα βιωσιμότητας, έχει αποθεματικά 7,5 δισ. ευρώ και ακίνητη περιουσία 264 εκατ. ευρώ;

Οι λόγοι είναι δύο: αφενός το γεγονός ότι ο φορέας ενσωμάτωσης (δηλαδή ο ΕΦΚΑ) χρωστά στο ταμείο που συγχωνεύει (ΕΤΕΑΠ) περί το 1 δισ. ευρώ. Οπως εύκολα γίνεται κατανοητό, αυτά… γράφονται στο χιόνι. Ο δεύτερος είναι βέβαια ο σχεδιασμός για την κατάργηση της επικουρικής ασφάλισης. Η δικαιολογία που χρησιμοποιήθηκε (πάντα υπάρχει μια τέτοια), σαθρή και στερούμενη σοβαρότητας. «Μέσω της συγχώνευσης θα γίνει ταχύτερη η απονομή των επικουρικών συντάξεων» ήταν η αιτιολόγηση, κάτι που δεν ισχύει.

Δεν εισακούστηκαν

«Δεν υπάρχουν κοινές μηχανογραφικές βάσεις αρχείων και κοινά λειτουργικά συστήματα ούτε μπορούν να υπάρξουν διότι υπάρχει ένα τεράστιο φυσικό αρχείο (ιστορικό ασφάλισης του κάθε εργαζόμενου κ.λπ.) του κάθε επιμέρους πρώην επικουρικού ταμείου σε κούτες, τσουβάλια, υπόγεια κ.λπ. Δεν υπάρχει ενιαίος κανονισμός παροχών και η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος είναι διαφορετική σύμφωνα με τον νόμο στο κάθε επιμέρους ταμείο» ανέφερε τον Φεβρουάριο ο Σύλλογος Υπαλλήλων Ασφαλιστικών Ταμείων, καταρρίπτοντας το κυβερνητικό επιχείρημα.

Επιπλέον οι συνδικαλιστές σχολίαζαν αντιδρώντας στους σχεδιασμούς Βρούτση – Μητσοτάκη: «Η κυβέρνηση της ΝΔ εκτός από τη φανερή επιδίωξη της αρπαγής των αποθεματικών μέσω της διοικητικής ενοποίησης του ΕΤΕΑΕΠ στοχεύει στο να ξεκαθαρίσει το έδαφος για να αναπτυχθούν επαγγελματικά ταμεία στα πλαίσια της δημιουργίας των τριών πυλώνων (δημόσιο, επαγγελματικά ταμεία, ιδιωτική ασφάλιση)». Ποιος όμως τους άκουγε τότε;

Ο μηχανισμός της κατάργησης

Πώς καθορίζεται η επικουρική σύνταξη; Με το άρθρο 44 του νόμου Βρούτση (4670/2020) το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης διαμορφώνεται με βάση: 

  • Τα δημογραφικά δεδομένα, τα οποία στηρίζονται σε εγκεκριμένους πίνακες θνησιμότητας. 
  • Το πλασματικό ποσοστό επιστροφής που θα εφαρμόζεται στις συνολικά καταβληθείσες εισφορές και το οποίο θα προκύπτει από την ποσοστιαία μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων. 

Ωστόσο το ζουμί είναι ο αυτόματος μηχανισμός εξισορρόπησης, ο οποίος λειτουργεί σε περίπτωση ελλειμμάτων. Μέσω αυτού αρχικώς εκποιείται η περιουσία του ΕΤΕΑΕΠ (πλέον δεν υφίσταται αφού έχει συγχωνευτεί) και μετά έρχεται η περικοπή των επικουρικών συντάξεων. Πρόκειται για τον μηχανισμό της νοητής κεφαλαιοποίησης, μέσω του οποίου γνωρίζεις τις εισφορές που πληρώνεις αλλά σου είναι άγνωστο το ποσό της σύνταξης που θα εισπράξεις καθότι καθορίζεται από το προσδόκιμο ζωής, τα έσοδα του ταμείου και τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος. Αν λοιπόν οι νέοι επιλέξουν τα επαγγελματικά ταμεία που θα έχουν και φορολογικά κίνητρα, τι θα συμβεί στις καταβαλλόμενες σήμερα επικουρικές συντάξεις;

Δεν είναι παιχνίδι χρηματιστηρίου οι ζωές, κ. Πατέλη

Οι νέοι δεν θα έχουν έναν ατομικό κουμπαρά που να αβγατίζει, όπως λέει ο πρωθυπουργικός σύμβουλος, αλλά επισφαλείς επενδύσεις ιδιωτικών εταιρειών.

Εχει κύρος που πηγάζει από τα πτυχία του… Είναι σύμβουλος του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη –άρα πολύ κοντά στους σχεδιασμούς– και βέβαια διατηρεί τέτοια απόσταση ώστε να δίνει περιθώρια ελιγμών στον πρωθυπουργό, του τύπου «ουδέποτε ενστερνίστηκα τις απόψεις του συμβούλου μου».

Ενας «λαγός» ακόμη

Τι μας κόμισε όμως ο κ. Πατέλης; Επί της ουσίας τίποτε το ουσιαστικό. Απλώς με τη συνέντευξή του στο «Βήμα» ανέλαβε τον καταργηθέντα ρόλο του αφέτη στίβου που δίνει εκκίνηση πυροβολώντας. Ουσιαστικά ο κ. Πατέλης ανέφερε όλα όσα αναλύουν, δίκην ειδικού, όλοι οι υπόλοιποι «λαγοί», δίνοντας επιπροσθέτως το σύνθημα του κοινωνικού αυτοματισμού ενάντια στους συνταξιούχους.

«Να πάψει το κράτος να παίρνει τα λεφτά των νέων και να τα δίνει στους ηλικιωμένους» ανέφερε χαρακτηριστικά σε μια έκρηξη κυνισμού… Ο κ. Πατέλης των πολλών πανεπιστημιακών τίτλων δεν θα μπορούσε να κρύψει την ικανοποίησή του.

Τι είπε επιπροσθέτως ώστε να χαροποιήσει τους νέους για τον τρόπο που τους σκέφτεται η κυβέρνηση; Η άποψή του επακριβώς είναι: «Αντί αυτού, δημιουργείται ένας ατομικός κουμπαράς. Ο κάθε νέος όταν θα βάζει στην άκρη ένα κομμάτι του μισθού κάθε μήνα για τη μελλοντική επικουρική σύνταξη θα ξέρει ότι αυτό είναι εκεί, δικό του και θα το παρακολουθεί να αβγατίζει. Δεν θα μπορεί κανείς να του το πάρει, όπως έγινε τόσες φορές στα πρόσφατα χρόνια. Είναι σωστό να έχεις πληρώσει εισφορές όλη σου τη ζωή και να έρχεται μετά κάποιος και να σου κόβει τη σύνταξη; Ε αυτό δεν θα μπορεί να γίνει σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα».

Στη Χιλή ζουν με 220 ευρώ;

Ας πάμε στη φράση-κλειδί: «Θα το παρακολουθεί να αβγατίζει». Τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά, «επενδύσεις» των ασφαλιστικών εταιρειών που διαχειρίζονται το πορτοφόλι του κάθε ασφαλισμένου. Αβγατίζουν όλες οι επενδύσεις; Οχι βέβαια και αυτό το γνωρίζει καλύτερα απ’ όλους ο πρωθυπουργικός σύμβουλος ως αναλυτής χρηματοοικονομικών. Αυτό ακριβώς είναι το κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό σύστημα του Πινοσέτ, εκεί στη Χιλή όπου οι ασφαλισμένοι έχουν υποχρεωθεί να ζουν (μέση σύνταξη) με 200.000 χιλιανά πέσο (περίπου 220 ευρώ), με τα οποία δεν μπορούν να νοικιάσουν ούτε γκαρσονιέρα. Μάλιστα ζουν με το άγχος της μείωσης αφού ένα ποσό της τάξης του 10% των συντάξεών τους παρακρατείται ώστε οι ασφαλιστικές εταιρείες να κάνουν επενδύσεις-στοιχήματα στις διεθνείς χρηματαγορές και αν προκύψει κέρδος, να τους αποδοθεί.

Ψεύδεται

Είναι καταφανές λοιπόν ότι ο κ. Πατέλης ψεύδεται όταν λέει ότι δεν μπορεί να υπάρξει περικοπή συντάξεων στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα και ψεύδεται επειδή βεβαίως γνωρίζει:

-Το αμερικανικό σκάνδαλο του ομίλου της Enron των αρχών του τρέχοντος αιώνα. Χιλιάδες εργαζόμενοι στη συγκεκριμένη εταιρεία έχασαν όχι μόνο τη σύνταξή τους αλλά και την ελπίδα της καταβολής των συντάξεων όταν κατέρρευσε ο επιχειρηματικός κολοσσός και συμπαρέσυρε τα ασφαλιστικά τους ταμεία.

-Το ελληνικό σκάνδαλο του ομίλου της Ασπίς Πρόνοια, ο οποίος κατέρρευσε ενώ οι εποπτικές αρχές τού τότε υπουργείου Ανάπτυξης κοιμούνταν, με αποτέλεσμα από τα περίπου 190.000 ασφαλιστήρια του ομίλου να αναγνωριστούν μόλις 50.000 και να λάβουν αποζημιώσεις της τάξης των 5-9% των αρχικών αξιώσεών τους, ενώ 4.500 συμβόλαια αναγνωρίστηκαν ως επενδυτικά προϊόντα και οι ασφαλισμένοι δεν έλαβαν πίσω ούτε ευρώ!

Ετικέτες

Documento Newsletter