Ο Τάσος Λειβαδίτης συγκαταλέγεται στους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Ερωτικός, επικός και βαθιά επαναστατικός. Γεννημένος στις 20 Απριλίου 1922 έζησε τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και τον Εμφύλιο.
Αριστερός, κυνηγημένος και πάντα υπερασπιστής της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ο λόγος του είναι πολιτικός, καταγγελτικός. Σημασία έχει ο άνθρωπος. Αγκαλιάζει την ήττα του και τον συγχωρεί. Συχνά περνάει από το τρίτο πρόσωπο της αφήγησης στο πρώτο, επιδιώκοντας το οικείο. Ζητιάνοι, πόρνες, μέθυσοι, έκπτωτοι, όλοι είναι φίλοι του και όλοι έχουν θέση στην ποίηση του.
Εξορίζεται στην κόλαση της Μακρονησου. Μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας ελευθερώνεται, όχι όμως για πολύ. Αρνείται να υπογράψει δήλωση μετανοίας και συλλαμβάνεται ξανά. Αυτή τη φορά οδηγείται στον Άη Στράτη.
Γράφει το «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου». Το περιεχόμενο θεωρείτε ανατρεπτικό και τον Φεβρουάριο του 1955 στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών ο ποιητής δικάζεται με βάση τον αντικομουνιστικό νόμο 509/1947 «Περὶ μέτρων ἀσφαλείας τοῦ Κράτους, τοῦ πολιτεύματος, τοῦ κοινωνικοῦ καθεστῶτος καὶ προστασίας τῶν ἐλευθεριῶν τῶν πολιτῶν».
Ο Τάσος Λειβαδίτης μέσω της ιστορικής του απολογίας θα ξεσηκώσει τον κόσμο των τεχνών και των γραμμάτων που θα σταθούν από την πρώτη στιγμή στο πλευρό του. Η δίκη αυτή και η δίμηνη κράτησή του διαμόρφωσαν τότε ένα ισχυρό κλίμα συμπαράστασης τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Απόσπασμα από την ιστορική απολογία του
«Με το βιβλίο μου προσπάθησα να προσφέρω κι εγώ τις υπηρεσίες μου στην ειρήνη. Προσπάθησα να δείξω τους χιλιάδες ξύλινους σταυρούς, τα συρματοπλέγματα, τα κρεματόρια, τον φόβο. Να δείξω τη φωτιά και τον θάνατο. Και πλάι σ’ αυτά να τραγουδήσω την ελπίδα και το μέλλον. Και την ακλόνητη πίστη των ανθρώπων ν’ αγωνιστούν για την ειρήνη.
Το μεγάλο αυτό θέμα, βαρύ για τους ώμους ενός νέου ποιητή, το σήκωσα μ’ όσο πάθος και σεβασμό διαθέτω. Έχω ήσυχη την καλλιτεχνική μου συνείδηση ότι έκανα τα καθήκον μου σαν υπερασπιστής της ειρήνης.
Γιατί ο ποιητής ή ο συγγραφέας απ’ τη στιγμή που θα χαράξει την πρώτη φράση του πάνω στο χαρτί είναι δεμένος με όρκο ακατάλυτο να υπερασπίσει ό,τι πιο άξιο έχει η ζωή: τη δικαιοσύνη, την αλήθεια, την ομορφιά, την ειρήνη».
Ο Τάσος Λειβαδίτης υπήρξε ιδρυτικό μέλος της «Εταιρείας Συγγραφέων». Έχει λάβει το Β΄ Κρατικό Βραβείο ποίησης (1976 για τη συλλογή «Βιολί για μονόχειρα») και το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1979 για το «Εγχειρίδιο ευθανασίας»).
Πέθανε στις 30 Οκτωβρίου 1988, στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο από ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής. Μετά το θάνατό του εκδόθηκαν χειρόγραφα ανέκδοτα ποιήματά του με τον τίτλο «Χειρόγραφα του Φθινοπώρου». Τα ποιήματά του μεταφράστηκαν στα Ρωσικά, Σερβικά, Ουγγρικά, Σουηδικά, Ιταλικά, Γαλλικά, Αλβανικά, Βουλγαρικά, Κινεζικά και Αγγλικά.
Διαβάστε επίσης:
Μέλπω Λεκατσά: Μια ιστορική μορφή του αντιδικτατορικού αγώνα στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ (Video)