Κλείστε τα μάτια σας και φανταστείτε έναν τόπο όπου η ποίηση συναντάει τον ακραίο ερωτισμό και η ελευθερία γίνεται οργή. Τώρα ανοίξτε τα… Καλώς ορίσατε στο κινηματογραφικό σύμπαν του αιρετικού Πιερ Πάολο Παζολίνι.
Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι γεννήθηκε στην Μπολόνια της Ιταλίας στις 5 Μαρτίου του 1922. Την ίδια χρονιά ο δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι αναλαμβάνει την εξουσία. Τυχαίο γεγονός; Μπορεί, σίγουρα, όμως, το γεγονός πως ο πατέρας του Παζολίνι ήταν υπαξιωματικός στο στρατό του Μουσολίνι και ιδιαίτερα αυταρχικός ως προς τον τρόπο που φερόταν στην σύζυγο και τα παιδιά του επηρέασε τον σκηνοθέτη σε όλη την υπόλοιπη ζωή του.
Ο συντηρητισμός του πατέρα του και η εμμονή στην πειθαρχία έγιναν οι αιτίες πολλών συγκρούσεων με αποκορύφωμα την παραδοχή της σεξουαλικότητας του Παζολίνι που έφερε και την οριστική ρήξη στην μεταξύ τους σχέση. Αντίβαρο σε αυτήν την οικογενειακή παραμόρφωση έστεκε πάντα η μητέρα του, που ο ίδιος λάτρευε, κάτι που διακρίνεται και στα έργα του, όπου το οιδιπόδειο σύμπλεγμα κυριαρχεί.
Την περίοδο που σπουδάζει στην Μπολόνια Ιστορία Τέχνης και Φιλολογία ο πατέρας του συλλαμβάνεται και ο Πιερ Πάολο Παζολίνι αναγκάζεται να αναλάβει την φροντίδα της οικογενείας. Το 1945 ο αδερφός του Γκουίντο δολοφονείται μαζί με άλλους συντρόφους του της αντάρτικης ομάδας Όζοπο, από Γιουγκοσλάβους αντάρτες. Ο Παζολίνι διαλύεται και κατηγορεί τον εαυτό του, παράλληλα, οργανώνεται σε αντιφασιστικές ομάδες και εισχωρεί στον κουμμουνισμό. Όταν τελειώνει ο πόλεμος ο πατέρας του επιστρέφει και η σύγκρουση μεταξύ των δυο αντρών είναι οριστική. Εξαιτίας, αυτής της κατάστασης αναγκάζεται να φύγει από το αγαπημένο του Φριούλι, τον τόπο καταγωγής της μητέρας του, που τόσο αγαπούσε.
Ενώ, εργάζεται ως καθηγητής σε ένα γυμνάσιο η εξομολόγηση ενός μαθητή ότι έχει σεξουαλικές σχέσεις με τον Παζολίνι τον αναγκάζει να φύγει με την μητέρα του για την Ρώμη και να περάσει στιγμές εξαθλίωσης. Ζει στον δρόμο και τρώει από τα σκουπίδια. Γνωρίζετε με περιθωριακούς ανθρώπους και γίνεται φίλος τους.
Από το 1952 και μετά αρχίζει η συστηματική έκδοση των ποιητικών του συλλογών. Μετά, από λίγο έρχεται και η αναγνώριση μέσο του μυθιστορήματος «Τα Παιδιά της Ζωής». Όμως, η χαρά δεν κρατάει πολύ. Ένα άρθρο του εναντίον του Πάπα Πίου ΧΙΙ ξεσηκώνει θύελλα αντιδράσεων και γίνεται η αφορμή να κλείσει το φιλολογικό περιοδικό «Officina» που είχε ιδρύσει και φιλοξενούσε τις απόψεις των Ιταλών διανοούμενων της εποχής.
Η γνωριμία το με τον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι και τον Μάουρο Μπολονίνι τον φέρνει κοντά στην 7η τέχνη. Το 1961 σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία, το «Ακατόνε». Σειρά έχουν οι «Μάμα Ρόμα» (1962), το «κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» (1964), «Οιδίπους Τύραννος» (1967), «Θεώρημα» (1969), «Χοιροστάσιο» (1969), «Μήδεια» (1970), καθώς και η λεγόμενη τριλογία της ζωής: το «Δεκαήμερο» (1971), «Οι Ιστορίες του Καντέρμπουρυ» (1972) και «Χίλιες και μια νύχτες» (1974).
Το 1975 γυρίζει μια από τις καλύτερες, ίσως, αντιφασιστικές ταινίες που έχουν υπάρξει το «120 μέρες στα Σόδομα», γνωστό και ως «Σαλό», όπου βασίζεται στο βιβλίο «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκήσιου ντε Σαντ. Πρόκειται για την τελευταία ταινία του Ιταλού σκηνοθέτη, αφού λίγο καιρό αργότερα δολοφονήθηκε.
Σε αυτή την ταινία ο σκηνοθέτης ακολουθεί την φόρμα που επιχείρησε ο Δάντη Αλιγκέρι στο αφηγηματικό του ποίημα «Θεία Κωμωδία». Η πλοκή λαμβάνει χώρα στην Δημοκρατία του Σαλό, το δεύτερο φασιστικό ιταλικό καθεστώς, κατά την περίοδο της φασιστικής Ιταλίας.
Αρκετοί, πλούσιοι φανατικοί συγκεντρώνονται σε μια απομονωμένη βίλα και αποφασίζουν να εκπαιδεύσουν 9 αγόρια και 9 κορίτσια μυώντας τα σε δοκιμασίες και βασανιστήρια με σκοπό να τα εκθέσουν στην διαφθορά της εξουσίας. Οι δοκιμασίες αυτές λέγονται κύκλοι και περιλαμβάνουν, λαγνεία, βία, αναγκαστική συμμετοχή σε όργια, κοπρολαγνία, σεξουαλική υποταγή, βιασμοί και τέλος, δολοφονίες γνωστός και ως ο Κύκλος του Αίματος.
Όπως, ήταν αναμενόμενο η ταινία θεωρήθηκε προσβλητική, απαγορεύτηκε η διανομή και προβολή της σε αρκετές χώρες και τόσο ο σκηνοθέτης όσο και άνθρωποι του συνεργείου προπηλακίστηκαν.
Ακόμα, δεν είναι ξεκάθαρο τι είναι αυτό που ενοχλεί αρκετούς θεατές όταν παρακολουθούν αυτό το αριστούργημα του νεορεαλιστικού κινηματογράφου. Τους σοκάρει η βία; Τα γυμνά σώματα, το σεξ; ή απλά, η συνειδητοποίηση της βαναυσότητας που μπορεί να οδηγηθεί ένας άνθρωπος όταν βρίσκεται σε θέση εξουσίας αποκομμένος από κάθε ανθρώπινο και ιδεολογικό συναίσθημα;
Μπορεί ο τρόπος να είναι υπέρ του δέοντος αποκαλυπτικός, αλλά η πραγματική κορύφωση έρχεται όταν αρχίζουμε να ακούμε το κτήνος μέσα μας να βρυχάται και να μας υπενθυμίζει, χωρίς, διόλου να νοιάζεται για τις καθωσπρέπει ευαισθησίες μας, πως ο φασισμός παραμονεύει και τον γεννάει η μισαλλοδοξία, ο φανατισμός και η έλλειψη αγάπης για τον ίδιο τον άνθρωπο.
Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι δολοφονήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1975 στην παραλία της Όστια, έξω από τη Ρώμη. Το έγκλημα θεωρήθηκε ιδιαίτερα ειδεχθή. Η ιατροδικαστική έκθεση ανέφερε «Το πτώμα ήταν μπρούμυτα, όταν βρέθηκε. Τα μαλλιά του κολλημένα από το αίμα, σκέπαζαν το πρόσωπο που ήταν γδαρμένο και σχισμένο. Το πρόσωπο παραμορφωμένο από το πρήξιμο και μελανιασμένο, από τους μώλωπες και τις πληγές. Μελανά και γεμάτα μώλωπες και κόκκινα από το αίμα ήταν και τα χέρια του. Τα δάχτυλα του αριστερού χεριού σπασμένα και κομμένα. Το αριστερό σαγόνι τσακισμένο. Η μύτη σπασμένη έγερνε προς τα δεξιά. Τα αυτιά κομμένα στη μέση και το αριστερό αυτί ξεριζωμένο. Βαθιές πληγές στους ώμους, στον θώρακα, στα ισχία, με φανερά τα ίχνη από λάστιχα του αυτοκινήτου, κάτω από το οποίο είχε συνθλιβεί. Ένα φρικτό σχίσιμο ανάμεσα στον λαιμό και στον αυχένα. Δέκα πλευρά σπασμένα, σπασμένο το στέρνο. Το συκώτι τρυπημένο σε δύο σημεία. Η καρδιά διαλυμένη».
Αρχικά, συνελήφθη ο 17χρονος Πίνο Πελόζι, ο οποίος είχε απασχολήσει τις αρχές για πορνεία. Θεωρήθηκε από όλους σεξουαλικό έγκλημα και ο φάκελος έκλεισε γρήγορα. Πολλά χρόνια αργότερα ο Πελόζι, δίνει νέα κατάθεση και λέει πως δεν τον σκότωσε ο ίδιος. Τους πλησίασαν τρεις άντρες, χτύπησαν τον Πελόζι και στην συνέχεια βασάνισαν τον Παζολίνι φωνάζοντας του «βρωμόπουστα» και «παλιοκομμούνι». Η εισαγγελία παρά τα νέα δεδομένα αρνείται να ξανανοίξει τον φάκελο. Σήμερα, όλοι κάνουν λόγο για μια πολιτική δολοφονία και πως κάποιοι θέλησαν να του κλείσουν το στόμα.
Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι λίγο καιρό, πριν, δολοφονηθεί προσπαθούσε να ξεσηκώσει τον κόσμο λέγοντας πως μια ομάδα νεοφασιστών, φίλοι της κυβέρνησης δολοφονούν την ελεύθερη σκέψη και στραγγαλίζουν κάθε υποψία ανθρώπινης αξιοπρέπειας στο βωμό του χρήματος και της εξουσίας και για αυτό πρέπει όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι να αντιδράσουμε και να συμπορευτούμε.