Σάκης Τόλης: «Το ότι έχω social media είναι για μένα συμβιβασμός»

Η ψυχή των Rotting Christ μιλάει στο Documento με αφορμή την εμφάνισή τους στο AthensRocks

Ο Σάκης Τόλης δεν χρειάζεται συστάσεις και όποτε μιλάει δεν μασάει τα λόγια του. Λίγες μέρες πριν από τη συναυλία στο AthensRocks το βράδυ των εκλογών, ο ιθύνων νους των Rotting Christ τονίζει ότι το «non serviam» παραμένει επίκαιρο παρά τους όποιους συμβιβασμούς, αναπολεί τα underground χρόνια, στηλιτεύει την συντηρητικοποίηση της κοινωνίας και εξηγεί γιατί οι Ghost είναι μια μεγάλη μπάντα που θα πρωταγωνιστεί για πολλά χρόνια.

Από τις καταλήψεις στα μεγάλα venues και στις σκηνές των μεγαλύτερων φεστιβάλ. Δεν τη λες και μικρή την απόσταση…

Η ουσία είναι πως όπου κι αν παίζουμε για εμάς είναι το ίδιο, η τρέλα είναι η ίδια. Είτε μιλάμε για μικρές σκηνές, είτε για μεγάλες ερχόμαστε σε επαφή με κόσμο με τον οποίο ανταλλάσσουμε συναισθήματα και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την επιβίωσή όλων. Αν κάτι άλλαξε με την πάροδο των χρόνων είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνομαι εγώ κάποια πράγματα. Κάποτε ήθελα να αλλάξω τον κόσμο αλλά στην πορεία συνειδητοποίησα ότι έπρεπε πρώτα να αλλάξω εγώ. Να γίνω πιο ουσιώδης, να κουμαντάρω τον εγωισμό μου, να μαθαίνω από τα λάθη μου. Δεν γίνεται να θέλεις από τη μια στιγμή στην άλλη να θες να μεταλαμπαδεύσεις πράγματα αν δεν ωριμάσεις.

Εχεις πει πολλές φορές ότι οι RC δημιουργήθηκαν από την ανάγκη, την επιθυμία, πες το όπως θες, να γυρίσετε τον κόσμο κάνοντας αυτό που αγαπάτε. Τα νέα παιδιά μπορούν να πουν κάτι ανάλογο σήμερα;

Το πάθος και η τρέλα ενός παιδιού 17-18 ετών που θέλει να κυνηγήσει τα όνειρά του πάντα θα υπάρχουν. Αυτό που δεν ξέρω είναι αν και κατά πόσο η σημερινή γενιά είναι διατεθειμένη να πάρει ρίσκα που πήραμε εμείς, κυρίως επειδή η εποχή στην οποία ζούμε δεν το επιτρέπει, νομίζω. Εμείς ήμασταν αποφασισμένοι να κοιμηθούμε στον δρόμο, μπορούσαμε να ζήσουμε χωρίς λεφτά, να δανειστούμε.

Το «non serviam» είναι το μότο σας, ο οδηγός σας. Χωράνε σε αυτό συμβιβασμοί;

Αν υπάρχει κάτι με το οποίο έχουμε συμβιβαστεί είναι η πραγματικότητα. Για παράδειγμα, για μένα το ότι έχω social media είναι συμβιβασμός. Παίρνω μέρος στο παιχνίδι ενός ρουφιάνου που παρακολουθεί τι λέω, τι γράφω, πού πάω και μου πετάει ξαφνικά διαφημίσεις ανάλογα με τη δραστηριότητά μου, μόνο και μόνο επειδή δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά. Κανείς δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Αν δεν έχεις social πολύ απλά δεν υπάρχεις, πόσω μάλλον ένα συγκρότημα.

Το «non serviam» ως μήνυμα μπορεί να είναι επίκαιρο σήμερα;

Ξεκάθαρα, όπως και το «κατά τον δαίμονα εαυτού», να ενεργείς σύμφωνα με τα θέλω και τα πιστεύω σου, χωρίς να ακούς τα σκυλιά που γαυγίζουν δεξιά και αριστερά. Αν πιστεύεις ότι αυτό που κάνεις είναι το σωστό, εμπιστεύεσαι το ένστικτό σου και προχωράς. Κάποιες φορές μπορεί να μην δικαιωθείς αλλά σε κάθε περίπτωση θα τα έχεις καλά με τον εαυτό σου.

Σε λίγες μέρες θα ανεβείτε στη σκηνή του AthensRocks πριν από τους Ghost, τους οποίους πολλοί συμπεριλαμβάνουν ανάμεσα στα συγκροτήματα που είναι ικανά να πρωταγωνιστήσουν στην επόμενη μέρα, όταν δηλαδή αποσυρθούν τα ιερά τέρατα. Συμφωνείς με την άποψη αυτή;

Ναι, 100%. Τους έχω παρακολουθήσει από πολύ νωρίς και ξέρουν πού βαδίζουν. Ο Tobias είναι ένας καλλιτέχνης που δεν αποτελεί δημιούργημα των media, δεν τον φύτεψε κανείς στη σκηνή. Είναι ένας άνθρωπος του χώρου που ξεπήδησε από το underground και έβαλε τους Ghost σε σωστές βάσεις και προσωπικά μου αρέσουν τόσο η μουσική τους όσο και το γενικότερο concept που έχουν υιοθετήσει. Ηδη πρωταγωνιστούν και θα έχουν διάρκεια, όπως έχουν όσοι ξεκίνησαν από χαμηλά και προχώρησαν βήμα βήμα και χωρίς να βιαστούν. Κακά τα ψέματα, αν δεν έχεις βιώσει underground καταστάσεις δεν μπορείς να σταθείς και από τη στιγμή που οι Ghost χτίστηκαν πάνω σε σωστά θεμέλια είναι βέβαιο ότι θα μας απασχολούν για πολλά χρόνια. Πόσα και πόσα συγκροτήματα ήρθαν και χάθηκαν σαν πυροτεχνήματα; Αυτό έγινε επειδή δεν ένιωσαν ποτέ τι θα πει να ξεκινάς από χαμηλά, από τα υπόγεια!

Αναπολείς καθόλου τα underground χρόνια;

Φυσικά και τα αναπολώ αν και πάντα αισθάνομαι underground. H περίοδος εκείνη είναι που έκανε εμένα και το συγκρότημα πιο δυνατούς και πιο σοφούς. Μέσα και από τα λάθη που κάναμε βελτιωθήκαμε και ως μουσικοί και κυρίως ως άνθρωποι. Μάθαμε να είμαστε τίμιοι και να κάνουμε αυτό που αγαπάμε με συνέπεια. Γίναμε σημαντικοί προσφέροντας σε αυτόν τον τομέα κάνοντας επιλογές και παίρνοντας μεγάλα ρίσκα.

Γίνεται και πολύς καυγάς, ειδικά στα social media, για το αν οι Ghost είναι μέταλ ή όχι…

Έχω πάψει εδώ και καιρό να δίνω σημασία στις ταμπέλες. Σίγουρα οι Ghost δεν είναι ό,τι πιο μέταλ υπάρχει εκεί έξω αλλά η μουσική τους πηγάζει από το μέταλ, ενώ το ύφος τους δανείζεται πολλά στοιχεία από την occult αισθητική που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το μέταλ.

Το πρωί στην κάπλη, το βράδυ στη σκηνή. Αλλόκοτος συνδυασμός…

Για εμάς είναι ακόμα πιο βαρύ το πρόγραμμα. Θα έρθουμε από Ισπανία, θα πάμε να ψηφίσουμε και μετά τη συναυλία θα φύγουμε κατευθείαν για τη Σουηδία για να μιξάρουμε τον νέο μας δίσκο που θα κυκλοφορήσει τέλη 2023, αρχές 2024. Θέλω να πιστεύω ότι θα τα προλάβουμε όλα. Οι εκλογές έγιναν η τέταρτη υποχρέωση μέσα στην ίδια μέρα αλλά πρέπει να πάμε να ψηφίσουμε. Η ψήφος είναι η δύναμη που έχουμε στη δημοκρατία, σίγουρα πολύ μεγαλύτερη και πιο ουσιαστική από το να βρίζουμε. Ας κάνει ο καθένας αυτό που θεωρεί σωστό και μετά να έρθει στη συναυλία να περάσει καλά, γιατί όπως αποδείχτηκε στα χρόνια της πανδημίας ζωή χωρίς διασκέδαση δεν είναι ζωή.

Πιστεύεις ότι περιστατικά λογοκρισίας του ονόματός σας που έφτασαν μέχρι και την ακύρωση συναυλιών σας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό ανήκουν στο παρελθόν ή δεν τα έχουμε δει ακόμα όλα;

Ο κόσμος συντηρητικοποιείται όποτε δεν θα μου κάνει έκπληξη αν βιώσουμε ανάλογες καταστάσεις στο μέλλον. Ξέρεις, όταν ταξιδεύω δεν μένω μεταξύ ξενοδοχείου και σκηνής. Γυρίζω όσο μπορώ, κρατάω σημειώσεις και αυτό που εισπράττω είναι η αίσθηση ότι είναι πολύ βαθιά η συντηρητικοποίηση της κοινωνίας σε όλη την Ευρώπη που φοβάμαι ότι θα έχει επιπτώσεις και στον χώρο της τέχνης. Μακάρι να κάνω λάθος αλλά βλέπω ότι ο κόσμος γενικά είναι φοβισμένος και σε συνδυασμό με την οικονομική δυσπραγία οι φοβίες μεγαλώνουν.

Τι έχει περισσότερη σημασία τελικά μετά από τόσα χρόνια στο κουρμπέτι. Να ψυχαγωγείς τον κόσμο ή να επικοινωνείς αυτά που θέλεις να πεις;

Ξεκίνησα να επικοινωνώ, αλλά τώρα θέλω περισσότερες να ψυχαγωγώ, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Όταν βλέπω ανθρώπους να περνάνε καλά βλέποντας μας, αισθάνομαι ότι βοηθάω και ξεχνάω την οποία κούραση και ταλαιπωρία από τα ταξίδια και τις περιοδείες. Η ανταλλαγή συναισθημάτων είναι το βασικό ζητούμενο για μένα, τουλάχιστον αυτή την περίοδο. Αύριο μεθαύριο δεν ξέρω, τα υπαρξιακές ανησυχίες μου μεταβάλλονται συχνά.