Αναμφισβήτητα η πιο μελανή σελίδα στην ιστορία των βιομηχανικών ατυχημάτων, κατά τον προηγούμενο αιώνα, βουτηγμένη στο αίμα και τον πόνο φτωχών ανθρώπων αλλά και στην ασυδοσία και βουλιμία των πολυεθνικών ιδιοκτητών της, γράφτηκε σαν σήμερα, 3 Δεκεμβρίου, στην πόλη Μποπάλ της Ινδίας.
Πριν από 33 χρόνια, στις 3 Δεκεμβρίου του 1984, πάνω από 40 τόνοι ισοκυανικού μεθυλίου, ενός χημικού εκατοντάδες φορές τοξικότερου από το υδροκυάνιο, διέρρευσαν από ένα εργοστάσιο φυτοφαρμάκων στο Μποπάλ της Ινδίας, σκοτώνοντας άμεσα τουλάχιστον 3.800 ανθρώπους και προκαλώντας σημαντικές βλάβες και πρόωρη θνησιμότητα σε ακόμη περισσότερους.
Η διαρροή των θανατηφόρων χημικών έλαβε χώρα στο εργοστάσιο εντομοκτόνων της Union Carbide India Limited κοντά στη πόλη Μποπάλ στην Ινδία. Τουλάχιστον 500.000 άνθρωποι εκτέθηκαν σε ισοκυανικό μεθύλιο και άλλα χημικά. Ο αριθμός των θυμάτων λόγω της διαρροής δεν είναι επακριβώς γνωστός. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2003 είχαν δοθεί αποζημιώσεις για 15.248 θανάτους και 554.895 περιπτώσεις αναπηρίας. Υπολογίζεται ότι συνολικά λόγω της διαρροής έχασαν τη ζωή τους 15.000 με 25.000 άνθρωποι, σύμφωνα με ακτιβιστικές οργανώσεις, γεγονός που κατατάσσει αυτή τη διαρροή ως το χειρότερο βιομηχανικό ατύχημα που έχει λάβει χώρα στο κόσμο.
Τα αίτια αυτής της διαρροής δεν έγιναν ποτέ επακριβώς γνωστά. Το εργοστάσιο στο Μποπάλ είχε κατασκευαστεί με χαμηλότερα πρότυπα ασφαλείας από ότι τα εργοστάσια της εταιρείας στις ΗΠΑ και μικρές διαρροές ήταν συχνές, ενώ πολλά συστήματα ασφαλείας δεν λειτουργούσαν. Στις 2 Δεκεμβρίου 1984 μπήκε νερό μέσα στη δεξαμενή 610, στην οποία ήταν αποθηκευμένο το ισοκυανικό μεθύλιο. Λόγω της υπερβολικά έντονης αντίδρασης που ακολούθησε η πίεση μέσα στην δεξαμενή αυξήθηκε γρήγορα και τελικά έγινε τόσο μεγάλη ώστε η βαλβίδα ασφαλείας να ανοίξει και το αέριο να διοχετευθεί στο πύργο καθαρισμού, ο οποίος ήταν κλειστός λόγω συντήρησης. Το αέριο διέρρευσε από τη τη καμινάδα κοντά στη κορυφή του πύργου και κατευθύνθηκε προς τη πόλη. Η καμινάδα είχε ύψος 33 μέτρα, πολύ μεγάλο για να φτάσει ο πίδακας νερού σε αυτή και να εξουδετερώσει το αέριο.Οι εγκαταστάσεις έκλεισαν και στη συνέχεια καθαρίστηκαν πλημμελώς και η διαρροή τοξικών ουσιών στα υπόγεια ύδατα συνέχισε μέχρι τουλάχιστον το 2004.
Η εταιρία πλήρωσε αποζημιώσεις το 1989 ύψους 470 εκατομμυρίων δολαρίων. Η εκδίκαση της υπόθεσης ολοκληρώθηκε το 2010 με κατηγορούμενους εφτά ανώτατα στελέχη της Union Carbide India Limited. Οι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν για φόνο εξ αμελείας σε δύο χρόνια φυλάκισης και πρόστιμο 100.000 ινδικές ρουπίες έκαστος, η μέγιστη ποινή που προβλέπει ο νόμος.
Δείτε σχετικό ντοκιμαντέρ του ΒΒC (2004)
