Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Φιντάν ήρθε για λύση-πακέτο και ο Ελληνας ομόλογός του επανήλθε στις «πάγιες θέσεις» της Αθήνας για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ
Να επιβάλει τη λογική της «ολιστικής ατζέντας» προσπάθησε ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν μετά τη συνάντησή του με τον ομόλογό του Γιώργο Γεραπετρίτη την Παρασκευή 8/11, καθώς στις δηλώσεις του ανέπτυξε το σύνολο των αιτημάτων της τουρκικής πλευράς που ακουμπούν ζητήματα της ελληνικής κυριαρχίας. Συγκεκριμένα, μίλησε για μοιρασιά του Αιγαίου, αναφέρθηκε στη μειονότητα ως «τους ομογενείς μας στην Ελλάδα» και στο κυπριακό έκοψε τις γέφυρες επισημαίνοντας ότι «το μοντέλο ομοσπονδίας έχει αποδειχθεί ότι δεν ισχύει». Ολα αυτά ενώ ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών δεν έδωσε καθαρές απαντήσεις σε μια σειρά από ζητήματα.
Χαρακτηριστικά, ο Χακάν Φιντάν είπε ότι «υπάρχουν διάφορα ζητήματα στο Αιγαίο που είναι αλληλένδετα και πρέπει να αναζητήσουμε λύσεις. Δεν μπορούμε να περιορίσουμε αυτά τα προβλήματα μόνο με τα θέματα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ». Ο Γ. Γεραπετρίτης άφησε αναπάντητη την αναφορά Φιντάν στη μειονότητα ως «ομογενείς μας στην Ελλάδα», ενώ προκλητικός εμφανίστηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας και στο μείζον ζήτημα του κυπριακού: «Συζητάμε το κυπριακό επί τη βάσει των πραγματικοτήτων στο νησί» και πρόσθεσε ότι «το μοντέλο ομοσπονδίας έχει αποδειχθεί ότι δεν ισχύει».
Προκάλεσε αρνητικές εντυπώσεις
Ο Γ. Γεραπετρίτης δεν απέκρουσε τις προκλητικές δηλώσεις Φιντάν, αφήνοντας πολλές αρνητικές εντυπώσεις. Είναι χαρακτηριστική και η κριτική που άσκησε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, σχολιάζοντας ότι «για άλλη μια φορά ο ΥΠΕΞ της Ελλάδας μετά τη συνάντησή του με τον ΥΠΕΞ της Τουρκίας “ξέχασε” να μιλήσει, αναφερόμενος στο κυπριακό, για τα κατοχικά στρατεύματα και τις εγγυήσεις. Αλλη μια μεγάλη ηθική και πολιτική υποχώρηση απέναντι στην Αγκυρα και πάλι σε βάρος της μεγαλονήσου».
Στην τοποθέτησή του ο Γ. Γεραπετρίτης μπορεί να άφησε τα περί «θαλάσσιων ζωνών» κάνοντας λόγο για διαφωνία σε ό,τι αφορά τη μόνη διαφορά, που είναι «η υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ», ή να επικαλέστηκε για το κυπριακό τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση της δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, όμως στις δηλώσεις Φιντάν, που ακουμπούν ζητήματα εθνικής κυριαρχίας, δεν είπε κουβέντα. Μάλιστα, αίσθηση προκάλεσε και η γενική αναφορά του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών περί «μειονοτήτων».
Νέος γύρος συζητήσεων στις αρχές Δεκεμβρίου
Παράλληλα, ο Γ. Γεραπετρίτης είπε ότι «στους 16 μήνες που μεσολάβησαν έχουν παραχθεί απτά αποτελέσματα» και τόνισε ότι ο επόμενος γύρος συζητήσεων της λεγόμενης «θετικής ατζέντας» θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 2 και 3 Δεκεμβρίου. Ολα αυτά έχουν ως ορίζοντα το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, που θα γίνει στις αρχές του 2025, όταν θα συναντηθούν για άλλη μια φορά ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Την περασμένη Πέμπτη (7/11) οι δύο αρχηγοί είχαν σύντομη συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη και τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Εντι Ράμα πριν από την έναρξη των εργασιών της συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στη Βουδαπέστη.
«Το Αιγαίο δεν είναι ελληνική λίμνη»
Σε αυτό το πλαίσιο και ενώ οι συζητήσεις για τα ελληνοτουρκικά έχουν προκαλέσει τεράστιους τριγμούς και στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, η πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη αναφέρθηκε (Σκάι, 8/11) στις διαπραγματεύσεις λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «δεν προσέρχεσαι λέγοντας από πριν τι είμαι διατεθειμένος να κάνω και τι δεν είμαι. Πάω με τις θέσεις μου στο ακέραιο όσον αφορά για παράδειγμα την υφαλοκρηπίδα». Σημείωσε δε ότι εξαρχής είναι ξεκάθαρη: «Το Αιγαίο δεν είναι ελληνική λίμνη. Τα συμφέροντα στο Αιγαίο είναι συμφέροντα παγκόσμια. Ενδιαφέρουν τους Ρώσους, την παγκόσμια ναυσιπλοΐα».
Κληθείσα να σχολιάσει την κριτική του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά προς το Μαξίμου στα ελληνοτουρκικά, η Ντ. Μπακογιάννη τόνισε: «Ας τηλεφωνήσει ο Σαμαράς στον Γεραπετρίτη να τον ηρεμήσει για τα ελληνοτουρκικά να κοιμάται ήσυχα», ενώ στο ερώτημα και στην κινδυνολογία για συμβιβασμούς και εγκατάλειψη του δικαιώματος επέκτασης των 12 μιλίων σημείωσε: «Αυτοί που τα λένε αυτά δεν έχουν κανένα δείγμα γραφής ότι είναι κανένας διατεθειμένος να κάνει τέτοιου είδους συμβιβασμούς και πολιτικής».
Ουσιαστικά απαντούσε στις δηλώσεις Σαμαρά από την Κύπρο (16/10) που αντιδρούσε σε «μαγειρέματα» στο κυπριακό και το Αιγαίο, ενώ για την πολιτική των «ήρεμων νερών» είχε αναφέρει ότι «όταν οδηγούν σε σιωπηλή αποδοχή τετελεσμένων φέρνουν πάντα τεράστιες φουρτούνες».
Κόκκινες γραμμές και από τον Καραμανλή
Πέρα όμως τον Μεσσήνιο πολιτικό, θέση για τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά έχει πάρει και ο Κώστας Καραμανλής, ο οποίος μιλώντας την περασμένη Δευτέρα (4/11) σε παρουσίαση βιβλίου για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή είπε: «Θέλω να υπογραμμίσω, οι προβληματισμοί και ανησυχίες που εκφράζονται για τα εθνικά μας θέματα είναι εύλογες και υπαρκτές. Τους δημιουργούν άλλωστε η επιθετικότητα και ο αυξανόμενος αναθεωρητισμός της Τουρκίας. Η ανάδειξή τους στην ουσία ενισχύει τις πάγιες εθνικές μας θέσεις, ιδίως όταν εκφράζονται από υπεύθυνα χείλη».
Στον απόηχο αυτών των δηλώσεων οι αντιθέσεις στο «γαλάζιο» στρατόπεδο οξύνονται, ενώ οι συζητήσεις για την ιδεολογική ταυτότητα του κόμματος έχουν αναθερμανθεί μετά και τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ. Το επόμενο διάστημα οι συγκρούσεις θα κορυφωθούν, καθώς στις αρχές του 2025 θα αρχίσει η επίσημη συζήτηση για την Προεδρία της Δημοκρατίας, ενώ θα διευκρινιστούν και τα επόμενα βήματα του ελληνοτουρκικού διαλόγου, που θα προκαλέσουν πολλές αντιδράσεις.
Αγκάθι στην κανονικότητα Μητσοτάκη
Ο Κυρ. Μητσοτάκης τοποθετήθηκε από τη Βουδαπέστη για τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν τονίζοντας ότι ενώ υπάρχει πρόοδος, παραμένουν οι βασικές διαφορές: «Η κανονικότητα πρέπει να είναι το ζητούμενο στις σχέσεις μεταξύ γειτόνων. Εχω συναντηθεί με τον Ερντογάν επίσημα και ανεπίσημα κι έχουμε ανταλλάξει μια καλή κουβέντα. Αυτό αρμόζει σε γειτονικά κράτη. Οι δηλώσεις των δύο υπουργών επιβεβαιώνουν πως υπάρχει καλό κλίμα, πάνω στο οποίο μπορούμε να οικοδομήσουμε, αλλά δεν υπάρχει κοινό πλαίσιο για να συζητήσουμε με την Τουρκία τη μεγάλη μας διαφορά για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα».
Διαβάστε επίσης
Έκτακτο Συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ: Ξεκινούν οι εργασίες – Νέα «πυρά» και εκατέρωθεν κατηγορίες